اولتيماتوم جانسون
به اتحاديه اروپا
بوريس جانسون، نخست‌وزير بريتانيا به اتحاديه اروپا پنج هفته مهلت داده در مورد توافق تجاري با كشورش به نتيجه برسد والا لندن بدون توافق با اين اتحاديه «برگزيت» را اجرا خواهد كرد. جانسون و متحدانش بارها تاكيد كرده‌اند كه مذاكرات پيشين با اتحاديه اروپا به اندازه كافي نتوانسته جديت تهديد بريتانيا مبني بر خروج بدون توافق از اتحاديه اروپا را نشان دهد. به گزارش روزنامه گاردين، مقامات اتحاديه پيش‌تر گفته بودند آخرين مهلت براي توافق ميان دو طرف، پايان ماه اكتبر خواهد بود. اما اكنون منابع نزديك به مذاكرات مي‌گويند بايد نفرات جديد به گفت‌وگوها اضافه شوند و اعضاي اتحاديه اروپا مداخله كنند تا بن‌بست به وجود آمده را پس از چندين روز فرافكني بشكنند. رائول روپارل، يكي از مشاوران ارشد تيم مذاكره‌كننده ترزا مي، نخست‌وزير سابق انگليس مي‌گويد: ديناميك‌هاي مذاكره ميان دو طرف بايد تغيير كند. مذاكره‌كنندگان دو طرف ثابت مانده‌اند و تغييري نمي‌كنند. انگار دو جسم بي‌تحرك را روي صندلي گذاشته‌ايد و با اين روند بعيد است به نتيجه‌اي برسيد. بايد تغييراتي اعمال شود، نيروهاي تازه‌نفس وارد مذاكره شوند، رويكردهاي سياسي تغيير كنند. اگر به پايان سال ميلادي برسيم و اين دو متحد نتوانند به توافقي دست پيدا كنند، اوضاع خيلي خنده‌دار مي‌شود، اما اگر دو طرف همين قدر سرسخت و انعطاف‌ناپذير باقي بمانند، بعيد است مكانيسمي براي شكستن قفل مذاكرات پيدا شود. جانسون معتقد است برگزيت بدون توافق باعث مي‌شود رابطه دو طرف همانند رابطه تجاري اتحاديه اروپا با استراليا شود. در چنين شرايطي، بريتانيا كنترل كامل قوانين و محدوده آب‌هاي مجاز براي ماهيگيري را در اختيار مي‌گيرد و در نتيجه اوضاع براي مردم انگليس بسيار بهتر مي‌شود. به گفته جانسون، اگر اتحاديه اروپا بخواهد گزينه عدم توافق را انتخاب كند، آن وقت بريتانيا در خصوص مسائلي چون پروازها، حمل و نقل جاده‌اي يا همكاري‌هاي علمي راه‌حل‌هاي منطقي پيدا مي‌كند كه مورد قبول اتحاديه نيز باشد. صاحبان صنايع پيش‌تر هشدار داده‌اند كه عدم توافق ميان دو طرف براي كشور فاجعه به بار مي‌آورد، چراكه اين امر منجر به افزايش هزينه‌هاي ارسال كالا براي صنايع و مشتريان مي‌شود. هفته پيش توماس سمپسون، استاد اقتصاد دانشگاه در مصاحبه‌اي گفت: هزينه‌اي كه عدم توافق ميان بريتانيا و اتحاديه اروپا به بار مي‌آورد، از شوك اقتصادي شيوع بيماري كرونا نيز بيشتر است. به گفته او، عدم توافق باعث مي‌شود ارزش توليدات انگليس 3/3 هزار ميليارد پوند كاهش يابد. جانسون مي‌گويد: مذاكره‌كنندگان به تلاش براي رسيدن به يك توافق با اتحاديه ادامه مي‌دهند. «حتي در اين روزهاي پاياني مهلت نيز خوشحال مي‌شوم اگر اتحاديه اروپا مواضع فعلي خود را تغيير داده و به توافق با انگليس رضايت دهد. اما ما نمي‌توانيم براي رسيدن به اين توافق در مورد اصول بنيادي يك كشور مستقل با اتحاديه مصالحه كنيم.» رهبران اروپا در حال حاضر تمام تمركز خود را روي طرح بازسازي پس از كرونا و بحران‌هاي سياست خارجي در بلاروس و شرق مديترانه گذاشته‌اند و اين نگراني وجود دارد كه در حال حاضر با وجود اين مشغله‌ها، علاقه‌اي به مداخله در مذاكرات برگزيت نداشته باشند. سه مانع بر سر راه توافق وجود دارد: كمك‌هاي دولتي، ماهيگيري و حكمراني. اعتراض اتحاديه به اين است كه بريتانيا حاضر نيست پيشنهادي را روي ميز مذاكره بگذارد، اما از سوي ديگر لندن نيز ميشل بارنيه، رييس تيم مذاكره‌كننده اتحاديه را متهم مي‌كند به اينكه مي‌خواهد ابتدا در موضوعات «پيچيده و دشوار» با انگليس به توافق برسد و در مورد چالش‌هاي ساده‌تري مثل حقوق ماهيگيري صحبت نمي‌كند. با اينكه برخي كشورهاي عضو اتحاديه اروپا ترجيح مي‌دهند اين اتحاديه رويكرد سختگيرانه‌تري را در مذاكره با انگليس پيش بگيرد، اما به نظر مي‌رسد از نحوه مذاكره بارنيه رضايت دارند. در چنين شرايطي، اين نگراني وجود دارد كه در صورت عدم ايجاد كانال‌هاي پشت پرده براي آزمودن ايده‌هاي جديد، دو طرف به هيچ توافقي دست پيدا نكنند. يك منبع نزديك به دولت انگليس مي‌گويد: ميزان مشاركت كشورهاي عضو اتحاديه بسيار پايين است، اما انتظار مي‌رود رهبران اتحاديه اروپا در آينده نزديك رويكرد مستقيم‌تري را پيش بگيرند. به گفته اين منبع، طي چند هفته آينده، با نزديك شدن به مراحل پاياني، بازيگران بزرگ رفته‌رفته وارد مذاكرات مي‌شوند. دومينيك راب، وزير خارجه انگليس روز يكشنبه اعلام كرد: مذاكرات برگزيت به «لحظه سرنوشت‌ساز» نزديك شده و توافق بين دو طرف كاملا در دسترس است. مقامات انگليس علاقه‌مندند كارهاي فني مربوط به توافق تجاري بر سر كالا و خدمات را آغاز كنند. يكي از اين مقامات مي‌گويد: اگر نتوانيم اين هفته مذاكره در خصوص متون حقوقي را آغاز كنيم، ديگر انجام همه كارها در چارچوب زماني اعلام شده دشوار خواهد بود. منابع نزديك به اتحاديه اروپا مي‌گويند: مداخله سياسي در واپسين دقيقه‌ها ريسك بالايي به همراه دارد. يكي از اين منابع مي‌گويد: اورزولا فن در لاين، رييس كميسيون اروپا، به اندازه سلف خود ژان كلود يونكر به برگزيت علاقه‌مند نيست. به نظر مي‌رسد او تنها قصد دارد از اين ماجرا به نحوي عبور كند و همين مساله در مورد كشورهاي عضو نيز صادق است. لرد فراست، رييس تيم مذاكره‌كننده بريتانيا روز يكشنبه اعلام كرد دولت ترسي از ترك مذاكرات و عدم توافق با اتحاديه ندارد. همين مساله نگراني‌ها در خصوص فروپاشي مذاكرات ميان دو طرف را بالا برده است.
مترجم: هديه عابدي