«بيكاري» زير ذرهبين «اعتماد»
هر سال 000/600/2 نفر وارد بازار كار ميشوند
گروه اقتصادي| هر دقيقه پنج نفر وارد بازار كار ميشوند. اين بدان معناست كه در يك روز 7200 نفر به شمار كساني كه جوياي كار هستند، اضافه ميشود.
اين آمار را وزير كار، تعاون و رفاه اجتماعي ارايه ميدهد و ميگويد: اين آمار نشان از برنامهريزي غلط اقتصاد ايران دارد. به گفته وي اقتصاد ايران ضعيف شده و پول فروش نفت كفاف هزينهها را نميكند.
بر اساس آماري كه علي ربيعي ارايه ميدهد، هر سال دو ميليون و 628 هزار نفر جوياي كار وارد بازار كار ميشود حال آنكه ظرفيت كشور در ايجاد شغل محدود است، خصوصا آنكه رشد منفي اقتصاد در سالهاي 1391 و 1392، تاثير منفي قابل توجهي بر وضعيت اشتغال به جا گذاشته است.
به اين ترتيب به اندازه كل جمعيت بيكاران كشور، متقاضي جديد كار وارد بازار كار ايران ميشود و اين امر در سالهاي آينده ميتواند ايران را در معرض بحراني جدي از اين منظر قرار دهد.
ربيعي پيش از اين وضعيت اشتغال در ايران را نامناسب دانسته و توضيح داده بود كه از زمان اجراي طرح هدفمندي يارانهها كه منجر به پرداخت يارانه نقدي به ايرانيان شد، 500 هزار فرصت شغلي در موقعيت اخير كنوني از دست رفته است.
به گزارش «اعتماد»، بررسيهاي صورت گرفته توسط مركز آمار ايران نشان ميدهد نرخ بيكاري در ايران همچنان دورقمي است. نرخ بيكاري در ايران 2/11 درصد است و بررسي جزييات اين نرخ نشان ميدهد بيكاري در ميان مردان 7/9 درصد و در ميان زنان 7/17 درصد است.
به اين ترتيب نرخ بيكاري زنان دو برابر نرخ بيكاري مردان است اما بايد توجه داشت كه تمامي زنان در ميان كارجويان حضور ندارند و بخش عمدهاي از آنها به دليل نبود فرصت شغلي مناسب از بازار كار خارج شدهاند. اين امر سبب شده است بحران بيكاري در ميان زنان شكلي ديگر از خود را به نمايش بگذارد چرا كه بخش عمدهاي از نيروهاي تحصيلكرده ايراني را زنان تشكيل ميدهند، به اين ترتيب با عدم ورود اين افراد به بازار كار، هزينههاي كشور در اين بخش هدر ميرود و عملا هزينههايي كه براي تحصيل صورت ميگيرد بازخورد مناسبي را در بر ندارد.
بر اساس اين گزارش، زنان تا بالاترين سطوح تحصيلي، اين موقعيت را حفظ ميكنند و شمارشان از شمار مردان در حال تحصيل بيشتر است. به اين ترتيب هزينههايي كه براي تحصيلات تكميلي صورت ميگيرد نيز چنين وضعيتي را داراست.
گزارشهاي رسمي نشان ميدهد در حالي نرخ بيكاري در ميان زنان دو برابر مردان است كه زنان حاضرند با دستمزدهايي پايينتر از مردان در بازار كار ايران فعاليت كنند.
بحران بيكاري جوانان
يكي از مهمترين بحرانهاي ايران عدم توازن نرخ بيكاري در ميان گروههاي سني است. كارشناسان معتقدند خطرناكترين شكل بيكاري، بيكاري در ميان جوانان است. بررسيها نشان ميدهد نرخ بيكاري جوانان دو برابر نرخ بيكاري ميانگين در كشور است و همين امر سبب شده است تشكيل زندگي، استقلال مالي و... همگي با تاخيرهاي چند ساله روبهرو شود.
از سوي ديگر تحصيل در اين ميان نقش مثبتي را بازي نميكند و اتفاقا بالاترين نرخ بيكاري به تحصيلكردگاني اختصاص دارد كه نميتوانند كار درخوري براي خود بيابند. از اين رو با وجود آنكه سالها وقت خود را در دانشگاهها گذراندهاند، نميتوانند شغل مناسبي براي خود دست و پا كنند. معاون وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي نرخ بيكاري فارغ التحصيلان را 9/18 درصد و بالاتر از متوسط كشوري اعلام كرده و گفته است: نيمي از دانشجويان و فارغالتحصيلان نقشي در توليد و ارزشافزوده كشور ندارند.
كوروش پرند ميگويد: 11 ميليون و 200 هزار دانشجو و فارغالتحصيل در كشور وجود دارد كه از اين تعداد پنج ميليون و 700 هزار نفر غيرفعالند.
لشكر ميليوني بيكاران
هرچند مركز آمار ايران در گزارشهايش، جمعيت بيكاران را بين دو و نيم ميليون تا سه ميليون نفر برآورد كرده است اما بررسيها حكايت از آن دارد كه جمعيت بيكاران كشور بيش از اينهاست چرا كه بخشي از بيكاران به دليل نااميدي از يافتن كار مناسب از بازار خارج شدهاند و در حالت انتظار به سر ميبرند.
دولت يازدهم براي حل بحران بيكاري طرحي را در دستور كار قرار داده است كه بر ايجاد شغلهاي عمومي و كمهزينه با حقوقهاي اندك دلالت دارد. بررسي اين طرح در هيات وزيران پيگيري ميشود و گزارشهاي رسيده حكايت از آن دارد كه در قالب اين طرح قرار است مشاغلي مانند نگهداري سالمندان، محيطباني، نگهباني و... بدون الزام كارفرمايان به بيمه و با حداقل دستمزد ايجاد شود تا فرد در اين مدت با ارتقاي مهارتهاي خود بتواند ورود مناسبي به بازار كار ايران داشته باشد. همچنين در حال حاضر وزارت كار مصمم است تا طرح ارتقاي شايستگي حرفهاي دانشجويان و دانشآموختگان را كه با رويكرد رفع نياز بازار كار در شوراي عالي اشتغال به تصويب رسيده و 4000 هزار ميليارد تومان اعتبار نيز از سوي مجلس براي آن مصوب شده است، به اجرا در آورد.
وزارت كار همچنين در نظر دارد با توسعه كسب و كارهاي كوچك و متوسط و مشاغل خرد و خانگي گام موثري در جهت ايجاد اشتغال پايدار و توانمندسازي زنان، جوانان و فارغالتحصيلان بيكار بردارد.