جامعيت طرح ايران در قرهباغ
اين مناقشهاي داخلي در آذربايجان بوده كه قرهباغ به عنوان بخشي از خاك اين كشور خواستار استقلال شد و اين امكان وجود داشت كه طي گفتوگوهايي داخلي اين مساله حل و فصل شود، اما ارمنستان با دخالت خود مساله را پيچيده كرد و با اشغال 7 شهر خواستار الحاق اين منطقه به ارمنستان يا استقلال منطقه قرهباغ از آذربايجان شد. در طرح ايران تاكيد زيادي بر رفع اشغال اين مناطق وجود دارد و به همين دليل پس از صحبتهاي اوليهاي كه نخستوزير و رييسجمهور ارمنستان پيرامون استقبال از طرح ايران مطرح كردند، شاهد بوديم كه مقامات اين كشور از حمايت ارمنستان از طرح گروه مينسك سخن گفتند. با اين وجود با توجه به مفادي كه در طرح گروه مينسك نيز وجود دارد، ميشود گفت گام مثبتي براي حل مناقشه برداشته شده است. موفقيت طرح ايران به نحوه عملكرد دو كشور آذربايجان و ارمنستان بستگي دارد؛ آذربايجان تاكنون واكنش مثبتي به طرح داشته اما ارمنستان به سبب پرهيز هميشگي از تخليه شهرهاي اشغالي در قرهباغ هنوز موضع مشخصي اتخاذ نكرده و بايد تلاشهايي جدي براي اقناع اين كشور صورت گيرد. جمهوري اسلامي ايران با تجربه 8 سال جنگ تحميلي و مذاكراتي كه در حين تقابل نظامي با عراق در جريان بود به خوبي ميداند تا زماني كه خاك يك كشور در اشغال طرف ديگر باشد، حق دارد از تماميت ارضي خود دفاع كند. تمامي طرحهاي گروه مينسك، شوراي امنيت، ايران و روسيه بر مبناي همين اصل بوده است اما اينكه چرا تاكنون اين طرحها به ثمر نرسيده به عدم وجود مكانيسم اجرايي در آن بازميگردد. سازمان ملل متحد و شوراي امنيت بهرغم دارا بودن توان اجرايي به سبب جانبداري برخي اعضا از ارمنستان از اجراي آن خودداري كرده و گروه مينسك نيز توجه كافي به تبيين مكانيسم اجرايي نداشته است. طرحهاي ايران و روسيه نيز بهرغم منطقي بودن از حمايتهاي كافي برخوردار نشدهاند. هر طرحي بايد بر مبناي عدالت باشد و تنها طرحهاي مبتني بر عدالت ميتواند در مسير صلح موثر باشد. به همين دليل عنوان ميشود كه طرح ايران پايدار است و ميتواند موثر واقع شود.