بهرهبرداري لوكاشنكو از سكوت اروپاييها
اروپا بلاروس را تقديم روسيه ميكند؟
مترجم: هديه عابدي
مردم بلاروس با برگزاري تظاهرات صلحآميز براي آزاديشان ميجنگند. در چنين شرايطي، اعضاي اتحاديه اروپا و امريكا بايد براي حمايت از آنها بيشتر تلاش كنند. شبكه ماهوارهاي «بلست» دفتر كوچكي دارد و فضاي آن براي همه كارمندان كافي نيست، اما اينها اهميتي ندارد، آنچه مهم است رساندن اخبار از اين دفتر كوچك در مركز شهر ورشوي لهستان به مردم بلاروس است. اين كاري است كه اين شبكه از سال 2006 انجام ميدهد. «بلست» شبكهاي ماهوارهاي است كه از زمان آغاز اعتراضات مردمي بلاروس پس از اعلام پيروزي الكساندر لوكاشنكو در انتخابات، اخبار را به شكل مستقل و 24 ساعته به زبان بلاروسي و روسي پخش ميكند.اگنيشكا روماشفسكا، مدير شبكه در گفتوگو با شاخه اروپايي موسسه كارنگي گفت: كار ميداني براي خبرنگاران ما اصلاً ساده نبوده است. از بين
90 و اندي خبرنگاري كه رژيم بلاروس بازداشت كرده، يكسوم براي بلست كار ميكردند.مخالفان رژيم بلاروس، اتحاديه اروپا و امريكا ترديدي ندارند كه نتايج انتخابات مهندسي شده است و رايگيري عادلانه و آزادانه نبوده است. اما انتقاداتشان با اتخاذ تمهيدات سختگيرانه عليه رژيم مينسك همراه نشده است. لوكاشنكو با تكيه بر نيروهاي امنيتي و حمايت ضمني روسيه اعتراضات مردمي را با خشونت سركوب كرده است. با اين حال، تظاهرات گسترده مردم يكشنبه هر هفته ادامه داشته است. روماشفسكا كه خود در زمان اعلام حكومت نظامي در سال 1981 پنج ماه را در زندان لهستان كمونيستي به سر برده است، ميگويد نتيجه اين اعتراضات صلحآميز هر چه كه باشد، ديگر وضعيت به حالت سابق بازنميگردد. لوكاشنكو مشروعيت خود را بهطور كامل از دست داده است. اروپاييها بايد به اين مساله توجه كنند.اعضاي ارشد شوراي هماهنگي 600 نفره بلاروس كه پس از انتخابات 9 آگوست از سوي اپوزيسيون اين كشور و با هدف برگزاري مجدد انتخابات و انتقال قدرت تشكيل شد، همگي ربوده، ناپديد يا تبعيد شدهاند. روز 7 سپتامبر يكي از رهبران مخالفان به نام ماريا كولسنيكووا به دست افراد نقابدار و لباس شخصي ربوده شده و با يك خودروي ون به نقطهاي نامعلوم منتقل شد.ليناس لينكويسيوس، وزير خارجه ليتواني، در توييتي نوشت: رژيمي كه نفسهاي آخرش را ميكشد به جاي حرف زدن با مردم، تلاش ميكند با بدبيني همه را يك به يك حذف كند. ربودن خانم كولسنيكووا براي رژيم مينسك يك رسوايي است. در اروپاي قرن بيست و يكم به روشهاي وزارت كشور استالين رو آوردهاند. او بايد فورا آزاد شود. ليتواني و لهستان قاطعانه از مخالفان رژيم بلاروس حمايت كردهاند. زيگيمانتاس پاويليونيس، عضو محافظهكار مجلس ليتواني و سفير سابق اين كشور در امريكا، ميگويد: تاريخ به ما آموخته كه بايد از آزادي دفاع كنيم، اما اين را هم ياد گرفتهايم كه نبايد به واكنش غربيها اميدي داشته باشيم. قدرتهاي اصلي اتحاديه اروپا بايد علنا اعلام كنند لوكاشنكو راي مردم را دزديده است و آنها را ميكشد. آنها بايد خواستار برگزاري انتخابات جديد شوند. اما نه فرانسه و نه آلمان به اندازه كافي از رژيم بلاروس انتقاد نكردهاند. انگار دارند تحولات مينسك را از زاويه روسيه نگاه ميكنند. اوضاع درست مثل سال 1989 است كه به ما هشدار دادند وضعيت را خرابتر نكنيم، چراكه ممكن است حكومت گورباچف، رهبر وقت شوروي، متزلزل شود.آلمان كه در حال حاضر رياست دورهاي اتحاديه اروپا را به مدت 6 ماه برعهده دارد، تمايلي به اعمال تحريم عليه شخص لوكاشنكو ندارد و ميخواهد فقط برخي مقامات ارشد اين كشور را هدف قرار دهد. برلين هنوز معتقد است امكان گفتوگو وجود دارد. پاويليونيس و روماشفسكا هر دو پيشبيني ميكنند لوكاشنكو از ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه، تقاضاي حمايت كند و روسيه نيز در عوض بهاي سنگيني را از مينسك طلب خواهد كرد.پاويليونيس ميگويد به احتمال زياد لوكاشنكو بلاروس را به پوتين ميفروشد و اين به معناي الحاق اقتصادي اين كشور به روسيه است. اين امر باعث ميشود كنترل سياسي مسكو بر همسايه غربياش از هميشه بيشتر شود. بعيد است اپوزيسيون بلاروس چنين اقدامي را بپذيرند، حتي اگر حكومت به سركوب خود ادامه دهد. اگرچه اعضاي غربي و شرقي اتحاديه اروپا در مورد بلاروس با يكديگر اختلافنظر دارند، اما همگي بايد متحد شده و به شيوه زير عمل كنند: اول، بايد علنا از رژيم لوكاشنكو انتقاد كرده و خواستار برگزاري انتخابات آزاد و عادلانه شوند. اين يعني به شوراي هماهنگي كمك كنند مسير را براي انتقال صلحآميز قدرت از طريق تغيير قانون اساسي هموار كند. اين اقدام به نفع همه، از بلاروس و اتحاديه اروپا گرفته تا روسيه، خواهد بود.دوم، رهبران اتحاديه بايد به مردم خود توضيح دهند چرا بلاروس كشور مهمي است. مساله شهرونداني هستند كه در نزديكي مرزهاي اتحاديه اروپا زندگي ميكنند و براي دستيابي به آزاديهاي اوليه و پايان خشونت و شكنجه تظاهرات ميكنند.سوم، اتحاديه اروپا بهويژه آلمان بايد به بلاروسيهايي كه بازداشت، شكنجه يا تبعيد شدهاند كمك كند، كاري كه ليتواني آن را آغاز كرده است.چهارم، اروپا بايد به رسانههاي مستقل بلاروس كمك مالي كند. بودجه سالانه بلست 10 ميليون يورو است كه 90درصد از آن را وزارت خارجه لهستان تامين ميكند. مدير اين شبكه ميگويد اتحاديه اروپا هيچ پولي به اين شبكه نميدهد.پنجم، اروپا براي اعمال فشار بر لوكاشنكو و پوتين به امريكا نياز دارد. تاكنون واشنگتن تمايلي به حمايت از مردم بلاروس نشان نداده است. پاويليونيس ميگويد غرب بايد موضعي روشن و يكصدا اتخاذ كند.حال كه ذهن افكار عمومي جهان درگير انتخابات رياستجمهوري امريكاست و اتحاديه اروپا نيز نميتواند به يك تصميم واحد برسد، اين ترس وجود دارد كه لوكاشنكو و پوتين از فرصت پيشآمده براي ادامه سركوب و الحاق سياسي و اقتصادي بلاروس به روسيه بهره ببرند. رييس شبكه بلست ميگويد، مردم بلاروس از اين اتفاق به راحتي نميگذرند. آيا اروپا راضي ميشود روسيه كنترل مينسك را در دست بگيرد؟