توافق تهران - پكن چه معنايي براي واشنگتن دارد؟
ضربه محكم به جايگاه امريكا
در نظام جهاني
تهران و پكن اخيرا از طرح خود براي امضاي يك قرارداد 25 ساله براي توسعه روابط سياسي و اقتصادي خبر داده‌اند. درحالي كه جزييات اين توافق هنوز فاش نشده اما واضح است كه اين يك گام بلند ايران به سمت شرق است.
چنين توافقي بيش از پيش موقعيت ايالات متحده امريكا را در غرب آسيا تضعيف خواهد كرد. براي واشنگتن كه پيش از اين از توافق هسته‌اي ايران و 1+5 خارج شده و سازمان بهداشت جهاني را ترك كرده اين يك گام ديگر براي عقبگرد واشنگتن از نظام بين‌المللي محسوب مي‌شود. پايگاه خبري فورس در ادامه نوشت: براي اولين بار از زمان جنگ جهاني دوم، نقش رهبري امريكا در سطح جهاني در حال كوچك‌تر شدن است و چندين روند طي سال‌هاي اخير در سطح بين‌المللي به گونه‌اي تغيير كرده كه به ضرر امريكا و به سود چين بوده است.
سياست خارجي اخير امريكا با اعمال تعرفه و جنگ تجاري امريكا با متحدان و چين آغاز شد. واشنگتن از توافق آب و هوايي پاريس كنار رفت، از توافق ترانس- پاسفيك عقب‌نشيني كرد و از توافق هسته‌اي ايران هم خارج شد. بين خود و سازمان پيمان آتلانتيك شمالي(ناتو) فاصله انداخت و پيمان NAFTA را رد كرد. در نتيحه تنش‌هاي تجاري امريكا و محدويت در واردات، شركت‌هاي امريكايي شروع به جست‌وجو براي دستيابي به تامين‌كنندگان و مشتري‌هاي جديد كردند. همزمان كشورهاي ديگر جهان به دنبال توافق‌هاي تجاري جديد بودند مثل توافق تجاري ژاپن با اتحاديه اروپا. سازمان ترانس- پاسيفيك هم بدون امريكا به كار خود ادامه داد. در مقابل چين به دستور كار جهاني خود سرعت داد. با عقب‌نشيني امريكا از سطح جهاني، موضع چين در نظام بين‌المللي مسلط‌تر شد. توافق 25 ساله چين با ايران باعث تقويت جايگاه اين كشور در غرب آسيا خواهد شد. شركت‌هاي چيني بزرگ‌ترين سرمايه‌گذاران در قاره آفريقا هستند و بيش از 140 ميليارد دلار نيز در امريكاي لاتين سرمايه‌گذاري كرده‌اند. چين همچنين در كل آسيا و اروپا سرمايه‌گذاري كرده و به دنبال احياي جاده ابريشم با نام جديد «يك كمربند يك جاده» است. اين كشور همچنين در زمينه زيرساخت‌هاي مهم مثل برق، جاده‌ها، پل‌ها، منابع طبيعي و بنادر سرمايه‌گذاري‌هاي هنگفتي كرده است. به نظر مي‌رسد، امريكا به حاشيه رانده شده و به اين دليل از منافع اقتصادي نيز بي‌بهره خواهد ماند. ويروس كرونا نيز به شدت در امريكا تاثير منفي داشته است. امريكا مانند بسياري از كشورها محدوديت‌هايي در سفرهاي بين‌المللي وضع كرده است. اين امر باعث مشكلات شركت‌هاي امريكايي در تامين كالا و مواد اوليه از فرامرزها شده همچنين مشكلاتي در زمينه پيدا كردن مشتري براي كالاهاي امريكايي پديد آورده است. اما برخلاف ساير كشورها، امريكا با سازمان‌هاي چند جانبه جهاني براي مقابله با ويروس كرونا همكاري نمي‌كند. در عوض از سازمان جهاني بهداشت كناره‌گيري كرده و در نشست بين‌المللي درباره واكسن كرونا نيز شركت نكرد. كشورهاي اروپايي قصد دارند براي جبران ضررهاي ناشي از ويروس كرونا يك تريليون يورو كمك مالي براي اقتصاد در نظر بگيرند و كشوري مثل چين نيز تاكنون 2 ميليارد دلار به كشورهاي ديگر براي مبارزه با ويروس كرونا كمك كرده است.
پايگاه خبري فوربس / ترجمه: خبرگزاري فارس