مقيد به حفظ خطوط قرمز نظام هستيم
توقف پيشرفتها، دوئل تريبونها
نام من بر روي اين توافق است
گروه ديپلماسي|مذاكرات هستهاي ميان ايران و 1+5 در چندسطح ادامه دارد. اگر بناي تيمهاي مذاكرهكننده ايران و شش كشور مقابل آن از نخستين روزهاي آغاز دور جديد مذاكرات در سايه دولت يازدهم در سپتامبر 2013 در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل، عدم وسعت بخشيدن به دامنه اين مذاكرات تا سطح رسانهها بود، امروز ديگر در حالي كه كمتر از 40 روز تا پايان ضربالاجل زماني 30 ژوئن باقي مانده است، رسانهها به ميداني براي دوئلهاي مذاكراتي تبديل شدهاند. مذاكرهكنندگان ايراني شايد به نسبت همتاهاي خود در شش كشور ديگر كمترين هياهوهاي رسانهاي را براي حفظ ماهيت مذاكرات به راه انداختهاند اما فضاسازيهاي رسانهاي طرف مقابل به خصوص ايالات متحده گاه ايران را هم به واكنش وادار ميسازد. گاه توپ از زمين طرف مقابل به زمين ايران پرتاب ميشود و گاه اين ايران است كه بازي را به زمين امريكا ميكشاند. در حالي كه مذاكرات هستهاي ميان ايران و 1+5 از روز چهارشنبه صبح در وين از سرگرفته شده و صبح امروز نيز معاونان وزير امور خارجه به ايران بازگشتهاند اما به نظر ميرسد كه تمام گرههاي موجود در پيشنويس متن برنامه جامع اقدام مشترك به انضمام ضمايم آن هنوز باز نشدهاند. به نظر ميرسد تمام طرفين در مذاكرات هستهاي به اين نتيجه قطعي رسيدهاند كه ميتوانند تا پايان ماه ژوئن به توافق هستهاي دست پيدا كنند. در اين فضا بحث بر سر ماهيت توافق احتمالي و برنده و بازنده اين مذاكرات است كه به سرفصل اظهارنظرهاي مقامهاي هفت كشور تبديل شده است. در چند روز گذشته علاوه بر دو سخنگوي وزير امور خارجه ايالات متحده كه هركدام به نوعي دستاوردهاي امريكا در اين مذاكرات را برشمردهاند و انتشار تازهترين سخنان لوران فابيوس وزير امور خارجه فرانسه در خصوص مذاكرات هستهاي ايران، مصاحبهاي از باراك اوباما، رييسجمهور ايالات متحده هم منتشر شده است؛ مصاحبهاي با جفري گلدبرگ از خبرنگاران جنجالي نشريه آتلانتيك كه به مواضع ضد ايراني شهرت دارد. وي در اين مصاحبه نيز با طرح سوالهاي بيشمار در خصوص مذاكرات هستهاي چند جمله جنجالي از باراك اوباما شنيد كه در 24 ساعت گذشته بسياري از تحليلگران به تفسير اين اظهارنظرهاي آقاي رييسجمهور پرداختهاند.
حمايت ما از متحدان عرب بيش از انبار هستهاي به كار آنها خواهد آمد
سوالهاي گلدبرگ در خصوص پرونده هستهاي ايران با اشاره وي به نگراني اعراب از توانمندي هستهاي ايران و احتمال درخواست برخي از آنها براي برخورداري از تسليحات هستهاي آغاز شد. باراك اوباما در پاسخ به اين سوال گفت: هيچ نشانهاي وجود ندارد دال بر اينكه سعوديها يا ديگر كشورهاي منطقه قصد دارند برنامه هستهاي خودشان را داشته باشند. باعنايت به اين مساله كه ما در جلوگيري از حركت ايران در مسير دستيابي به سلاح هستهاي موفق بودهايم، يكي از دلايلي كه آنها نميخواهند برنامه هستهاي خودشان را داشته باشند اين است كه محافظتي كه ما براي آنها درمقام شريكشان تامين ميكنيم يك بازدارندگي بسيار بيشتر از هر وضعي دارد كه آنها اميدوارند با ايجاد انبار هستهاي خودشان به آن دست پيدا كنند يا اينكه با رسيدن به ظرفيت فرار هستهاي درحوزه تسليحات هستهاي، بتوانند به چنين موقعيتي برسند.
نگراني اعراب از لغو تحريمهاي ايران
هفته گذشته رهبران عرب كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس راهي
كمپ ديويد شدند تا در گردهمايي كمسابقه با باراك اوباما از نگرانيهاي خود در خصوص برنامه هستهاي ايران بگويند و البته مطالبههاي دفاعي و تسليحاتي خويش را هم مستقيما تكرار كنند. اوباما در خصوص آنچه در كمپ ديويد گذشت، گفت: در نشست سران كشورهاي عضو شوراي همكاريهاي خليج فارس شاهد بروز نگرانيها و بدبينيهاي منطقي درباره ايران بوديم كه نهتنها در ارتباط با برنامه هستهاي اين كشور است بلكه درباره عواقب برداشته شدن تحريمها نيز است. ما در هر توافقنامهاي كه امضا كنيم چهار مسير دستيابي به سلاح هستهاي را ميبنديم. ما به صورت فني به آنها نشان دادهايم كه سازوكار راستيآزمايي به چه صورت خواهد بود و مفاد بازگشت سريع تحريمهاي سازمان ملل متحد چگونه خواهد بود. آنها راضي شدهاند كه اين توافق به معناي مشخص كردن معيارهايي است كه تعيين و براساس آن از دستيابي ايران به تسليحات هستهاي جلوگيري ميشود.
ايران ضديهود الزاما غيرمنطقي نيست
جنجاليترين سخنان باراك اوباما در اين مصاحبه به اظهارنظر وي در خصوص عدم وجود ارتباط ميان گرايشهاي ضديهودي دولت ايران با احتمال برخوردهاي غيرمنطقي اين كشور اختصاص داشت. رييس دستگاه ديپلماسي امريكا در پاسخ به اين سوال كه چگونه هم ايران را كشوري با گرايشهاي ضديهودي ميدانيد و هم واقع بين و منطقي؟ گفت: اينكه شما احساسات ضد يهودي داشته باشيد مانع از تمايل شما به ادامه حيات نميشود. اين گرايشات مانع از آن نميشود كه شما درمورد رونق اوضاع اقتصادي خود منطقي نباشيد. مانع از آن نميشود كه شما براي برسر قدرت ماندن تصميمهاي استراتژيك اتخاذ نكنيد و در نهايت اينكه رهبر معظم ايران احساسات ضد يهودي دارد به اين معني نيست كه اين مساله تمام ملاحظات وي را تحت الشعاع قرار داده باشد. اگر شما به تاريخ گرايشات ضد يهودي بنگريد خواهيد ديد بسياري از سران كشورهاي اروپايي چنين احساساتي داشتهاند و حتي در اين كشور (امريكا) هم گرايشات عميق ضد يهودي وجود داشته است.
نام من بر توافق هستهاي با ايران است
تيتر بسياري از رسانهها از مصاحبه مفصل گلدبرگ با اوباما به بخشي از سخنان وي در خصوص مذاكرات هستهاي با ايران اختصاص يافت كه وي به صراحت از اين توافق حمايت ميكند. اوباما با بيان اينكه نام وي در توافقنامه هستهاي احتمالي بين ايران و گروه 1+5 ثبت خواهد شد گفت كه او علاوه بر دلايل ديگر، براي عقد توافقي خوب با ايران انگيزههاي شخصي هم دارد. وي در اين خصوص افزود: 20 سال بعد اگر خدا بخواهد هنوز زنده هستم. اگر ايران سلاح هستهاي داشته باشد، نام من داخل اين (توافقنامه) هست. فكر ميكنم منصفانه باشد كه بگويم من براي خاتمه دادن به اين موضوع علاوه بر منافع ملي، منفعت شخصي هم دارم.
روايت فابيوس از درخواست مهلت ۲۴روزه ايران
چگونگي بازرسيها از مراكز هستهاي ايران در حال حاضر اصليترين سوژهاي است كه هم از جانب طرف ايراني و هم از طرف مقابل موضعگيريهاي متفاوتي در خصوص آن شنيده ميشود. لوران فابيوس، وزير امور خارجه فرانسه كه به اظهارنظرهاي دور از واقعيتهاي جاري در مذاكرات شهرت دارد و يكي از چالشيترين مهرههاي حاضر در حلقه شش كشور مقابل ايران هم به حساب ميآيد، مدعي شده است كه ايران در مذاكرات خواستار يك مهلت ۲۴ روزه قبل از صدور مجوز ورود براي بازرسان بينالمللي براي بازديد از سايتهاي هستهاي ايران شده است. فابيوس ادعا ميكند كه ايران خواسته است در صورت بروز هرگونه شك و شبهه در خصوص نقض توافق هستهاي ايران و 1+5، براي صدور اجازه ورود به بازرسان بينالمللي براي بازديد از سايتهاي هستهاي ايران 24 روز زمان در اختيار داشته باشد. وزير خارجه فرانسه در اين خصوص گفت كه ايران به دنبال يك بازه زماني 24 روزه بين گزارش نقض مفاد توافق نهايي هستهاي و زماني است كه بازرسان آژانس بينالمللي انرژي اتمي اجازه پيدا خواهند كرد كه از سايت هستهاي مربوطه كه به آن مشكوك شدهاند، بازرسي كنند. فابيوس ادامه داد: در اين بازه زماني چيزهاي زيادي ميتواند ناپديد شود. مساله برجسته ديگر، چگونگي لغو تحريمها عليه ايران است.
محاصره ماري هارف با جزييات مذاكرات
همزمان با نزديك شدن به ضربالاجل زماني 30 ژوئن و درج اخبار نهچندان موثق از مفاد مورد توافق ميان ايران و 1+5، پرسش در خصوص جزييات مذاكرات به اصليترين سوژه خبرنگاران رسانههاي مختلف بدل شده است. سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا در آخرين نشست خبري هفته گذشته خود نيز از سوي خبرنگاران امريكايي براي پاسخ دادن به پرسشهاي جنجالي موجود محاصره شد. خبرنگاري از هارف پرسيد كه فكر نميكنيد مخالفت ايران با اجازه مصاحبه با دانشمندان موجب تخريب كل روند مذاكرات خواهد شد؟ هارف گفت: بارها گفتهايم كه ما و ايرانيها توافق كرديم روندي را براي تهيه فهرست جهت دسترسي مربوط به مساله ابعاد نظامي احتمالي در پيشگيريم. افراد و اماكن در اين فهرست، موضوع گفتوگوهاي فعلي است اما ما با توافق نهايي كه به ما آنچه را در اين زمينه ميخواهيم، ندهد، موافقت نخواهيم كرد. ما درباره روندي براي تهيه فهرست موافقت كرديم. خبرنگار ديگري در خصوص ادعاي فابيوس در مورد مهلت 24 روزه بازرسيها سوال كرد كه وي پاسخ داد: همچنان در حال كار روي جزييات دقيق رژيم بازرسيها هستيم. ما انتظار داريم به راهحلي برسيم كه به ما و آژانس بينالمللي انرژي هستهاي تضمينهاي لازم را درباره دسترسي و شفافيت خواهد داد. ما تا زماني كه به آنچه ميخواهيم نرسيم، به توافق بله نميگوييم. ما رژيم بازرسي را كه با آن موافق نباشيم، نخواهيم پذيرفت. همان طور كه گفتيم هر زمان پيشنهادهايي به صورت علني مطرح ميشود، ما ميگوييم نميخواهيم به صورت علني به اين پيشنهادها جواب مثبت يا منفي بدهيم و درباره آنها در ميز مذاكره صحبت خواهيم كرد.
ظريف پاسخ داد
تكرار اظهارنظرهاي دور و نزديك به واقعيت جاري در مذاكرات در خصوص بازرسي از تاسيسات نظامي ايران سرانجام محمدجواد ظريف را به موضعگيري چندجملهاي در اين خصوص وادار كرد. رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان در گفتوگويي كوتاه با خانه ملت در اين خصوص گفت: تيم مذاكرهكننده خود را مقيد به حفظ خطوط قرمز نظام در تمام مباحث مذاكرات هستهاي از جمله فردو ميداند. بارها من و اعضاي تيم مذاكرهكننده هستهاي تاكيد كردهايم كه قطعا اجازه
زياده خواهي به طرفهاي غربي در بحث مذاكرات هستهاي نميدهيم.
يك منبع آگاه به اعتماد خبر داد
طرف مقابل در جزييات زيادهخواهي ميكند
گروه ديپلماسي| گزارش جوي از مذاكرات هستهاي ايران و 1+5 همچنان بر همان كلمات تكراري ميگذرد. سيدعباس عراقچي، عضو ارشد تيم مذاكرهكننده كشورمان كه در چهار دور اخير مذاكرات، رياست تيم را بر عهده داشته است پيش از بازگشت از چهارمين دور مذاكرات در خصوص آنچه در وين گذشت، ميگويد: طي سه روز مذاكرات، كار نگارش متن اصلي و ضمايم آن در دو سطح سياسي و كارشناسي ادامه يافت. جلسات كارشناسي به طور همزمان در دو حوزه تحريمها و هستهاي برگزار شد. در شرايطي كه در حال حاضر رسانهها براي درك وضعيت مذاكرات به كلمهاي جديد نياز دارند، عراقچي همچنان بر پيشرفت آهسته مذاكرات تاكيد دارد و ميگويد: به دليل گستردگي موضوعات و پيچيدگي آنها پيشرفت در نگارش بسيار كند صورت ميگيرد. ساعت شني گوياي فرصت باقيمانده به كار افتاده است و بر همين اساس فاصله ميان دورهاي مذاكراتي به حداقل رسيده است. تيمهاي مذاكرهكننده تنها براي دو تا سه روز هتل پله كوبرگ را ترك ميكنند و براي انجام مشورتهاي داخلي به پايتختهاي خود بازميگردند. بر اساس همين فرمول عراقچي زمان و مكان دور آتي را مشخص كرده است: سهشنبه 5 خرداد، وين. پيش نويس برنامه جامع مشترك اقدام از پس از به نتيجه رسيدن طرفين بر سر راهكارها در لوزان، روي ميز مذاكرهكنندگان در دو سطح كارشناسي و مديران سياسي قرار گرفته است. گفته ميشود كه مرور متن و كاستن از موارد اختلافي در حال حاضر دو رسالت تعيين شده براي تيم مذاكرهكننده است. مسووليتهايي كه براي انجام آن هيچ كدام از طرفين با جدول زماني بازي روبهرو نيستند و زمان اصليترين عاملي است كه در حال حاضر حرف نخست را ميزند. در حال حاضر عباس عراقچي از جانب ايران و هلگا اشميت، معاون مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا از جانب 1+5 تمام تلاش خود را به كار گرفتهاند تا با برگزاري جلسات فشرده و طولانيمدت از تعداد پرانتزها كاسته و بر پاراگرافهاي تمام شده و نقطهدار بيفزايند.
همزمان با پايان اين دوره از مذاكرات يك منبع آگاه به خبرنگار «اعتماد» گفت: ايستادگي مذاكرهكنندگان ايراني در مقابل زيادهخواهيها باعث كندي روند نگارش شد .
ايران و 1+5 از خطوط مبهم گذشته در مذاكرات عبور كردهاند. اين عبارتي است كه سرگئي ريابكوف، معاون وزير امور خارجه روسيه و رييس تيم مذاكرهكننده اين كشور با توسل به آن از تازهترين وضع مذاكرات خبر ميدهد. ريابكوف تاكيد كرد كه با گذشتن از خطوط مشكل در مذاكرات هستهاي با ايران به توافق نهايي نزديك شدهايم. معاون وزارت خارجه روسيه در ادامه افزود: مسكو مطمئن است كه توافق هستهاي با ايران ميسر است و انتظار نميرود مذاكرات تا مدت طولاني ادامه داشته باشد.