عوامل انساني علت اصلي تخريب غارها
رييس اداره محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط‌زيست استان تهران ضمن اشاره به اينكه تاكنون ۱۹ غار در استان تهران شناسايي شده‌اند، فعاليت‌هاي انساني از جمله گردشگري بي‌ضابطه، برداشت از سنگ‌هاي غاري و فعاليت‌هاي معدن‌كاوي را از عوامل اصلي تهديد و تخريب غارها ذكر مي‌كند. به گزارش ايسنا، اميرعباس احمدي با بيان اينكه غارها به عنوان اكوسيستم‌هاي حساس در سطح جهاني شناخته شده‌اند،گفت: غارها زيستگاه بسياري از گونه‌هاي كمياب و نادري مانند برخي از انواع دوزيستان، خزندگان و پستانداراني مانند خفاش هستند بنابراين اهميت بسيار زيادي در حفظ تنوع زيستي دارند. او ادامه داد: غارها يكي از با ارزش‌ترين ذخيره‌گاه‌هاي آب و يخ محسوب مي‌شوند. از اين رو بسياري از منابع آبي ارزشمند در غارها وجود دارند همچنين بسياري از گونه‌هاي ارزشمند و كمياب آبزيان در غارها زيست مي‌كنند بنابراين غارها داراي تنوع زيستي بالايي هستند و همين مساله ضرورت حفاظت از اين اكوسيستم‌ها را دوچندان مي‌كند. احمدي درباره عوامل موثر بر تخريب غارها گفت: يكي از عواملي كه منجر به تخريب غارها مي‌شود، استفاده و بهره‌برداري‌هاي تفرجي بدون برنامه از غارهاست همچنين بهره‌برداري از برخي گونه‌ها به دنبال برخي باورها مبني بر دارا بودن برخي گونه‌ها و فضولات آنها از خواص دارويي نيز منجر به از بين رفتن اكوسيستم غارها و برخي از گونه‌هايي مي‌شود كه درون آنها زيست مي‌كنند درحالي كه اين باورها به لحاظ علمي اثبات نشده‌اند از اين رو اين نوع بهره‌برداري‌هاي غيرمعقولانه و گردشگري‌هاي بي‌برنامه مي‌تواند از عوامل تهديد و تخريب كننده غارها باشد. او همچنين برداشت از سنگ‌هاي غاري توسط افراد را يكي ديگر از عوامل مخرب در سيماي زيستي اكوسيستم غارها برشمرد و اظهار كرد: فعاليت‌هاي معدن‌كاوي نيز باعث تخريب و از بين رفتن اكوسيستم غارها مي‌شود و بر همين اساس فعاليت‌هاي معدن‌كاوي در حريم غارهاي واقع در مناطق چهارگانه شامل پارك‌هاي ملي، آثار طبيعي ملي، پناهگاه حيات‌وحش و مناطق‌حفاظت شده ممنوع است اما غارهايي كه در مناطق آزاد هستند به دليل اينكه در حال حاضر حريم حفاظتي مشخصي ندارند ممكن است فعاليت‌هاي معدن‌كاوي داخل يا اطراف آنها صورت بگيرد. رييس اداره محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط‌زيست استان تهران خاطرنشان كرد: تاكنون هيچ مورد فعاليت معدن‌كاوي داخل يا در اطراف غارهاي استان تهران گزارش نشده است اما با اين حال اميدواريم بتوانيم از ماحصل كارگروه غارشناسي، غارها را شناسايي، طبقه‌بندي و حريم‌هاي حفاظتي را براي آنها تعريف كنيم.او با بيان اينكه وجود هر نوع آلودگي باعث تخريب و صدمه ديدن زيستگاه‌هاي طبيعي مي‌شود، اظهار كرد: آلودگي‌هاي ناشي از فعاليت‌هاي انساني از جمله رها كردن پلاستيك و زباله درون غارها مي‌تواند در چرخه حياتي گونه‌ها اختلال ايجاد كند همچنين روشن كردن آتش در غارها آثار مخربي را بر جاي مي‌گذارد و برق‌كشي‌هاي بي‌دليل درون غارها نيز مي‌تواند تاثيرات مخربي بر حيات گونه‌هاي شب‌زي داشته باشد. به گفته احمدي در كميته غارشناسي سازمان حفاظت محيط‌زيست كه زير نظر معاونت فني اين سازمان تشكيل شده است، اهميت و قابليت‌هاي تنوع زيستي غارها مورد بررسي قرار مي‌گيرد.رييس اداره محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط‌زيست استان تهران با اشاره به اينكه كميته غارشناسي تاكنون موفق به شناسايي ۱۹غار در استان تهران شده است اظهار كرد: حدود دو سال است كه پيگير افزايش فعاليت كارگروه غارشناسي در استان تهران هستيم تا بتوانيم تعداد غارهاي بيشتري را شناسايي و آنها را براساس درجه‌بندي و امتياز طبقه‌بندي كنيم و بتوانيم برخي از حفره‌ها را تحت عنوان غار بشناسيم. او درباره درجه‌بندي غارها گفت: غارهاي درجه يك غارهايي هستند كه هيچ‌گونه فعاليت، بهره‌برداري و حضور گردشگر در آنها مجاز نيست در حالي كه غارهاي درجه دو و سه غارهايي هستند كه بهره‌برداري از آنها در يك حد معقولانه و تحت شرايط خاصي زيرنظر كارگروه غارشناسي بلامانع است و غارهاي درجه چهار آزاد هستند. پس از درجه‌بندي غارها براي آنها طرح‌هاي مديريت يا بهره‌برداري تهيه مي‌شود. احمدي در پايان صحبت‌هاي خود گفت: غار رودافشان در استان تهران واقع ميان شهرستان‌هاي فيروزكوه و دماوند است و تنها غاري است كه در استان تهران به عنوان اثر طبيعي- ملي معرفي شده و اميدواريم در آينده بتوانيم غارهاي ديگر استان تهران را نيز به اين فهرست اضافه كنيم.