داستان استراماچوني در يك نگاه
قمار سعادتمند يا بازي دو سر برد؟
علي ولي‌اللهي
20 ارديبهشت ماه سال جاري مهدي علي‌نژاد، معاون وزير ورزش اعلام كرد دو باشگاه سرخابي حق جذب بازيكن يا مربي خارجي جديد ندارند. اين ممنوعيت فقط متعلق به دو تيم استقلال و پرسپوليس بود و ساير تيم‌ها مشكلي براي انجام اين كار نداشتند. در واقع وزارت ورزش به عنوان متولي دو باشگاه دستور داده بود مديران دو تيم بي‌خيال خارجي‌ها شوند. تا ۲۷ مرداد كه خبر قطعي محكوميت ايران در پرونده ويلموتس رسانه‌اي شد دو باشگاه استقلال و پرسپوليس با پرونده‌هاي مربيان قبلي خود يعني برانكو و كالدرون و شفر و استراماچوني مواجه شدند. در كنار اين مربيان، بازيكناني نظير بويان و بوديمير و سايرين هم بودند كه بابت طلب‌هاي چندصد هزار دلاري‌شان شكايت كردند. باشگاه تراكتور نيز در اين مدت محكوم به پرداخت يك ميليون دلار به كوين كنستانت شد. بازيكني كه اصلا براي تراكتور بازي نكرد. بر همين اساس و با جمع‌بندي ماجراي ويلموتس و پرونده‌هاي سنگين تيم‌هاي ايراني بابت قرارداد با نيروهاي خارجي سازمان ليگ تصميم گرفت، ممنوعيت جذب بازيكن و مربي خارجي را سراسري كند. اين تصميم در تاريخ اول شهريور به تاييد هيات‌رييسه فدراسيون فوتبال رسيد تا تبديل به يك قانون شود. صادق درودگر در مورد اين قانون گفت: «براساس اين طرح مربياني مثل برانكو، كالدرون و استراماچوني هم كه پرونده باز در ايران دارند ديگر نمي‌توانند بازگردند.»
همزمان درست در تاريخ اول شهريور خبر رسيد احمد سعادتمند، مديرعامل استقلال راهي اروپا شده تا با شفر و استراماچوني براي تخفيف گرفتن در پرونده‌هاي شكايت‌شان مذاكره كند. اين سفر درحالي انجام شد كه استقلال بايد در تاريخ ۵ شهريور در نيمه‌نهايي جام حذفي مقابل پرسپوليس قرار مي‌گرفت. در اين فاصله اخباري منتشر شد كه هدف سعادتمند از سفر به ايتاليا بحث تخفيف نبوده و مديرعامل آبي‌ها براي بازگرداندن استراماچوني با او ديدار كرده است. ۵ شهريور استقلال در ضربات پنالتي پرسپوليس را شكست داد و راهي فينال جام حذفي شد. در
۶ شهريور فرهاد مجيدي، سرمربي استقلال در پستي اينستاگرامي علاوه بر انتقاد از مديريت سعادتمند استعفا داد. مجيدي در آن استوري افشا كرد كه سعادتمند مي‌خواهد استرا را بازگرداند. سرمربي استقلال اقدام مديران باشگاه را توهين‌آميز دانست و اعلام كرد از تيم كنار مي‌رود. هر چند طي روزهاي آينده مجيدي با وساطت برخي اعضاي تيم به استقلال بازگشت و هدايت تيم را در فينال برعهده گرفت. روز ۷ شهريور سعادتمند در برنامه تلويزيوني صراحتا مقابل فرهاد مجيدي ايستاد و تاكيد كرد مي‌خواهد استراماچوني را بازگرداند. سعادتمند انتخاب مربي را حق طبيعي باشگاه دانست.
اولين سوالي كه مطرح شد اين بود: مگر آوردن خارجي‌ها ممنوع نيست؟ مديران سازمان ليگ و اعضاي هيات‌رييسه تاكيد كردند كه استقلال نمي‌تواند اين كار را بكند اما هواداران استقلال هشتگ #استراماچوني_را_برگردانيد را ترند كردند. بعد از فينال جام حذفي استقلال در بيانيه‌اي رسمي اعلام كرد از همين حالا به دنبال جذب استراماچوني است. استدلال باشگاه اين بود كه چون استرا پرونده باز در ايران دارد شامل قانون جديد نمي‌شود و ضمنا بازگشت او باعث مي‌شود مربي ايتاليايي بي‌خيال شكايت و گرفتن غرامت شود. در رسانه‌ها گفته شد مربي ايتاليايي براي بازگشت به تهران سه شرط دارد: لغو قانون ممنوعيت جذب بازيكن و مربي خارجي و حفظ بازيكنان موجود و تضمين براي پرداخت‌هاي به‌موقع و دريافت پيش‌‌قسط. از همان موقع تا حالا كه به اواخر شهريور نزديك مي‌شويم بحث بازگشت استراماچوني سوژه داغ رسانه‌ها بوده است، اما در اين بين سوالات و ابهامات بزرگي وجود دارد.
در آخرين اخباري كه از سمت ايتاليا و استراماچوني رسيده (روز شنبه) چند نكته مهم مشخص شد: اول اينكه استقلال هيچ نامه و درخواست رسمي براي استراماچوني نفرستاده است. دوم اينكه مذاكرات ده روز است متوقف شده و سوم اينكه استراماچوني دوست دارد به ايران بازگردد. اين سه نكته از توضيحات اينستاگرامي فدريكو پاستورلو، مديربرنامه آندره آ استراماچوني و گفت‌وگوي يوسف دانشيار، مترجم سابق استرا در ايران به دست آمده است. در ايران هم اخباري از داخل باشگاه منتشر شد كه نشان داد اختلاف مالي استقلال و استراماچوني پابرجاست و ضمنا خبري از بخشش غرامت نيست و استراماچوني تنها قراردادي يك‌ساله به امضا مي‌رساند. همچنين روز شنبه دو خبر ديگر منتشر شد؛ اول رونمايي از نامه رسمي سازمان ليگ به استقلال مبني بر ممنوعيت جذب استراماچوني و دوم ورود قوه قضاييه به پرونده ممنوعيت جذب خارجي‌ها. گويا قوه قضاييه از مديران فدراسيون فوتبال خواسته توضيخات لازم را در اين زمينه ارايه كنند. ورود قوه قضاييه به درخواست مهدي عبديان، عضو هيات مديره استقلال و هواداران اين تيم صورت گرفته است.
در اين ميان اظهارات واضح مهدي علي‌نژاد، معاون وزير ورزش كه در تاريخ ۱۶ شهريور تاكيد كرد قانون سازمان ليگ و فدراسيون فوتبال بايد در‌نظر گرفته شود و باشگاه استقلال با ساير باشگاه‌ها فرقي ندارد هم جالب‌توجه است. حال سوال اينجاست كه باتوجه به اينكه استقلال زيرنظر وزارت ورزش است و مديرعاملش توسط وزير تعيين مي‌شود چطور ممكن است اين ناهماهنگي رخ بدهد؟ مگر مي‌شود متولي اصلي بحث بازگشت استراماچوني را منتفي بداند اما فردي كه از جانب متولي اصلي منصوب شده است ساز خودش را بزند؟ به بيان واضح‌تر اگر وزارت ورزش مخالف است چرا به سعادتمند نمي‌گويد اين بازي را تمام كند و اگر موافق بازگشت استراماچوني است چرا در مصاحبه‌ها اين‌طور نشان مي‌دهد كه قانون بايد اجرا شود؟
همان‌طور كه گفته شد براساس شواهد ابهامات زيادي در پرونده بازگشت استراماچوني وجود دارد. برخي از مديران و پيشكسوتان استقلال اين مساله را شوي تبليغاتي احمد سعادتمند دانسته‌اند. به اين شكل كه سعادتمند نشان بدهد مي‌خواهد استرا را بازگرداند تا نزد هواداران استقلال محبوبيت به دست آورد در حالي كه خودش مي‌دانسته نمي‌تواند اين كار را بكند، اما درنهايت اتفاقي كه رخ مي‌دهد، اين است كه هواداران از او گلايه نخواهند داشت و در واقع مقابل فدراسيون فوتبال و وزارت ورزش قرار مي‌گيرند. برخي ديگر نيز معتقدند سعادتمند با چراغ سبز وزير سراغ استرا رفته است.
يكي از سناريوهاي موجود اين است كه سعادتمند با زرنگي وزير ورزش را در موقعيتي قرار داده كه نه راه پس دارد و نه راه پيش. با جوي كه به راه افتاده ساكت كردن سعادتمند ممكن است به استعفاي او منجر شود و آن وقت استقلالي‌ها علاوه بر اينكه براي استرا هشتگ مي‌زنند براي سعادتمند هم خواهند زد. احتمالا با اين استدلال كه وزير مديرعاملي كه مي‌خواست درخواست هواداران را اجابت كند، كنار گذاشت. از طرفي آزاد گذاشتن سعادتمند هم باعث پيچيده‌تر شدن اوضاع مي‌شود؛ اين يعني جايگاه سعادتمند محكم‌تر از هميشه خواهد شد.
سناريوي ديگر اين است كه برخي با قدرت اعلام مي‌كنند داستان بازگشت استراماچوني از آن داستان‌هايي است كه در دسته «كار خودشونه» قرار مي‌گيرد. اينكه سعادتمند مي‌دانسته اين قانون وجود دارد و بحث بازگشت استراماچوني را مطرح كرده است و وزير ورزش هم علاقه‌اي به ختم غائله ندارد يعني اين دو نفر با همكاري هم براي رسيدن به اهداف خاصي چنين جوي به راه انداخته‌اند؛ سعادتمند براي كسب محبوبيت و سلطاني‌فر شايد براي منحرف كردن اذهان از پرونده ويلموتس!
اما اينكه اين بازي تا كي مي‌تواند ادامه داشته باشد هم مهم است. همان‌طور كه روز شنبه مشخص شد اخباري كه به صورت جهت‌دار در برخي رسانه‌ها منتشر مي‌شد با تيترهايي نظير «رونمايي از قرارداد تا ۴۸ ساعت ديگر» يا «استرا به قطر مي‌رود تا بازي‌هاي استقلال را ببيند» دروغي بيش نبوده است، احتمالا خيلي زود مشخص مي‌شود كه اصل ماجرا چه بوده است. سكوت احمد سعادتمند در اين ميان بسيار مهم است. او به خوبي مي‌داند كه هر اظهارنظري در اين مقطع ممكن است بعدها عليه خودش به كار گرفته شود و بنابراين سكوت كرده و تنها از دور نظاره‌گر موجي است كه به راه انداخته است. او به هيچ كدام از ابهامات پاسخ نمي‌دهد. نه موضعي مقابل نفرستادن درخواست رسمي نشان مي‌دهد نه واكنشي به توقف ۱۰ روزه مذاكرات. نه به اين سوال پاسخ مي‌دهد كه آيا استراماچوني واقعا بي‌خيال غرامتش شده و نه اين دغدغه را برطرف مي‌كند كه اگر به هر دليلي استرا نيامد برنامه استقلال چيست؟ مديرعامل استقلال همچنين در مورد مهم‌ترين مشكل موجود يعني تامين منابع مالي براي عقد قرارداد با استرا اظهارنظري نمي‌كند. روز يكشنبه صادق درودگر يكي از كساني كه در پرونده بازگشت استرا خيلي در رسانه‌ها فعاليت مي‌كند و اظهارات ضدونقيضي مطرح مي‌كند در يك مصاحبه اعلام كرد كف درخواست استراماچوني دو ميليون يورو است. سعادتمند حتي واكنشي به اين ادعا نيز نشان نداد.
مي‌توان گفت سعادتمند در حال حاضر به نوعي موج‌سواري مي‌كند. حال اينكه او مي‌تواند در اين موج‌سواري موفق شود يا خير بستگي به زمان دارد. اگر مشخص شود او در تمام اين مدت با احساسات هواداران بازي مي‌كرده سرنوشتي بهتر از اميرحسين فتحي در انتظارش نخواهد بود و اگر كارش به مواجهه مستقيم با وزارت ورزش بكشد بالاخره زماني كه آب‌ها از آسياب افتاد بايد پاسخگوي مديران بالادستي‌اش باشد.