به مناسبت برگزاري نمايشگاه مانوشا رضاپور در گالري فرمانفرما
هنر اصيل نگران انسان، حيوان و طبيعت است
فاروق مظلومي
يكي از مشخصات هنر مدرن اين است كه همواره سن هنرمند عامل تعيينكنندهاي براي كيفيت اثر هنري نيست. با اين وجود برگزاري نمايشگاه انفرادي براي هنرمند نوجوان امر خطيري است. يعني ارايه آثار يك نوجوان كه در حال مشق و آموزش و ديدن است اين پيام را ميدهد كه هنرمند به يك مقصد رسيده كه براي سنين نوجواني كمي نادر و عجيب است. از طرفي هنر از هيچ قاعده مشخصي پيروي نميكند پس اين امر موكد ميشود كه برگزاري نمايشگاه انفرادي هم تابع مطلق سن و تجربه نيست. مانوشا رضاپور هم هنرمند نوجواني است كه تاكنون در 6 نمايشگاه گروهي كودكان و نوجوانان در شهرهاي رشت و تهران شركت كرده و اكنون در 13 سالگي اولين نمايشگاه انفرادياش با عنوان «هيس» از يازدهم تا بيست و پنجم مهر ماه در گالري فرمانفرما به همت نازنين مهرعلي-كيوريتور نمايشگاه- برگزار است و متاسفانه هفته اول نمايشگاه به دليل موج پاييزي كرونا در تعطيلي گالريها گذشت.
در بيانيه اين نمايشگاه كه به قلم خانم مهرعلي نوشته شده است، ميخوانيم:
«نوجواني پلي است براي انسان،كه از كودكي به بزرگسالي گذر ميكند. مانوشا رضاپور، كودكي خود را در طبيعت زيباي گيلان سپري كرده و اين گذار واكاوي پر فراز و نشيبي براي شناخت خود و محيط اطرافش بوده است. او سايهروشنهاي طبيعت را نقاط رنگين ميبيند، قوسهاي موجودات زنده را به خطوطي پر اعوجاج بدل كرده و سطوح طبيعت بيجان را تبديل به بيقيديهاي درهم تنيده ميكند. او در بيان احساسات خود در قالب هنر بيپرواست، به تجربيات بيباك از جنس خلاقيت و بكر از نوع طبيعت دست ميزند و بسته به آنچه ميانديشد آن را در آثارش بروز ميدهد.»
اين نمايشگاه شامل آثار حجم و نقاشي و آثار تركيبي رضاپور است. آنچه كه در نگاه نخست به چشم ميآيد در بيشتر آثار، هنرمند آنچه را كه آموخته به خوبي منعكس كرده است. مثلا فيگورهايي از تابلوي «بعدازظهر يكشنبه در جزيره گراند ژات» اثر ژرژ سورا يا «گلهاي آفتابگردان» اثر ونگوگ يا شبه فيگورهايي از هنري ماتيس را در كنار فرمهاي ديگر آورده است. متاثر شدن از رنگ، تركيب، فرم و فضاي آثار شاخص براي هنرمند نوجوان چون در حال مرور تاريخ هنر است، عجيب نيست و البته خود هنرمند هم به الهام گرفتن از هنرمندان بزرگ اذعان دارد. اما بيانهاي مستقل فرم و محتوا هم در اين آثار كم نيستند. حتي اگر بعضي فرمها يادآور هنرمندان امپرسيونيست و اكسپرسيونيست و فوويستها باشند ولي تركيب متفاوت و مستقل اين فرمها نگاه مستقل اين هنرمند نوجوان را نشان ميدهد.
نشانههايي از آموزش دقيق طراحي در نقاشيهاي رضاپور وجود دارد كه موضوع پناه بردن به اكسپرسيونيسم به دليل فرار از طراحي آكادميك را منتفي ميكند. اغلب آثار فيگور انسان را دارند و در مجسمهها به شبه حيوان هم برميخوريم يعني انسان و حيوان- موجودات زنده- و در نهايت زندگي محل توجه هنرمند است. شكلگيري بعضي از آثار با خط و بعضي ديگر با سطح اين پيام را ميدهد كه هنرمند در اين مقطع هنوز ابزار ارتباط بصري مخصوص خودش را تعيين نكرده است شايد هم در هر اثر مناسب فضا دست به انتخاب ميزند.
و از جمله انتخابهاي مناسب در اين آثار، مستطيلهاي عمودي براي ابعاد تابلوها بود كه با درونمايه اعتراض موجود در آثار همنوا ميشد. و اما نكته مهمي كه كيوريتورها و گالريدارها بايد به آن توجه كنند اين است كه كيوريتينگ- مراقبت هنري- از نوجواناني مثل مانوشا رضاپور امر پرمسووليت و خطيري است. چراكه هر گونه خطدهي مستقيم ميتواند روند هنري يك نوجوان را به سمتي بكشاند كه منجر به تكرار هنرمندان ديگر يا خودش و يا توليد آثار كيچ- پرطمطراق و نمايشي- شود. از طرفي فضاي تملقآميز و نمايشي- شوآف- موجود در فضاي مجازي ممكن است آثار تخريبي فراواني روي هنر يك نوجوان بگذارد.