هشدار اروپا به تركيه

در هفته‌هاي اخير حملات كشورها و نهادهاي مختلف اروپايي به سياست‌هاي تركيه در مديترانه افزايش يافته است. جوزپ بورل، مسوول سياست خارجي اتحايه اروپا از اولين كساني است كه اعتقاد دارد اختلافات ارضي بين تركيه و يونان در مديترانه شرقي روابط اتحاديه اروپا با آنكارا را تحت‌الشعاع قرار داده است. بورل كه گزينه تحريم تركيه را پيشنهاد كرده است در مجمع عمومي ‌پارلمان اروپا اعلام كرد با مخالفت تركيه نمي‌توان مسائل موجود در روابط اين كشور با اتحاديه اروپا  راتنها از طريق مذاكره و گفت‌وگو حل و فصل كرد. بازگشت كشتي لرزه‌نگاري «اورچ رييس» تركيه به بندر آنتاليا گامي در جهت صحيح است و اين موضوع ما را براي برداشتن گام‌هاي بيشتر جهت گفت‌وگو اميدوار مي‌كند. 
بورل با اشاره به اينكه در نشست شوراي روابط خارجي اتحاديه اروپا كه در 21 سپتامبر(31شهريور) برگزار خواهد شد و نيز در نشست شوراي اتحاديه اروپا در 24 سپتامبر(3 مهر) موضوع شرق مديترانه مورد بررسي قرار خواهد گرفت. ما با يونان و قبرس يوناني‌نشين همبستگي داشته و درصورت عدم حصول پيشرفت در حل و فصل مسائل با تركيه در اين جلسات گزينه‌هاي زيادي روي ميز خواهد بود. ما خواستار حمايت پارلمان اروپا از تلاش‌هايي كه براي كاهش تنش با تركيه صورت مي‌گيرد، هستيم. ممانعت از اين تلاش‌ها كه براي حل و فصل مساله قبرس صورت مي‌گيرد نيز ضربه خواهد زد. سازمان ملل خواستار از سرگيري مذاكرات بوده و اتحاديه اروپا نيز از اين امر حمايت مي‌كند. تركيه در بسياري از موضوعات از جمله موضوع مهاجرت نيز شريك مهمي است. ما خوب مي‌دانيم كه بدون كمك تركيه جلوگيري از جريان مهاجرت كار دشواري خواهد بود. 
پيتر استانو، سخنگوي جوزف بورل نيز چند روز پس از خروج كشتي تحقيقاتي تركيه مدعي شد، خروج كشتي كاوشگر از منطقه كه به تازگي صورت گرفت، گام مهمي به حساب مي‌آيد و مسير را براي گفت‌وگوي معني‌دار ميان يونان و تركيه فراهم مي‌كند. اتحاديه اروپا خواستار آن است تا كشتي كاوشگر «ياووز» از حوزه دريايي قبرس خارج شود. ادامه ماموريت كشتي ياووز، تنش‌ها را در مديترانه شرقي افزايش خواهد داد؛ آن‌ هم درست در زماني كه احتمال ادامه كاهش تنش‌زدايي فوري و ازسرگيري مذاكرات وجود دارد.
فون در لاين، رييس كميسيون اروپا از جمله شخصيت‌هاي اروپايي بود كه در پارلمان اروپا به ‌شكل ملايمي از تركيه انتقاد كرد. به باور او، تركيه يك همسايه مهم است و هميشه نيز خواهد ماند. تركيه در منطقه‌اي واقع شده كه با آشوب، مواجه و پذيراي ميليون‌ها آواره است. ‏ براي ميزباني از آنها ما كمك مالي قابل‌توجهي اختصاص داديم. اما هيچ‌ ‌كدام از اين مسائل، اقدام به ارعاب همسايگان را توجيه نمي‌كند. يونان و تركيه بر سر مناطقي در شرق مديترانه كه به‌طور بالقوه غني از گاز طبيعي‌اند، اختلاف دارند. كشور‌هاي عضو اتحاديه اروپا  قبرس و يونان، هميشه براي حمايت از حقوق مشروع خود در امور حاكميت مي‌توانند بر همبستگي كامل اروپا حساب كنند. تنش‌زدايي در شرق مديترانه به نفع ماست. فقط يك راه وجود دارد: پرهيز از اقدام يك‌جانبه و از سرگيري گفت‌وگو‌ها با حسن‌نيت. اين راهي براي ثبات و راه‌حل‌هاي پايدار است. اين يك گام در مسير درست و ايجاد فضاي لازم براي گفت‌وگو است. از ديدگاه او، كميسيون اتحاديه اروپا با ارايه پيشنهادي درباره سازوكار جديد تحريم شبيه قانون 2102 «مگنيتسكي» در امريكا كه به اتحاديه اروپا اجازه مي‌دهد با سرعت بيشتري افراد خاص را در هر جاي دنيا تحريم كند، پيش خواهد رفت.
شارل ميشل، رييس شوراي اتحاديه اروپا نيز كه به يونان سفر كرده بود،مدعي شد اجلاس آتي سران اتحاديه اروپا به بحران مهاجرت و تحولات شرق مديترانه اختصاص خواهد يافت. موضوع امنيت شرق مديترانه نه فقط به يونان و قبرس كه به اتحاديه اروپا مربوط مي‌شود. اروپا از يك سو بر رعايت اصولي كه جهت يونان و قبرس مهم است، اصرار مي‌ورزد و از سوي ديگر به شكل مشروط آماده است روابط با تركيه را تقويت بخشد. زماني كه موضوع بر سر دفاع از حقوق همه اعضاي اتحاديه اروپا از جمله قبرس است ما بايد قاطعانه عمل كنيم.
تركيه در هفته‌هاي اخير بارها به اتحاديه اروپا هشدار داده كه بايد در اين زمينه بي‌طرف بماند و اين اتحاديه را به اتخاذ موضع «مغرضانه، جدا از واقعيت و فاقد مبناي قانوني» متهم مي‌كند. اردوغان، رييس‌جمهور تركيه تاكيد دارد كشورش زير بار قلدري هيچ كشوري در شرق درياي مديترانه نمي‌رود و به عمليات حفاري و اكتشاف خود ادامه مي‌دهد. اردوغان در ديدار ويديوكنفرانسي با «آنگلا مركل» صدراعظم آلمان گفته است،كشورهاي اروپايي بايد موضع عادلانه و ثابتي درباره مساله شرق مديترانه داشته باشند. اختلافات و تنش‌ها را تا زماني كه رويكرد عادلانه‌اي در حوزه شرق مديترانه وجود داشته باشد، مي‌توان از طريق مذاكرات حل و فصل كرد. تركيه به اجراي سياست فعال درخصوص حقوق خود از جمله حفاري‌هاي اكتشاف نفت و گاز در مديترانه ادامه مي‌دهد. 
ميچوتاكيس، نخست‌وزير محافظه‌كار يونان در ديدار با رييس شوراي اتحاديه اروپا در آتن، تركيه را تهديدي نه فقط براي يونان و قبرس كه براي كل اتحاديه اروپا معرفي كرد. به اعتقاد او وقت آن است كه اتحاديه از حرف وارد مرحله عمل شود اما مشروط به تدوام تنش‌زدايي از سوي تركيه. يونان براي آغاز فوري گفت‌وگوهاي اكتشافي با تركيه آمادگي دارد. تركيه هنوز وقت دارد، چه قبل و چه بعد از اجلاس سران اتحاديه اروپا به نخستين گام دلگرم‌كننده‌اي كه در راستاي خروج از بحران كنوني برداشت، ادامه دهد. تركيه در مقابل دو گزينه قرار دارد: مي‌تواند گفت‌وگوي سازنده با اروپا و در نتيجه با ما، داشته باشد يا اقدامات يك‌جانبه را ادامه دهد.