جهان نگران انتحار دولت مستعجل

دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات‌متحده امريكا كه با وجود شكست در انتخابات هنوز حاضر نشده نتيجه را بپذيرد، مارك اسپر وزير دفاع و كسي كه رهبري ارتش اين كشور را در اين مقطع حساس برعهده داشت، بركنار كرد تا نگراني‌ها پيرامون اقدامات احتمالي دونالد ترامپ در هفته‌هاي باقي‌مانده افزايش يابد.

ترامپ ظهر دوشنبه به وقت واشنگتن در توييتر از اخراج مارك اسپر خبر داد و نوشت:«مفتخرم كه اعلام كنم كريستوف ميلر، رييس مركز ملي مبارزه با تروريسم(كه به اتفاق آرا از سوي سناتورها تاييد شده) به عنوان سرپرست وزارت دفاع كار خود را آغاز خواهد كرد. كريس فوق‌العاده خواهد بود و مارك اسپر اخراج شده است. از او به خاطر خدماتش تشكر مي‌كنم.» اين عزل و نصب درحالي كه حدود 
10 هفته به پايان رياست‌جمهوري او باقي مانده، نشان مي‌دهد ترامپ در اين زمينه نيز به سنت روساي جمهور پيشين كه در پايان دوره خود از اتخاذ تصميمات اساسي و اثرگذار بر آينده خودداري مي‌كردند، پيروي نخواهد كرد و برنامه‌هاي زيادي براي روزهاي آتي دارد. نيويورك تايمز به نقل از دو منبع آگاه در كاخ سفيد در اين باره نوشته است:«دوره رياست‌جمهوري ترامپ هنوز تمام نشده و او قصد دارد اين موضوع را ثابت كند. بايد منتظر اخراج‌هاي بعدي ماند.»  به گفته اين منابع كريستوفر ري، رييس اداره تحقيقات فدرال (اف‌بي‌آي) و جينا هاسپل، رييس آژانس اطلاعات مركزي (سي‌آي‌اي) ديگر كساني هستند كه در هفته‌هاي آتي احتمالا بايد منتظر صدور دستور اخراج خود از سوي رييس‌جمهور امريكا باشند.
دموكرات‌ها و برخي كارشناسان امنيت ملي معتقدند انجام اين اقدامات دقيقا در زماني كه بايد زمينه‌هاي انتقال قدرت فراهم شود، گامي در راستاي بي‌ثبات‌سازي مهم‌ترين نهادهاي امنيتي ايالات‌متحده است به ‌ويژه آنكه رييس‌جمهوري اين دستور را صادر كرده كه حاضر نشده شكست را بپذيرد و ممكن است از قدرت خود به صورت غيرقانوني براي تحت فشار قرار دادن نهادهاي دموكراتيك در امريكا بهره گيرد. آدام اسميت، عضو دموكرات مجلس نمايندگان امريكا و از اعضاي كميته نيروهاي مسلح اين مجلس در اين باره مي‌گويد:«اخراج مارك اسپر از سوي ترامپ نه‌تنها اقدامي بچگانه كه حتي بي‌پروايانه است.» او تاكيد دارد:«ترامپ بيش از هر چيز از جمله صلاحيت افراد، به وفاداري آنها نسبت به خود مي‌انديشد؛ در حالي كه در چنين زمان حساسي وجود افراد واجد صلاحيت در دولت از اهميت بسياري برخوردار است.»
دو عضو ارشد دولت امريكا كه مايل به افشا شدن نام‌شان نيستند به نيويورك تايمز گفته‌اند، ترامپ از اخراج افراد لذت مي‌برد و مي‌داند كه تنها دو ماه براي او زمان باقي مانده است. تعدادي از مقامات ارشد دفاعي در ايالات‌متحده نيز از دلايل اتخاذ اين تصميم از سوي رييس‌جمهور ابراز نگراني كرده‌اند چراكه معتقدند او ممكن است در روزهاي پيش رو آغاز عمليات‌هايي نظامي را عليه ايران يا برخي ديگر از كشورهايي كه با امريكا تقابل دارند، آغاز كند. 
اليسا بلر اسلاتكين، عضو دموكرات مجلس نمايندگان و از تحليلگران سابق آژانس اطلاعات مركزي امريكا در بيانيه‌اي پيرامون دلايل اقدام اخير رييس‌جمهور اين كشور نوشته است:«براساس تجربه، دلايل محدودي براي اخراج يك وزير دفاع آن هم در فاصله 72 روز تا پايان دولت وجود دارد؛ اولين دليل مي‌تواند بي‌كفايتي يا رخ دادن اشتباهي نابخشودني از سوي وزير دفاع باشد كه به نظر مي‌رسد اين دليل درخصوص مارك اسپر صادق نيست. دليل دوم انتقام‌جويي است كه اگر انگيزه ترامپ براي اخراج اسپر انتقام باشد بايد بسيار نگران بود. دليل سوم اين است كه احتمالا رييس‌جمهور قصد انجام كاري را دارد كه مي‌داند وزير دفاعش آن را رد خواهد كرد. دليل اخراج وزير دفاع هر چه كه باشد، در روزهاي ناپايدار زمينه‌سازي براي انتقال قدرت به آن معناست كه رييس‌جمهور مهم‌ترين وظيفه خود را ناديده مي‌گيرد؛ حفاظت از امنيت ملي ما.»

اسپر: خدا به همه ما  رحم كند
در پي اين گمانه‌زني‌ها نشريه ميليتاري تايمز بخش‌هايي از مصاحبه جديدش با مارك اسپر را منتشر كرد. طي اين مصاحبه اسپر مي‌گويد:«در صورتي كه جانشين من يك بله قربان‌گوي واقعي باشد، خدا به همه ما رحم كند.» اين مصاحبه با آنكه 5 روز قبل با پايگاه «ميليتاري‌تايمز» انجام شده، امروز بعد از اخراج اسپر توسط دونالد ترامپ منتشر شده است. اسپر اظهار كرد:«كاري كه من دارم انجام مي‌دهم اين است كه نظرات و ديدگاه‌هايم را وقتي كه هنوز تازه‌اند، بيان مي‌كنم.» او تاكيد كرد:«ما ۱۸ وزير در كابينه داريم. چه كسي بيشتر از همه 
پس زده شده است؟ يك وزير كابينه را نام ببريد كه پس زده مي‌شود.» اسپر درباره ترامپ گفت: «رييس‌جمهور، چيزهايي را كه مي‌خواهد خيلي شفاف مي‌گويد. نظراتش را به صراحت مي‌گويد. من سعي نمي‌كنم كسي را خوشحال كنم.» وزير دفاع سابق امريكا در اين مصاحبه همچنين گفته كه قصد ندارد از سمتش استعفا كند. او گفت:«ببينيد، سربازان من كناره‌گيري نمي‌كنند. بنابراين اگر من بخواهم كناره‌گيري كنم بهتر است سر مساله‌اي باشد كه واقعا بزرگ است.» او در ادامه افزود:«و در پايان كار، مساله اين است كه هر كسي بايد مبارزه‌هاي خاص خودش را انتخاب كند. من مي‌توانم بر سر هر چيزي مبارزه كنم و آن را به مبارزه‌اي بزرگ تبديل كنم. چه كسي جايگزين من خواهد بود؟ يك بله ‌قربان‌گوي واقعي و آن موقع، خدا كمك‌مان كند.» اين در حالي است كه در طول دوران وزارت اسپر، منتقدان او را «Yesper» مي‌خواندند و از او به عنوان «بله قربان‌گو» نام مي‌بردند. حالا وزير دفاع اخراجي ايالات‌متحده هشدار مي‌دهد اگر جانشين او «واقعا» اينگونه باشد، شرايط سختي در انتظار ايالات‌متحده خواهد بود.
نگراني بين‌المللي از اقدامات آتي ترامپ
اين نگراني پيرامون اقدامات احتمالي ترامپ در حوزه سياست خارجي امريكا مختص مقامات دفاعي اين كشور نيست. روزنامه گاردين در تحليلي نوشته است:«مشخص نيست اخراج اسپر نوعي تسويه‌حساب با وزير دفاعي است كه علنا با رييس‌جمهور مخالفت مي‌كرد يا تلاش براي به نتيجه رساندن برنامه‌هايي است كه مارك اسپر مانع انجام آنها شده بود.» گاردين با اشاره به اخراج اسپر و همزمان برنامه‌ريزي دولت ترامپ براي اعمال لايه‌هاي تحريمي بيشتر عليه ايران،  ابراز نگراني كرده است كه ترامپ بخواهد عملياتي عليه ايران انجام دهد. روز دوشنبه پايگاه خبري آكسيوس به نقل از تعدادي از مقامات اسراييلي گزارش داد كه دولت ترامپ تصميم دارد در همكاري با اسراييل و كشورهاي عربي حاشيه خليج‌ فارس تحريم‌هايي جديد عليه ايران وضع كرده و در ماه‌هاي باقي مانده همچنان فشار بر تهران را افزايش دهد. نيسان رفعتي،كارشناس ايران در گروه بين‌المللي بحران درباره چرايي اتخاذ اين تصميم‌ها ازسوي دولت ترامپ مي‌گويد:«دولت كنوني قصد دارد با به حداكثر رساندن فشار عليه ايران، موانعي حقوقي و سياسي بر سر راه دولت جو بايدن كه در ژانويه آغاز به كار مي‌كند، قرار دهد.» او همچنين دولت كنوني امريكا را نه «اردكي لنگ» (اصطلاحي كه براي دولت‌هاي در آستانه پايان دوره به كار مي‌رود) كه «اردكي كه به آن آدرنالين تزريق شده»  خواند و درخصوص اقدامات آينده دولت ترامپ ابراز نگراني كرد.

انتقال تسليحات پيشرفته  به  خاورميانه
همزمان با افزايش نگراني‌ها درخصوص اقدامات آتي ترامپ، دولت امريكا در نامه‌اي رسمي به كنگره اعلام كرده قصد فروش سلاح‌هايي پيشرفته به امارات متحده عربي دارد. جان هودسون، تحليلگر امنيت ملي در اين باره در توييتر نوشته است:«دولت ‎پرزيدنت ترامپ كنگره را براي انتقال گسترده تسليحات به  ‎امارات متحده عربي با خبر كرد؛ 
۵۰ فروند اف۳۵، ۱۸دستگاه MQ-9 Reaper با مهمات. يك بسته مهماتي 10 ميليارد دلاري شامل هزاران بمب گنگ Mk82، بمب‌هاي هدايت شونده، موشك و موارد ديگر.» پيش‌تر اسراييل پيرامون فروش اين تسليحات به امارات ابراز نگراني كرده بود اما طي مذاكراتي كه ايالات‌متحده با اسراييل صورت داد، دو كشور توافق كردند تا در ازاي تحويل اف 35 به امارات، سلاح‌هايي پيشرفته‌تر كه  مجوز فروش‌شان به اسراييل صادر نمي‌شد به تل‌آويو فروخته شود.