رييس سابق سازمان خصوصي‌سازي از دلايل ريزش بورس مي‌گويد
صف فروش
حقوقي‌ها و بازي دلالان
ندا جعفري
فاز كاهشي شاخص بورس تهران، ديروز نيز با افت بيش از 53 هزار واحدي ادامه پيدا كرد تا صف‌هاي فروش سنگين‌تر از گذشته شكل گيرد. حركت شاخص بورس به سمت پايين در هفته‌هاي گذشته و با سردرگمي به دليل تعيين تكليف نشدن صندوق دارا دوم و تعويق عرضه اوراق سلف نفتي شكل گرفته و همچنان ادامه دارد و طي چهارده روز گذشته شاخص از كانال دو ميليون واحد به يك ميليون و ۶۰۰ واحد كاهش يافته است. اين در حالي است كه روز گذشته علاوه بر شاخص كل، شاخص هم وزن نيز با افت ۸ هزار و ۹۴۱ واحدي به عدد ۴۵۶ هزارو ۱۷۸ واحد رسيد؛ با اين حال شاخص همچنان براي ايستادن در كانال يك ميليون و ۶۰۰ هزار واحدي مقاومت مي‌كند.
اين اتفاق در حالي رخ داده كه برخي انتقادها نيز نسبت به رويگرداني دولت از روند حمايتي خود نسبت به بازار سرمايه شكل گرفته است. با اين حال روز گذشته، حسن روحاني، از فروش و واگذاري سهام پتروشيمي گلستان با نماد «شستان» تا پايان سال در بورس خبر داده و گفته است كه واگذاري سهام اين شركت تحول بسيار بزرگي را با ورود خود به بورس ايجاد خواهد كرد.
بورس بازاري پرريسك
در اين ميان برخي كارشناسان معتقدند؛ نبايد مردم عادي را با وعده‌هاي دولتي به بورس مي‌كشاندند چراكه بورس بازاري پرريسك است كه با ساير بازارهاي دارايي متفاوت است. بازدهي بورس بيش از حد بالا بوده و به اين زودي‌ها نبايد منتظر كاهش تورم از مسير كاهش ارزش شاخص بود.
هادي حق‌شناس با اشاره به ريزش بازار سرمايه طي روزهاي گذشته گفته است؛ وضعيت ايجاد شده در بازار بورس قابل پيش‌بيني بود، هيچ بورسي در جهان نمي‌تواند جهش چند برابري طي دو تا سه ماهه داشته باشد. به گفته او بورس طي دو سال گذشته بيش از ۱۷ برابر رشد كرده بود و طبيعي بود كه اين روند نمي‌توانست ادامه يابد زماني كه شاخص بورس طي دو سال به دو ميليون واحد رسيد نمي‌توان انتظار داشت طي دو سال آينده هم به ۴ ميليون واحد برسد، روند رشد بورس طي اين مدت طبيعي نبود.اين يك واقعيت است و بايد پذيرفت كه بورس‌هاي دنيا جهشي كه بورس ايران در مدت زمان كوتاه طي كرد را نداشته‌اند و نمي‌توان زماني كه اقتصاد رشد منفي دارد انتظار داشت بورس رشد چند صد درصدي داشته باشد.
اصلاح شاخص بورس منطقي است
غلامرضا حيدري كرد زنگنه، رييس اسبق سازمان خصوصي‌سازي در گفت‌وگو با خبرنگار اعتماد در خصوص ريزش‌هاي اخير بورس مي‌گويد: يك بخش از ريزش شاخص در هفته‌هاي گذشته مربوط به تاثير حقوقي‌ها در بازار بوده اما بخش مهمي از آن به دلال‌بازي‌هايي برمي‌گردد كه متاسفانه شاهد آن بوديم .
كرد زنگنه، با بيان اينكه در اين مدت سهم برخي شركت‌هاي زيان‌ده به صورت كاذب رشد داشت ادامه مي‌دهد: به نظر مي‌رسد با افت شاخص‌ها در دو هفته گذشته بازار منطقي‌تر شده البته نبايد اين موضوع را فراموش كرد كه دولت از بازار سرمايه حمايت مي‌كند و اين اقدام دولت همچنان ادامه دارد.
حيدري كرد زنگنه با اشاره به برخي شركت‌هاي سودده در بازار سرمايه مي‌گويد: مردم عادي و حقيقي‌ها نبايد در زمان افت شاخص‌ها دستپاچه شده و هيجاني اقدام به فروش كنند، در اين مدت عده زيادي جذب بورس شده‌اند و اين افراد هم اشراف كامل به فرآيند خريد و فروش‌ها در بورس ندارند و همين موضوع باعث ايجاد صف‌هاي فروش و در نهايت متضرر شدن آنها مي‌شود.
كرد زنگنه با تاكيد بر اينكه بسياري از شركت‌ها در بورس سودده هستند ادامه مي‌دهد: بخشي از شركت‌هايي كه در بازار سرمايه هستند با پشتوانه كارخانجات هستند و سود خوبي هم از گذشته داشته‌اند و افراد مي‌توانند با آگاهي و اطلاعات بيشتر در اين شركت‌ها سرمايه‌گذاري كنند.
تاسيس شركت‌هاي صوري مشاوره بورسي و افزايش كلاهبرداري
اين كارشناس اقتصادي با بيان اينكه برخي افراد سودجو با ايجاد شركت‌هاي صوري مشاوره بورسي پس از رونق بورس موجب سردرگمي مردم و دروغ‌پراكني شدند، مي‌گويد: متاسفانه اين شركت‌ها با قول‌هاي كذب به سرمايه‌گذاران عنوان مي‌كردند كه تا پايان شهريور‌ماه سرمايه آنها را چندين برابر خواهند كرد و برخي افراد هم به اين شركت‌ها اعتماد كرده و سرمايه‌شان را به آنها سپردند.او ادامه مي‌دهد: اين شركت‌ها به مردم به عنوان سود‌هاي كذايي ۲۰۰ تا ۱۰۰ درصدي قول‌هايي داده و مبالغ زيادي را از آنها اخاذي مي‌كنند و براي جلب اعتماد مشتري در اوايل سرمايه‌گذاري مبالغي از منابع افراد مورد سوءاستفاده قرار گرفته، به عنوان سود به آنها بر مي‌گردانند تا بتوانند مخاطب را كنار خود نگه دارند.او در پاسخ به اين پرسش كه تعداد اين شركت‌هاي كلاهبردار چقدر است، مي‌گويد: سهم زيادي در بازار ندارند اما متاسفانه همچنان فعاليت دارند. اين افراد در فضاي مجازي مدعي هستند سبدگردانان خوبي بوده و از ارتباطات خود با روساي سازمان بورس مي‌گويند. البته برخي از كارگزاري‌ها و بازار گردان‌ها هم در اين مدت تخلفات زيادي داشته‌اند كه بايد به آنها هم رسيدگي شود.