خودپرستي و نژادپرستي
بايد ببينيم كه آيا ما آمادگي آن را پيدا كرده‌ايم كه به درك وجود ديگران نائل بياييم؟ چگونه ممكن است كه ريشه خودخواهي و خودپرستي و خودكامگي و بي‌اعتنايي به درد و رنج ديگر انسان‌ها در ما خشك نشده باشد و در عين حال نام خود را در زمره مخالفان قتل سياهپوست نگون‌بخت امريكايي ثبت كنيم؟ واقعيت آن است كه همه ما از كوچك تا بزرگ و در هر موقعيت و مقامي به طريقي ممكن است زانو بر گردن ديگري گذاشته يا تماشاگر مويد اين صحنه دلخراش باشيم. علاوه بر اديان ابراهيمي كمتر آيين و مكتب اخلاقي وجود دارد كه بر اصل درك موقعيت ديگران تاكيد نورزد و شايد مهم‌ترين اصل هر سيستم اخلاقي همين باشد كه آنچه براي خود مي‌پسنديم براي ديگران هم بپسنديم و آنچه بر خود روا نمي‌داريم براي ديگران هم روا نداريم. مني كه فقط احوال ايرانيان برايم مهم باشد و اگر كنار كشورم يك افغاني بميرد يا بسوزد جان و دلم نسوزد يك نژادپرست واقعي هستم و ترديدي در آن نيست. محدود شدن دايره درك ديگران به نژاد و مذهب و خون و طبقه و قوم و فاميل و خانواده همه صور گوناگون نژادپرستي‌اند و در اين عرصه مجال خودفريبي نيست. اگرچه انسان نسبت به اقرباي خويش مسووليت بيشتر دارد ولي چگونه ممكن است نام كسي را آدمي نهند در حالي كه فرزندش غرق در نعمت باشد و نتواند از آخرين مدل تلفن همراه درگذرد و به هر مناسبتي مراسم آنچناني بگيرد ولي كوچك‌ترين احساس مسووليتي نسبت به تنگدستي دوست يا همشهري يا هم‌ميهني يا هم‌نفسي در خود احساس نكند؟ بسياري از ما خصوصا در وانفساي افول اخلاق از گزند نژادپرستي و پرمعنا‌تر از آن خودپرستي دور نمانده‌ايم. سير و شاد و خندان سر بر بالين مي‌گذاريم در حالي كه مي‌دانيم كمي آن‌طرف‌تر يك نفر در درياي ستم و محنت و فقر دارد مي‌سپارد جان! اگر بشر هنگامي كه چهره بي‌گناهي روي زمين است و زانوي ستم زمانه روي گردن او راه تنفس را بسته است و هيچ فرقي نكند كه او همرنگ يا هم‌ميهن يا همشهري يا هم‌كيش يا هم‌خانواده است و تنگي نفس او را حس و درك كند، تولدي عظيم رخ داده است. خونسردي آن پليس در قطع رگ حيات يك انسان بود كه دنيا را تكان داد، همه ترسيدند كه فكر ترامپ‌هاي كوچك و بزرگ در اين سو و آن سوي زمين است كه خونسرد و مطمئن زانو روي نفس زمين مي‌گذارد و در ستاندن زندگي صبري مخوف از خود بروز مي‌دهد. هيچ كس نمي‌خواست كه در اين صحنه يكي از طرفين باشد و اين ابتداي يك تولد تازه را نشان مي‌دهد. دنياي بي‌اخلاق براي خودخواهان هم زيبا نيست اگر تعقل كنند.