تصميمات سران حزب دموكرات چگونه آينده اين حزب را تحت تاثير قرار خواهد داد؟
آبيها در دوراهي ترقيخواهي يا ميانهروي
محمدحسين لطفالهي
انتخابات امريكا پس از رقابتي سخت ميان دو حزب به پايان رسيد و اكنون حزب دموكرات به عنوان حزبي كه توانسته در انتخابات رياستجمهوري به پيروزي برسد، اكثريت مجلس نمايندگان را از آن خود كند و از شانس خوبي براي اكثريت پيدا كردن در مجلس سنا برخوردار شود، فاز جديدي از اختلافات دروني را تجربه ميكند.
براي ماهها دو جناح اصلي حزب يعني ترقيخواهان و ميانهروها همكاري فوقالعادهاي با يكديگر داشتند و فارغ از اينكه چه اختلافات محسوسي ميان آنها وجود دارد با تكيه بر اشتراكات و درك ضرورت مقابله با دشمن مشترك تلاش كردند تا دونالد ترامپ را به رييسجمهوري يكدورهاي تبديل كنند اما اين هدف تنها تا زمان اعلام رسمي نتايج انتخابات ميتوانست تفكرهاي مختلف در درون حزب دموكرات را كنار يكديگر نگاه دارد. زماني كه سرنوشت بسياري از كرسيهاي مجلس نمايندگان روشن شد، برخي دموكراتهاي ميانهرو كه از دست دادن برخي كرسيها را يك ناكامي جدي ميديدند اين موضوع را حاصل سياستهاي «تندروانه» گروههاي چپگرا و ترقيخواهان در درون حزب توصيف كردند كه با «تندرويهايشان آينده حزب دموكرات را به خطر انداختند».
اين انتقادات تند اما قرار نبود بيپاسخ بماند. روز شنبه 7 نوامبر يعني دقيقا يك روز پس از قطعي شدن پيروزي جو بايدن در انتخابات رياستجمهوري، الكساندريا اوكازيو كورتز، عضو دموكرات مجلس نمايندگان از نيويورك و از ترقيخواهان مطرح كنگره كه به «جوخه» معروفند، زبان به انتقاد از جريان ميانهرو در حزب گشود و با تاكيد بر اينكه در انتخاباتي كه گذشت «هيچ كانديداي ترقيخواهي شكست نخورد»، كانديداهايي كه كرسي خود را از دست دادند «افرادي بيدفاع و آسيبپذير» توصيف كرد كه جرات نداشتند درباره مطالبات حقيقي مردم امريكا صحبت كنند. اين جدالها را نميتوان صرفا اختلافاتي ساده و معمول درون حزب توصيف كرد. زماني كه احزاب اهداف سلبي نظير شكست دادن رقيب را كنار ميگذارند و به اهداف ايجابي نظير برنامهريزي براي آينده كشور فكر ميكنند، برنامهها و تفاوت نگاه در مسائل كلان سياسي، اجتماعي و اقتصادي اهميت بيشتري خواهد يافت و انتخاب صحيح راه از سوي حزب، تعيينكننده موفقيتهاي سياسي آن در آينده خواهد بود. حزب دموكرات نيز از اين قاعده مستثني نيست و آنها بايد انتخاب كنند كه كماكان خواهان ادامه راه گذشتگان و تكيه بر نگاه راست ميانه هستند يا حاضرند با ترقيخواهان حزب همراه شده و تغييراتي جدي در برخي سياستهاي اعلامي حزب دموكرات اعمال كنند. هر كدام از اين انتخابها ميتواند تبعاتي جدي براي آينده حزب دموكرات به همراه داشته باشد.
انتخابات مجلس نمايندگان و تبعات پيروزي خفيف
پيش از برگزاري انتخابات، نظرسنجيها تصوير بسيار خوشبينانهاي از سرنوشت مجلس نمايندگان ارايه ميدادند و به نظر ميرسيد آبيها قادر خواهند بود اكثريت قويتري را در مجلس نمايندگان سر و سامان دهند. نتايج اما نشان داد كه دموكراتها تعدادي از كرسيهاي مهم خود را در اين مجلس از دست دادهاند اما همچنان ميتوانند با برخورداري از اكثريتي ضعيف، كنترل اين بخش از قواي تقنيني در امريكا را در اختيار داشته باشند. در دوره گذشته مجلس نمايندگان، دموكراتها با كسب 232 كرسي در برابر 197 كرسي جمهوريخواهان اكثريت قدرتمندي را تشكيل داده بودند كه كنترل اين مجلس را برايشان آسان كرده بود اما اين بار شرايط متفاوت است. بر اساس برآورد نيويوركتايمز آنها در نهايت حدود 222 كرسي از مجموع 435 كرسي مجلس نمايندگان را در اختيار خواهند داشت و جمهوريخواهان تا اين لحظه كه نتايج 427 كرسي اعلام شده، موفق به كسب 205 كرسي شدهاند.
يكي از بزرگترين تفاوتهايي كه اين وضعيت در آرايش سياسي درون حزب دموكرات ايجاد ميكند، پررنگ شدن نقش نمايندگان ترقيخواه در مجلس نمايندگان خواهد بود. در دوره گذشته اكثريت قوي به جريان ميانهرو حزب دموكرات اجازه ميداد كه در برخي موارد بدون موافقت تعدادي از ترقيخواهان قوانيني را تصويب كنند اما اين بار آنها به آراي تقريبا همه ترقيخواهان نياز دارند تا بتوانند اكثريت را داشته باشند.
نيويوركتايمز در تحليلي پيرامون اين موضوع نوشته است: جمهوريخواهان مجلس نمايندگان به رهبري كوين مك كارتي همواره در دوره گذشته تلاش ميكردند با فاصله انداختن ميان ترقيخواهان و ميانهروها در حزب دموكرات، كار را براي رقيب در تصويب قوانين و لوايح مهم سخت كنند اما با توجه به اكثريت نسبتا قوي دموكراتها در مجلس گذشته عموما اين تاكتيك موثر نبود. با اين وجود در دوره پيش رو احتمالا جمهوريخواهان به دليل برخورداري از كرسيهاي بيشتر، افزايش كرسيهاي ترقيخواهان و كاهش كرسيهاي دموكراتهاي ميانهرو بتوانند بيش از گذشته از اين تاكتيك بهره بگيرند. بر اساس برآورد اين روزنامه در حال حاضر تعداد ترقيخواهان مجلس نمايندگان به حدود 100 نفر ميرسد كه رقمي قابل توجه براي جلوگيري از تصويب برخي لوايح و قوانيني است كه از سوي اين گروه بر خلاف مصالح عمومي تلقي ميشود.
جدال گذشته، حال و آينده
به نوشته نيويوركتايمز، رهبران حزب دموكرات تصور ميكنند در حال حاضر از بدنه يكدست و متحدي براي پيشبرد برنامههاي اصلي و وعدههاي انتخاباتي خود برخوردارند اما آمارها و دادههاي حاصله از نتايج انتخابات مجلس نمايندگان، سنا و رياستجمهوري نشان ميدهد در صورتي كه آنها بخواهند به شيوه پيشين خود به اداره امور بپردازند، كار بسيار سختي در تمامي انتخابات آينده خواهند داشت.
در انتخابات رياستجمهوري، جو بايدن توانست با بازگرداندن 3 ايالت پنسيلوانيا، ميشيگان و ويسكانسين(ديوار آبي) به اردوگاه دموكراتها گام بزرگي در راستاي پيروزي در انتخابات بردارد. اين اتفاق در حالي رخ داد كه در سال 2016 ترامپ توانست با شكست دادن هيلاري كلينتون در همين ايالتها پيروزي خود را تضمين كند. براساس دادههاي آماري موسسه اديسون كه روزنامه واشنگتن پست به تحليل آن پرداخته در اين 3 ايالت جوانان و افراد زير 45 سال نقش مهمي در پيروزي خفيف جو بايدن ايفا كردند و باعث شدند كه او بتواند ترامپ را به رييسجمهوري يك دورهاي تبديل كند.
اين پيروزي در شرايطي رقم خورد كه اصليترين تاكتيك انتخاباتي كارزار دونالد ترامپ، بزرگنمايي نقش ترقيخواهان و برنامههاي آنها در اين ايالتها بود. از افزايش حداقل دستمزد به ساعتي حداقل 15 دلار تا برنامه محيطزيستي حزب دموكرات كه مبتني بر كاهش استفاده از سوختهاي فسيلي و جايگزين كردن انرژيهاي پاك است از سوي كارزار انتخاباتي ترامپ به عنوان برنامههاي اصلي حزب دموكرات معرفي شد اما نتيجهاي كه به دست آمد دقيقا بر خلاف خواسته جمهوريخواهان بود.
پراميلا جيپال از ترقيخواهان كنگره كه توانست براي دومين دوره متوالي از واشنگتن به مجلس نمايندگان راه يابد درباره اين موضوع ميگويد:«حزب نبايد از بيان برنامههاي منطقي و اصولي خود شرمسار و خجالتزده باشد. ما بايد دقيقا در موضع صحيح بايستيم و به مردمي كه تغيير را در اين انتخابات به نفع ما رقم زدند و به ما فرصت دادند كه يك دوره ديگر براي برآورده كردن مطالبات آنها تلاش كنيم، حقيقت را درباره موضوعات مختلف بگوييم و نترسيم كه بيان موضع درست باعث شود راي ما كاهش يابد چون اينگونه نخواهد شد.» به گفته او حزب دموكرات اگر صداي اين رايدهندگان را نشنود و به آنها ثابت نكند كه صدايشان شنيده ميشود براي يك نسل كامل انتخاباتها را واگذار خواهد كرد. جيپال تاكيد دارد نميتوان به شيوهاي كه امروز و ديروز حزب دموكرات اداره ميشد، فردا را هم اداره كرد و انتظار داشت مردم همچنان از حزب حمايت كنند.
جناح راست حزب دموكرات برداشت متفاوتي از انتخابات دارد و گمان ميكند «برجسته شدن نقش برخي تفكرات سوسياليستي در حزب دموكرات» عامل اصلي از دست رفتن كرسيهاي مجلس نمايندگان در دوره اخير بوده و بايد بازنگري جدي در اين زمينه صورت گيرد. كورت اسكرادر، عضو مجلس نمايندگان معتقد است ضعف نانسي پلوسي در ايفاي مسووليتهايش و تمايل او به دوري از تقابل با ترقيخواهان كنگره باعث شده كه حزب كرسيهايش را از دست دهد. او باور دارد «رفتارهاي نمايندگاني چون اوكازيو كورتز باعث شده كه رايدهندگان قديمي حزب در ايالتهاي ميدان نبرد نظير ويسكانسين، ميشيگان و پنسيلوانيا به سوي جمهوريخواهان بگردند و پيامي اشتباه از حزب دموكرات دريافت كنند».
در ميان اين كشمكشها به نظر ميرسد، جو بايدن تصميم خود را گرفته باشد. خبرگزاري آسوشيتدپرس روز جمعه گزارش داد در حالي كه گزينههاي اصلي تصدي مناصب كليدي در دولت آينده مشخص شدهاند، شانس زيادي براي ترقيخواهان براي حضور در دولت وجود ندارد. به نوشته اين خبرگزاري هم اليزابت وارن و هم برني سندرز به عنوان دو چهره مطرح جناح چپ حزب دموكرات اعلام آمادگي كرده بودند كه در دولت آينده با جو بايدن همكاري كنند و در مناصب ارشد به ويژه وزارتخانههاي اقتصادي عهدهدار مسووليتهايي شوند كه از طريق آن بتوانند مطالبات عمومي جريان ترقيخواه كه با كمك به جو بايدن، زمينه پيروزي او را رقم زد فراهم كنند. با اين وجود آسوشيتدپرس نوشته است كه احتمال بسيار كمي براي حضور اين افراد در كابينه بايدن يا دستكم در مناصب ارشد
وجود دارد.
در صورتي كه در پايان جو بايدن نتواند مطالبات ترقيخواهان را پاسخ گويد، تصميم او باعث خواهد شد در سال 2024 دموكراتها با مشكلات زيادي براي پيروزي در انتخابات مواجه شوند و تشديد دودستگي ميان آنها سبب شود كه رياستجمهوري و مجلس نمايندگان از كنترل اين حزب خارج شود. اين مساله باعث شده كه تصميم امروز بايدن و ديگر سران حزب دموكرات درباره سياستها و برنامههاي اين حزب به تصميمي بسيار اثرگذار در آينده حزب دموكرات بدل شود.
انفعال يا عملگرايي؟
جناح راست حزب دموكرات، كنترل برخي صداها در درون حزب و مطالبهگري جناح چپ را نوعي عملگرايي توصيف ميكنند كه از طريق آن امكان پيروزي كانديداهاي حزب در برخي مناطقي كه مردم آنها در انتخاباتهاي پيشين نشان دادهاند رويكردي محافظهكارانه دارند، فراهم ميآيد. ترقيخواهان اما اين موضوع را حاصل انفعال ارزيابي ميكنند و معتقدند عدم توانايي برخي كانديداها در فهم مطالبات مردم باعث به وجود آمدن چنين نگاهي ميشود. كيتي پورتر، عضو مجلس نمايندگان از كاليفرنيا ميگويد:«در دوره قبل مجلس، ما تلاش زيادي داشتيم كه خواسته و نيازهاي مردم را دريابيم و براساس مطالبه مردم قوانين و لوايح را بررسي و طراحي كنيم. همين موضوع هم باعث شد براي دومين دوره مردم به ما اعتماد كنند و راي بياوريم». او كه براي دومين دوره از منطقه اورنج كانتي در جنوب كاليفرنيا- كه به طور سنتي به كانديداهاي محافظهكار راي ميداد- توانسته به مجلس نمايندگان راه پيدا كند، تصريح ميكند كه «راي مردم باعث شد تا ترقيخواهان كار راحتتري براي مجلس آينده داشته باشند و دقيقا بدانند كه بايد چه كنند.» او معتقد است رايي كه به او داده شده اتفاقي گذرا نيست و به معني مطالبات جديد از سوي نسل جديد است كه برآوردن آنها نياز به سياستهاي جديد دارد.
الكساندريا اوكازيو كورتز به عنوان يكي از نمايندگان پيشرو كنگره تاكيد دارد، ترقيخواهان آگاهند كه جلب آراي مردمي يك مساله حياتي است و آنها فكر نميكنند كه مطالبات ترقيخواهانه ميتواند باعث شكست دموكراتها در انتخابات باشد. او در گفتوگو با نيويوركتايمز ميگويد:«در تمام حوزههاي انتخاباتي كه رقابت ميان دو حزب اصلي نزديك بوده هيچكدام از كانديداهايي كه از ايدههاي ترقيخواهانه نظير حق درمان براي همه شهروندان حمايت كردند، شكست نخوردهاند و اين موضوع نشان ميدهد كه اين ايدهها نيستند كه زمينهساز شكست افراد شدهاند. حمايت از برنامه محيطزيستي ترقيخواهانه نيز عامل شكست نيست چراكه مايك لوين به عنوان يكي از اصليترين حاميان اين برنامه محيط زيستي توانست در انتخابات پيروز شود و كرسي خود را در مجلس نمايندگان حفظ كند.» به گفته او حتي در زماني كه هيچ دادهاي درباره جزييات نتايج انتخابات وجود نداشت، برخي ميانهروها انگشت اتهام را به سوي ترقيخواهان و جنبش «جان سياهان اهميت دارد» نشانه گرفته بودند و ادعا ميكردند كه اين مسائل شكست را در برخي مناطق رقم زده است. نيويوركتايمز طي يك راستيآزمايي اعلام كرده كه ادعاي اوكازيو كورتز مبني بر شكست نخوردن كانديداهاي ترقيخواه صحت دارد.
كانر لمب، عضو مجلس نمايندگان از پنسيلوانيا اين صحبتها را قبول ندارد. او تاكيد دارد:«پيام درست همان چيزي بود كه جو بايدن در سخنراني روز پيروزي خود عنوان كرد. ما نميتوانيم تنها به مطالبات يك گروه يعني ترقيخواهان توجه كنيم و نماينده تمام مردم امريكا باشيم. برخي پيامهايي كه در حزب دموكرات مطرح ميشود و به گوش رايدهندگان ميرسد واقعا باعث ترس آنها شده؛ مسائلي نظير قطع بودجه پليس يا تلاش براي جلوگيري از استخراج گاز و سوختهاي فسيلي براي رايدهندگان نگرانكننده بوده و براي آنها قابل قبول نيست كه قانونگذاران امريكايي به دنبال چنين مسائلي باشند. با اين وجود برخي در حزب بدون اينكه شناختي از رايدهندگان در ايالتهاي كليدي داشته باشند اين موارد را مطرح ميكنند».
در تمام حوزههاي انتخاباتي كه رقابت ميان دو حزب اصلي نزديك بوده هيچ كدام از كانديداهايي كه از ايدههاي ترقيخواهانه نظير حق درمان براي همه حمايت كردند، شكست نخوردهاند و اين موضوع نشان ميدهد كه اين ايدهها نيستند كه زمينهساز شكست افراد شدهاند. حمايت از برنامه محيطزيستي ترقيخواهانه نيز عامل شكست نيست چراكه مايك لوين به عنوان يكي از اصليترين حاميان اين برنامه محيط زيستي توانست در انتخابات پيروز شود. حتي در زماني كه هيچ دادهاي درباره جزييات نتايج انتخابات وجود نداشت، برخي ميانهروها انگشت اتهام را به سوي ترقيخواهان نشانه گرفته بودند و ادعا ميكردند كه آنها باعث از دست رفتن برخي كرسيها شدهاند.
پيام درست همان چيزي بود كه جو بايدن در سخنراني روز پيروزي خود عنوان كرد. ما نميتوانيم تنها به مطيك گروه يعني ترقيخواهان توجه كنيم و نماينده تمام مردم امريكا باشيم. برخي پيامهايي كه در حزب دموكرات مطرح ميشود و به گوش رايدهندگان ميرسد واقعا باعث ترس آنها شده؛ مسائلي نظير قطع بودجه پليس يا تلاش براي جلوگيري از استخراج گاز و سوختهاي فسيلي براي رايدهندگان نگرانكننده بوده و براي آنها قابل قبول نيست كه قانونگذاران امريكايي به دنبال چنين مسائلي باشند. با اين وجود برخي در حزب بدون اينكه شناختي از رايدهندگان در ايالتهاي كليدي داشته باشند اين موارد را مطرح ميكنند.