نامهنگاري چين و روسيه در سازمان ملل براي همراهي با ايران
در ادامه مخالفتهاي دولتهاي روسيه و چين با تلاشهاي غيرقانوني رژيم امريكا براي بازگرداندن تمام تحريمهاي لغو شده سازمان ملل عليه ايران ذيل توافق هستهاي، اين بار وزراي خارجه دو كشور دست به قلم شدند. به نوشته خبرگزاري «رويترز»، با نزديك شدن به موعد انقضاي تحريم تسليحاتي ايران در شوراي امنيت (18 اكتبر، 27 مهر) و افزايش تلاشهاي امريكا براي تمديد اين تحريم يا بازگرداندن تحريمهاي قبلي سازمان ملل، روسيه و چين نيز وارد عمل شده تا با استفاده از يك ديدگاه حقوقي ۵۰ ساله، مانع موفقيت واشنگتن در اين موضوع شوند. نمايندگي امريكا در سازمان ملل طي روزهاي گذشته، ضمن متهم كردن تهران به نقض قطعنامه ۲۲۳۱، پيشنويس طرحي را ميان شماري از اعضاي شوراي امنيت توزيع كرده كه خواستار تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران است. تحليلگران بر اين باورند كه دولت امريكا تنها ميتواند اميدوار به جلب حمايت فرانسه، بريتانيا و آلمان به عنوان سه عضو اروپايي برجام باشد. چين و روسيه به عنوان دو عضو داراي حق وتو در شوراي امنيت به احتمال زياد با هر گونه تلاش از سوي امريكا براي تمديد اين تحريمها مخالفت خواهند كرد. به نوشته رويترز، «وانگ يي» وزير خارجه چين و «سرگئي لاوروف» همتاي روسي او در نامههايي جداگانه به ۱۵ كشور عضو شوراي امنيت همچنين «آنتونيو گوترش» دبيركل سازمان ملل، تلاشهاي امريكا عليه ايران را به دليل خروج يكجانبه اين كشور از توافق هستهاي و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت مردود و غيرقابل قبول دانستند. وانگ در اين نامه كه به تاريخ هفتم ژوئن نوشته شده، تصريح كرد: «ايالات متحده بعد از كنار كشيدن، ديگر عضوي از برنامه جامع اقدام مشترك (توافق هستهاي) نيست و هيچ حقي براي درخواست از شوراي امنيت جهت فعالسازي [مكانيسم] بازگشت [تحريمها] ندارد». بر اين اساس، لاوروف نيز با بيان اينكه برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، يك موجوديت واحد را تشكيل ميدهند و نميتوان آنها را جداگانه در نظر گرفت، تاكيد كرد ايالات متحده به صورت يكجانبه از توافق هستهاي ايران و 6 قدرت جهاني خارج شد و اكنون هيچ حق قانوني براي تلاش جهت استفاده از قطعنامه ۲۲۳۱ براي تداوم نامحدود تحريم تسلحياتي ايران ندارد. به نوشته رويترز، لاوروف همچنين به يك ديدگاه حقوقي با قدمت ۵۰ ساله متوسل شد كه ميگويد: «دادگاههاي بينالمللي ميگويند اگر يك طرف از توافقي خارج شود يا تعهداتش ذيل آن را انجام ندهد، نميتواند از حقوقي كه ذيل آن رابطه داشت، برخوردار شود. ايالات متحده قطعنامه شوراي امنيت را نقض كرد و از اجراي توافق هستهاي امتناع ورزيد، پس امكان استفاده از بندهاي احياي [تحريمها] را از دست داد». بر اساس يكي از بندهاي قطعنامه ۲۲۳۱ كه از سال ۲۰۱۶ ميلادي اجرايي شد، ايران تا 5 سال از خريد تسليحات تهاجمي منع شده است. اين بند از قطعنامه در اكتبر سال ۲۰۲۰ (اواخر مهر ماه ۱۳۹۹) منقضي ميشود و پس از آن ايران امكان خريد جنگافزار از ديگر كشورها را خواهد داشت.
هشدار روسيه به امريكا
درباره بحران در شوراي امنيت
به گزارش فارس، «سرگئي ريابكوف» معاون وزير خارجه روسيه نيز با هشدار درباره عواقب وخيمي كه تفسير به رأي امريكا از توافق هستهاي ايران خواهد داشت، گفت بازگشت تحريمهاي سازمان ملل عليه تهران، منجر به بحران در شوراي امنيت ميشود. معاون وزير امور خارجه روسيه گفت: تلاشهاي امريكا براي احياي تمام تحريمهاي لغو شده سازمان ملل عليه ايران ذيل برجام، ميتواند بحراني جدي را داخل شوراي امنيت ايجاد كند. به نوشته خبرگزاري «تاس» ريابكوف طي سخنراني در نشست ويدئوكنفرانسي انديشكده «شوراي روابط خارجي» در نيويورك توضيح داد: «به نظرم اينكه امريكا اكنون تلاش ميكند آزادانه چيزهايي را انتخاب كند كه در خدمت منافعش براي رد كامل نظرات ديگران و حتي رد كامل عقل سليم در تلاش براي به شكست كشاندن برجام است، بيدادگرانه است». او درباره عواقب موفق شدن امريكا در نابود كردن توافق هستهاي ايران و احياي تحريمهاي سازمان ملل بر اين كشور هشدار داد: «آنگاه ما ناگزير دچار وضعيت بحراني وخيمي در شوراي امنيت خواهيم شد كه ضربه بزرگي به حاكميت شوراي امنيت خواهد بود و مسووليت آن امر نيز بر دوش امريكا است». اين مقام روسي درباره ناتواني امريكا در استفاده از مكانيسم احياي تحريمهاي سازمان ملل عليه ايران تصريح كرد كه واشنگتن از توافق هستهاي، كه حاوي اين بند است، خارج شده و به تبع آن از قطعنامه شوراي امنيت در تاييد برجام (قطعنامه ۲۲۳۱) نيز خارج شده است. به نوشته خبرگزاري «اسپوتنيك»، ريابكوف با انتقاد از تفسير به راي امريكا از بخشهاي دلخواه توافق هستهاي ايران اظهار داشت: «اين گونه اقدامات خارج از چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ است. اگر اين اقدامات ادامه يابد، منجر به بحران وخيمي در شوراي امنيت ميشود كه قدرت آن را تضعيف خواهد كرد».