ابعاد اقتصادي انفجار بيروت به روايت «گاردين»
ويراني مهمترين بندر لبنان
روز سهشنبه عصر به وقت ايران، خبر انفجاري شديد در بندر بيروت از طريق خبرگزاريها مخابره شد كه همه جهان را در شوك فرو برد. اين انفجار به قدري شديد بود كه 80 درصد بندر را تخريب كرد و موج انفجار تا شعاع 10 كيلومتري همه ساختمانها را تخريب كرد حتي در 240 كيلومتر دورتر در جزيره قبرس در شرق درياي مديترانه نيز احساس شد. رخداد اخير در بيروت، پس از انفجار بمب هستهاي در هيروشيما و ناكازاكي، سومين انفجار با قدرت تخريب بالا در جهان است. اما آنچه كه در حادثه اخير بندر بيروت مهم است، نقش اين بندر در اقتصاد و تجارت لبنان است. گاردين در گزارشي به بررسي ابعاد اقتصادي اين حادثه پرداخته و نوشته «براي آنكه بدانيد انفجار بيروت تا چه حد براي لبنان مهم است بايد گفت 90 درصد از گندم مصرفي اين كشور وارداتي است و بيشتر اين واردات از طريق اين پايانه انجام ميشده كه در قلب اين انفجار قرار داشت. اين درحالي است كه در چند ماه اخير و در بحران اقتصادي لبنان، مواد غذايي ۸۰ درصد افزايش قيمت داشته است». نكته ديگر اين است كه لبنان تنها 17 درصد از كل گندم مصرفياش را توليد ميكند و انفجار در سيلوهاي نگه دارنده، تقريبا تمام گندم را از بين برد و بيم آن ميرود كه قيمتها دوباره رشد كنند. با وجود اينكه هنوز اطلاعات دقيقي از ميزان خسارت وارده به بندر و ساختمانهاي اطرف محل حادثه منتشر نشده اما برخي منابع از آلوده شدن حدود 15 هزار تن گندم به مواد سمي ناشي از انفجار گفتهاند. علاوه بر گندم، جو و ذرت نيز در سيلوهاي بندر بيروت نگهداري ميشد كه اين انفجار آنها را غيرقابل استفاده كرده است. در اين حادثه چندين تن محموله نيترات آمونيوم كه از آن براي ساخت كود استفاده ميشود، منفجر شد. بحران انفجار در بيروت زماني نمايانتر ميشد كه بدانيم اين بندر به صورت روزانه با 300 بندر ديگر در جهان در تعامل بوده و سالانه پذيراي حدود 3 هزار و ۱۰۰ كشتي بوده كه عمده صادرات و واردات لبنان از آن صورت ميگرفته است. به گزارش روزنامه الاخبار لبنان «كالاهايي كه وارد اين بندر ميشد، بيش از ۷۰ درصد حجم كالاهايي را تشكيل ميداد كه وارد لبنان ميشد. در اين بندر سيلوهاي گندم و يك منطقه آزاد به مساحت بالغ بر ۸۱ هزار مترمربع وجود داشت. بيشتر كالاها و مواد وارداتي از جمله غذا، مواد اوليه، دارو و ابزارهاي برقي از طريق اين بندر وارد لبنان ميشد. در واقع اين بندر، بخش اصلي توانمندي لبنان در ذخيرهسازي است؛ زيرا انبارهاي بزرگي در آن وجود دارد كه كالاهاي مختلفي در آن ذخيره ميشود».
بر اساس گزارش الاخبار لبنان زيرساخت بندر بيروت اين پتانسيل را داشته كه مركز مهمي براي بزرگترين حجم از تبادل خارجي لبنان باشد. از سوي ديگر سيستم حمل و نقل داخلي لبنان نيز به اين بندر وابسته بود؛ زيرا كالاها از آن به بيروت و از آنجا به ساير مناطق اين كشور منتقل ميشد. اين بندر محوري بود كه نميتوان از آن بينياز شد. «جاسم عجاقه» كارشناس اقتصادي لبناني در مصاحبه خود با روزنامه النهار اعلام كرده كه پس از اين انفجار «هشدارهاي مهمي در خصوص وقوع بحران غذايي شديد در لبنان مطرح شده و ما به سمت يك بحران غذايي شديد در صورت عدم دستيابي به كمكهاي غذايي حركت ميكنيم.»