عباس، توقف همكاريهاي امنيتي را با تلآويو اعلام كرد
پايان همكاري
رامالله با اشغالگران
شهاب شهسواري
محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطيني بعد از دو سال و نيم تعلل در پي اقدامات توسعهطلبانه و تجاوزكارانه رژيم اشغالگر با پشتيباني مستقيم امريكا، عاقبت سهشنبه شب اعلام كرد كه تمام همكاريهاي امنيتي تشكيلات خودگردان فلسطيني را با دولت ايالاتمتحده امريكا و رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين پايان ميدهد. عباس از زماني كه دولت ايالاتمتحده امريكا قدس اشغالي را به عنوان پايتخت رژيم اشغالگر به رسميت شناخت و يك سال بعد برنامه انتقال سفارت خود را به اين شهر اعلام كرد، تهديد كرده بود كه همكاريهاي امنيتي با اشغالگران را قطع ميكند، اما اين تهديد تا پيش از اين هرگز به مرحله عمل نرسيده بود. اما با تشكيل دولت ائتلافي جديد در تلآويو و وعده بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اشغالگر براي ضميمه كردن شهركهاي غيرقانوني در كرانه باختري و زمينهاي حاصلخيز دره اردن، محمود عباس عاقبت وعده خود را براي قطع همكاريهاي امنيتي كه از زمان ايجاد تشكيلات خودگردان براساس توافقهاي اسلو اجرا ميشد، اعلام كرد.
ادامه واكنشهاي بينالمللي به تلاشهاي اشغالگران
پيش از اين بسياري از دولتهاي جهان نسبت به تلاش رژيم اشغالگر براي ضميمه كردن بخشهايي تازه از سرزمينهاي فلسطينيان كه براساس قطعنامههاي شوراي امنيت به فلسطينيان واگذار شده است، اعتراض كرده بودند. وزراي خارجه اتحاديه اروپا، اين اقدام را خلاف مقررات بينالمللي و خطرناك توصيف كردند. رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا، جوزپ بورل گفته است كه اروپا از همه امكاناتش براي جلوگيري از اين اقدام تلآويو استفاده خواهد كرد. ابراهيم كالين، سخنگوي رياستجمهوري تركيه نيز روز چهارشنبه در توييتي اعلام كرد: ما تهديدات اسراييل براي الحاق بخشهايي از كرانه باختري را محكوم ميكنيم و با اين طرحها مخالفيم. از جامعه جهاني ميخواهيم موضعي عليه اسراييل اتخاذ كند. او افزود: اشغالگري و الحاق جنايت محسوب ميشوند. ما از تمام اقداماتي كه عليه سياستهاي اسراييل اتخاذ ميشود حمايت ميكنيم. وزير خارجه اردن نيز بار ديگر تاكيد كرد كه كشورش قاطعانه مخالف الحاق هر بخشي از كرانه باختري و غور اردن به رژيم صهيونيستي است. پيش از اين پادشاه اردن در گفتوگو با نشريهاي در اشپيگل آلمان هشدار داده بود كه الحاق سرزمينهاي كرانه باختري باعث يك درگيري فراگير با اردن ميشود. ايمن الصفدي در گفتوگوي تلفني با نيكولاي ملادينوف، هماهنگكننده صلح سازمان ملل در خاورميانه اظهار داشت كه راهحل تشكيل دو كشور با تكيه بر قوانين بينالملل و قطعنامههاي بينالمللي، تنها راه تحقق صلح جامع و دايم در منطقه است. الصفدي همچنين به تشريح تلاشهاي مبذول شده براي هماهنگسازي مواضع بينالمللي جهت ممانعت از اجراي طرح الحاق كرانه باختري پرداخت و گفت كه اين طرح در صورتي كه اجرايي شود، هرگونه فرصت تحقق صلح جامع كه ضرورتي منطقهاي و بينالمللي است را از بين ميبرد.
اجراي فوري لغو توافقهاي امنيتي خود
محمود عباس در سخنراني سهشنبه شب خود تاكيد كرد: «سازمان آزاديبخش فلسطين (ساف) و دولت فلسطين از امروز تمامي توافقها و تفاهمنامههاي امنيتي با امريكاييها و دولت اسراييلي را ملغي اعلام ميكند و همه تعهدات خود مبني بر اين تفاهمنامهها و توافقها را ازجمله تعهدات امنيتي، پايانيافته تلقي خواهد كرد.» كميته اجراي سازمان آزاديبخش فلسطين (ساف) دو سال پيش لغو اين توافقنامههاي امنيتي و همكاري تشكيلات خودگردان با اشغالگران را تصويب كرده بود اما اجراي آن را به محمود عباس رييس اين تشكيلات سپرد. به اعتقاد بسياري از تحليلگران، ممكن است بعد از تعلل فراوان محمود عباس براي اعلام اين فرمان، اجراي آن هم توسط تشكيلات تحت رياست او
به درستي انجام نشود و بهرغم سخنراني او، همكاريهاي امنيتي ميان فلسطينيان و اشغالگران در كرانه باختري ادامه پيدا كند. با اين حال صائب عريقات، دبيركل كميته اجراي ساف اعلام كرده است كه اجراي فرمان محمود عباس آغاز شده و تشكيلات خودگردان از روز چهارشنبه تمامي همكاريهاي خود را با رژيم اشغالگر قطع كرده است. به گزارش خبرگزاري وفا در فلسطين، عريقات تاكيد كرد كه تشكيلات خودگردان ديگر به وضع كنوني ادامه نميدهد و رژيم اشغالگر موظف است براساس معاهده ژنو ۴ و ديگر معاهدات بينالمللي وظايف خود به عنوان اشغالگر براي تامين امنيت سرزمينهاي اشغالي را راسا برعهده بگيرد. عريقات گفته است: «ما ملتي تحت اشغال هستيم و شخصيت حقوقي ما را قطعنامه مجمع عمومي سازمان ملل در سال 2012 به عنوان كشور فلسطين تعيين كرده است.» او گفت: «اسراييل نه تنها مفهوم بنيادين معاهده اسلو را ناديده گرفته... بلكه اين معاهده را لغو كرده و به تعهدات خود عمل نكرده است.» عريقات تصريح كرد: مفهوم بنيادين معاهده اسلو، مبتني بر قطعنامههاي بينالمللي و انجام مذاكرات نهايي براي مسائلي مانند مرزها، آوارگان، قدس و شهركهاي صهيونيستي و آب و امنيت است.
اما و اگرهاي فرمان عباس
راديو عبري زبان كان، گزارش داده است كه از روز چهارشنبه مقامهاي امنيتي تشكيلات خودگردان فلسطيني به تماسهاي همتايان اشغالگر خود پاسخ ندادهاند. اما كارشناسان ميگويند كه اجراي اين دستور عملا غيرممكن است، چراكه براساس تقسيمبنديهاي امنيتي كرانه باختري براساس توافقنامههاي اسلو حتي رفت و آمد مقامهاي فلسطيني در يك منطقه هم نيازمند هماهنگي با طرف اشغالگر است. خالد الغندي، پژوهشگر مركز سياست خاورميانه در انديشكده بروكينگز با گاردين ميگويد: «روشن نيست اين اقدام عباس دقيقا در ميدان عمل چگونه اجرا ميشود، براي مثال براي جابهجايي يك فرد از يك محله به محله ديگر در منطقه ب يا عبور و مرور در منطقه ث، مقامهاي امنيتي تشكيلات بايد از ارتش اسراييل مجوز بگيرند. اگر اين فرمان بخواهد كامل اجرا شود يعني بخشي از عملكرد تشكيلات خودگردان در كرانه باختري كاملا متوقف ميشود و دسترسي به نقاطي در منطقه ب كاملا قطع خواهد شد.» مشخص نيست اجراي اين تهديد از سوي تشكيلات خودگردان فلسطين تا چه اندازه موثر باشد و بتواند جلوي توسعهطلبي و طمع سرزميني اشغالگران سرزمين فلسطين را بگيرد. زاها حسن، فعال حقوق بشر و پژوهشگر مهمان انديشكده موقوفه كارنگي براي صلح بينالملل به گاردين ميگويد: «من تصور نميكنم كه شرايط كنوني هيچ تفاوتي با گذشته پيدا كرده باشد، چراكه
به نظر ميرسد اسراييل عزم خود را براي ضميمه كردن بخشهايي از كرانه باختري جزم كرده باشد و نه تنها كسي در دنيا نيست كه قصد داشته باشد جلوي آنها را بگيرد، بلكه امريكا با آنها همپيمان است و براي اين اقدام چراغ سبز نشان داده است.»
ترديدها در مورد عملي بودن و اثر فرمان محمود عباس باعث شده است تا سياستمداران و فعالان فلسطيني خواستار اقدامات محكمتر و جديتر ازسوي رامالله شوند. محمود عباس متهم است كه از سال ۲۰۰۷ كه جنبش فتح نتايج انتخابات در سرزمينهاي فلسطين را نپذيرفت و عليه نخستوزيري اسماعيل هنيه شورش كرد، هرگونه تلاش براي وحدت ملي و گفتوگو با گروههاي مقاومت در مورد همكاري براي مقابله با اشغالگري را رد كرده است. به گزارش خبرگزاري فارس، «هاني المصري» رييس مركز فلسطيني ويژه پژوهشهاي سياسي و استراتژيك «مسارات» هم اعلام كرد، محمود عباس از لغو توافقنامهها و قطع هماهنگي امنيتي سخن گفت اما سازوكار و تدابير ملموس، فوري و واضح ارايه نكرد. المصري سپس گفت: عباس حتي يك كلمه از وحدت ملي، مقاومت مردمي و تحريم يا فعالسازي سازمانهاي آزاديبخش فلسطين «ساف» سخن نگفت. عزام الاحمد، عضو كميته مركزي جنبش فتح فلسطين تاكيد كرد كه بايد به رسميت شناخته شدن رژيم صهيونيستي توسط رامالله لغو شود. الاحمد گفت كه «هر آنچه در معاهده اسلو آمده، به تاريخ پيوست... لغو توافقنامهها، بايد شامل لغو به رسميت شناختن [رژيم صهيونيستي] و لغو هماهنگي امنيتي و توافقنامه پاريس باشد.»