رقابتهاي انتخاباتي در ايالات متحده به ايستگاه آخر رسيد و سرانجام صندوقهاي راي نشان خواهد داد كه از ميان دونالد ترامپ، رييسجمهور كنوني و جو بايدن، معاون اول پيشين چه كسي در نهايت به عنوان رييسجمهور امريكا انتخاب خواهد شد؛ انتخابي كه علاوه بر اثرگذاري مستقيم بر سرنوشت مردم امريكا، روشن ميكند در آينده ايالات متحده چه رويكردي به جهان، نهادهاي بينالمللي، متحدان و دشمنان خود دارد.
ترامپ از يكجانبهگرايي و «اول امريكا» ميگويد و جو بايدن وعده ميدهد با ديپلماسي و نگاه به ارزشهاي امريكايي، واشنگتن را به مسير درست بينالمللگرايي بازخواهد گرداند. مردم ايران نيز كه اين روزها كشورشان جايگاه ويژهاي در مناظرات و صحبتهاي كانديداهاي رياستجمهوري داشته در محافل خصوصي و در جمعهاي كوچك شده كرونايي خود درباره فرداي انتخابات صحبت ميكنند. برخي از آنها معتقدند انتخاب مردم امريكا ميتواند در سرنوشت ايرانيها هم موثر باشد و برخي هم اين تاثير را انكار ميكنند.
عليرضا، 23 ساله و دانشجوي سال سوم پزشكي معتقد است؛ «هيچ چيز تغيير نخواهد كرد». او ميگويد: «همانطور كه سران حاكميت در ايران اعلام كردهاند رييسجمهور بعدي امريكا هر كس باشد، سياستها تغييري نميكند و به همين دليل هم برايم مهم نيست نتيجه چه خواهد شد.» مريم، 34 ساله و خبرنگار اما فكر ميكند: «وقتي فردي مانند ترامپ به تمام سياستهاي پيشين امريكا در عرصه بينالمللي پشت كرده و از يكي از مهمترين توافق سالهاي اخير يعني برجام خارج ميشود يعني بر زندگي مردم ما هم اثرگذار است.» او همچنين ادامه رياستجمهوري ترامپ را معضلي براي «آينده اخلاق و انسانيت» ميداند و تاكيد دارد: «براي همه مردم جهان از جمله مردم ايران مضر است كه يك نفر با خصوصيتهايي چون نژادپرستي و ضد زن بودن در كشوري مانند امريكا بر راس قدرت باشد.» احمد، 53 ساله و راننده تاكسي اينترنتي، ترديد دارد و نميداند آيا انتخابات در امريكا ميتواند اثرگذار باشد يا نه، ميگويد: «كاش هر چه ميشود معيشت مردم كمي بهبود يابد.» سالار، 28 ساله و طراح گرافيك فكر ميكند: «هر چند ترامپ سختترين تحريمها را براي ما در پي داشته اما نبايد از ضعفهاي مديريتي غافل شد و اثر انتخابات امريكا را پررنگ ديد.» و مرضيه، 32 ساله و فعال بازار سرمايه نيز اميدوار است: «هر چه زودتر انتخابات با هر نتيجهاي تمام شود تا نگاههاي شرطي بازار به اين مساله پايان يابد.» با همه اينها احتمالا صبح چهارشنبه همه چيز روشن شده باشد و جهان بداند كه چهار سال آينده را با چه شخصيتي سر ميكند و بايد انتظار چه چيزهايي را داشته باشد.
98 ميليون نفر راي دادهاند
بعد از گذشت هفتهها از آغاز رايگيري پستي و بعدتر رايگيري زودهنگام حضوري در امريكا، به گزارش روزنامه واشنگتنپست تا پيش از آغاز رايگيري در روز سهشنبه سوم نوامبر بيش از 98 ميليون شهروند امريكايي راي خود را به صندوق انداختهاند كه نشان از استقبال بيسابقه از اين سبك رايگيري در امريكاي كرونازده دارد. در سال 2016 مجموع آراي دو كانديدا در پايان رقابتها به حدود 130 ميليون راي ميرسيد كه يعني در حال حاضر پيش از شروع رسمي انتخابات 70 درصد مشاركت كل سال 2016 به ثبت رسيده است. اينكه در روز انتخابات چه كساني پاي صندوقهاي راي خواهند آمد پرسشي است كه مشخص خواهد كرد چه كسي در ژانويه 2021 ساكن كاخ سفيد خواهد شد. آمارها نشان ميدهد تا پيش از آغاز رسمي رايگيري نهايي در روز سهشنبه، در سه ايالت تگزاس، مونتانا و هاوايي آرايي كه به صورت پستي و زودهنگام به صندوق انداخته شده بيشتر از مجموع كل آراي اين ايالتها در سال 2016 بوده و بيانگر آن است كه با حضور شهروندان در پاي صندوقهاي راي سوم نوامبر، اين سه ايالت مشاركتي كم سابقه را در انتخابات به ثبت خواهند رساند. از ميان اين ايالتها مونتانا در ميانگين نظرسنجيها هوادار ترامپ است و احتمال ميرود در پايان مسير انتخابات آراي الكترالش به نفع ترامپ محسوب شود، هاوايي از جو بايدن حمايت ميكند و رقابت دو كانديدا در تگزاس به اندازهاي نزديك است كه نميتوان انتظار داشت يكي از آنها با اختلاف جالب توجهي در آن ايالت به پيروزي برسد. در بعضي ايالتها شرايط متفاوت است. پنسيلوانيا تا پيش از سهشنبه مجموعا مشاركتي معادل 40 درصد كل مشاركت خود در سال 2016 را تجربه كرده كه رقم بالايي نيست. مشاركت در اوهايو از 60 درصد مجموع سال 2016 عبور كرده و در ويسكانسين نيز مشاركت به 60 درصد ميزان مشاركت در چهار سال قبل نزديك شده است. رقابت در اين ايالتها نيز غيرقابل پيشبيني است و هر كدام از دو كانديدا شانسي مناسب براي خود قائل هستند.
در ميشيگان دموكراتها اميدوار به پيروزياند و بهرغم بالا نبودن مشاركت غيرحضوري روز دوشنبه (به وقت محلي) نشانههايي از احتمال بالا بودن مشاركت در اين ايالت مشاهده شده است. به نوشته واشنگتنپست مشاهدات ميداني از تمايل مردم براي راي دادن مستقيم حكايت دارد و حتي كساني كه در هفتههاي گذشته پاكت پستي راي را دريافت كرده بودند، ترجيح ميدهند به صورت حضوري راي خود را به صندوق بيندازند. بر اساس آمارهايي كه از سوي «پروژه انتخابات امريكا» منتشر شده، تا شامگاه دوشنبه به وقت محلي 29.9 ميليون نفر از كساني كه برگه راي پستي دريافت كرده بودند، راي خود را به صندوق نينداختهاند و احتمال مشاركت حضوري اين افراد بسيار بالا برآورد شده است. همچنين تعداد قابل توجهي از شهروندان واجد حق راي در نظرسنجيها اعلام كرده بودند كه مايلند روز انتخابات راي دهند. بر اساس آمارها با افزايش ميزان مشاركت، شانس بايدن براي پيروزي در انتخابات بالاتر ميرود.
تقلب ميشود؟
نگراني جمهوريخواهان از احتمال افزايش مشاركت باعث شده بود تا دونالد ترامپ، رويهاي عجيب را در پنسيلوانيا پيگيرد. ترامپ كه در شب انتخابات به اين ايالت كليدي سفر كرده بود تا مانع از پيروزي جو بايدن شود، در سخنراني خود در جمع مردم اين ايالت بارها از احتمال «تقلب» در انتخابات سخن گفت و تاكيد كرد ممكن است اين تقلب، به خشونت نيز منجر شود. همزمان كارزار او در شبكههاي اجتماعي ويديويي جعلي منسوب به جو بايدن را منتشر ميكنند كه طي آن كانديداي دموكراتها از احتمال تقلب سخن ميگويد. ترامپ همچنين با اشاره به راي دادگاه عالي پنسيلوانيا در خصوص امكان شمارش آراي پستي را كه تا سه روز پس از انتخابات تحويل مراكز دولتي شوند، «فاجعهبار» خوانده و اعلام كرده اين مساله ميتواند به «تقلبي بزرگ» منجر شود. به نوشته خبرگزاري سيانان اين استراتژي از آن رو از سوي كارزار رييسجمهور امريكا مورد استفاده قرار گرفته كه رايدهندگان نسبت به اهميت و تاثير راي خود دچار شك شوند و ميزان مشاركت در انتخابات كاهش يابد. بر اساس اين گزارش ترامپ اگر بتواند حتي نظر يك درصد رايدهندگان دموكرات را براي مشاركت در انتخابات تغيير دهد و آنها از مشاركت منصرف شوند، گام بزرگي براي پيروزي خود در پنسيلوانيا برداشته است.
راي بدهيد
دموكراتها بر خلاف جمهوريخواهان از مردم ميخواهند به سيستم انتخاباتي كشورشان اعتماد داشته باشند و پاي صندوق حاضر شوند؛ چراكه مشاركت آنها در تعيين سرنوشت نسل آينده اثرگذار خواهد بود و شهروندان ميتوانند با راي خود سياستهاي 4 سال آينده كشور را تعيين كنند. در روزهاي اخير جو بايدن، كامالا هريس، باراك اوباما و ميشل اوباما در برنامههايي جداگانه به ايالتهاي ميدان نبرد سفر كردهاند تا از شهروندان درخواست كنند «اطمينان يابند تا صدايشان شنيده ميشود.»
آخرين نظرسنجيها در شب انتخابات
بر اساس ميانگين نظرسنجيهاي RealClearPolitics تا دوشنبه شب بايدن توانسته با جلب آراي موافق 50.7 درصد شهروندان در برابر ترامپ كه 44 درصد آراي شركتكنندگان در نظرسنجيها را از آن خود كرده با اختلاف، 6.7 درصدي در سطح ملي پيش بيفتد. ميانگين نظرسنجيهاي FiveThirtyEight اما وضعيت بايدن را بهتر توصيف ميكند و او را در فاصله 8.4 درصدي با ترامپ نشان ميدهد. نشريه اكونوميست درباره آخرين نظرسنجي خود و وضعيت بايدن در نظرسنجيها مينويسد: انتخابات 2020 از نگاه روانشناختي يكي از كسلكنندهترين رقابتها را تجربه كرد، چراكه طي ماههاي اخير اتفاقات زيادي رخ نداد كه بتواند آرا را به نفع يك كانديدا تغيير دهد. طي 6 ماه گذشته فقط فروپاشي اقتصادي، شيوع ويروس كرونا، مرگ جورج فلويد، گردهمايي ملي احزاب و اولين مناظره رياستجمهوري توانست تغييرات اندكي را در وضعيت آمارها ايجاد كند كه اغلب به نفع جو بايدن بود و اكنون مدلهاي آماري پيشبينيهاي تقريبا يكساني را از نتايج نهايي ارايه ميدهند. اين نشريه همچنين در تشريح پيشبيني خود آورده است كه به عقيده اكونوميست در ميان هر 20 مدل آماري در 19 مدل بايدن پيروز انتخابات ميشود و در يك مدل نيز رياستجمهوري ترامپ 8 ساله ميشود. اكونوميست همچنين تاكيد كرده بر اساس آمارها از 1948 به اين سو ترامپ ميان روساي جمهوري كه براي دور دوم اقدام كردهاند از كمترين ميزان محبوبيت برخوردار است.
گارد ملي امريكا براي مقابله با ناآراميهاي احتمالي آماده ميشود
فرمانداران ۱۶ ايالت امريكا، ۳ هزار و ۶۷۱ نيروي گارد ملي را فعال كردهاند كه به نوشته روزنامه «واشنگتنپست» نشاندهنده نگراني آنها از احتمال بروز ناآرامي بعد از انتخابات اين كشور است. ماموريت اين نيروها در چند حوزه تعريف شده كه شامل كمك به دفاع سايبري، كمك در پايگاههاي رايگيري و آمادهباش در صورت بروز ناآرامي پس از انتخابات است. بنا بر گزارش پايگاه «ميليتري تايمز»، هزار نيرو در ايالت ماساچوست، ۳۰۰ نيرو در آريزونا، ۳۰۰ نيرو در آلاباما و تعداد نامشخصي در فلوريدا، اورگن و ايلينوي فعال شدهاند. نيروهاي فعال شده در ماساچوست و اورگن براي مواجهه با ناآرامي احتمالي در آمادهباش به سر خواهند برد و نيروهاي آريزونا در آمادهباش براي اعزام به هر نقطه در غرب امريكا در صورت اعلام نياز از سوي فرمانداران خواهند بود. در برخي ايالتهايي كه نيروهاي گارد ملي در آنها فعال نشدهاند، هنوز درباره تعداد نيروهايي كه بايد فعال شوند، تصميمگيري نشده و در برخي ايالتها به يگانهاي مشخصي هشدار آمادگي در صورت بروز ناآرامي داده شده است.