فردگرايي رابطه مستقيمي در شدت شيوع كرونا داشته است

گروه اجتماعي| به نظر مي‌رسد رفتارهاي فردگرايانه و تفكر برخاسته از آن در شيوع كرونا تاثير قابل توجهي داشته است. پيش‌تر جامعه‌شناسان در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد بر تاثير اين موضوع در شدت يافتن پاندمي كرونا تاكيد كرده بودند. اينك يكي از پزشكان فوق تخصص در بيماري‌هاي عفوني كه از نزديك در بيمارستان مسيح دانشوري تهران مشغول درمان مبتلايان به كوويد۱۹ است، گفته: متاسفانه ما فردي فكر مي‌كنيم. براي آنكه اين ادعا ملموس شود بايد به حرف‌هاي بيمارانم اشاره كنم كه مي‌گويند ماسك نمي‌زنم چون برايم مهم نيست. برايم مهم نيست كرونا بگيرم. اصلا بگذاريد كرونا بگيرم، بميرم و راحت شوم! دكتر زهرا ابطحيان، فوق تخصص بيماري‌هاي عفوني در نقص ايمني و پيوند با اعلام اين مطلب افزود: بايد تاكيد كنم كه ما خودمان عامل از دست دادن عزيزان‌مان هستيم. اين ويروس هست و دارد خودش را مرتب تغيير مي‌دهد و اين ما هستيم كه بايد رفتارمان را تغيير دهيم، چون درمان قطعي براي اين بيماري نداريم.  اين پزشك كه از ابتداي شيوع كرونا در بيمارستان مسيح دانشوري مشغول درمان بيماران آلوده به اين ويروس بوده همچنين تاكيد كرد: در مورد رعايت نكردن اصول پيشگيري خودم از لحاظ اخلاقي وقتي به اين قضيه نگاه مي‌كنم، فكر مي‌كنم اگر رعايت نكردن من باعث ابتلاي ديگري و خداي ناكرده مرگ او شود هيچ توجيهي براي اين كارم نمي‌توانم داشته باشم. شايد من اگر مريض شوم بهبودي حاصل شود و سلامتي‌ام را بازيابم اما برادر من، خواهر من يا بستگان من ممكن است برايشان بهبودي حاصل نشود و اين ربطي هم به سن ندارد.

 فردگرايي عامل شيوع بيشتر 
قرار نيست با اين ديدگاه‌ها از كاستي‌ها و مديريت ناقص در مهار يا كنترل شيوع كرونا غافل شويم اما از آنجا كه هيچ درمان قطعي براي كوويد۱۹ فعلا وجود ندارد و ساخت واكسن نيز همچنان در مرحله آزمايشگاهي است  بهتر است همچنان با رعايت اصول پيشگيري بستر شيوع اين ويروس را كنترل يا مهار كنيم. دكتر نيره توكلي، جامعه‌شناس درباره نقش فردگرايي در عدم رعايت اصول پيشگيري و افزايش احتمال ابتلا به روزنامه اعتماد گفته بود: اينكه چرا مردم با وجود آنكه مي‌دانند تنها راه در امان ماندن از ابتلا به كوويد19 رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي است ولي آن را انجام نمي‌دهند، اين مساله يك‌طرفه نيست. از طرفي پيش از اين نيز برخي مردم ما به مسائل يك‌سويه نگاه مي‌كردند و تمام حقوق شهروندي را براي خود مي‌خواستند، بي‌آنكه خود در قبال حقوق شهروندي ديگران پذيراي مسووليتي باشند. اين حالت طلبكارانه پيش از اين نيز وجود داشته است، اينكه هر فردي تمام مزايا را صرفا براي خود و خانواده خود بخواهد و در مقابل، كوچك‌ترين حقي براي ديگران متصور نشود. يكي از مهم‌ترين دلايل بروز چنين رفتاري، اين است كه تفكر تشكيلاتي، صنفي و مدني نه در ميان مردم جايي دارد و نه اجازه ‌داده‌اند كه اين تفكر‌ها پروبال بگيرد.  همچنين دكتر عاليه شكربيگي ديگر جامعه‌شناس كشورمان نيز در تحليل اين وضعيت و رفتار مردم به «اعتماد» توضيح داده بود: شايد در جامعه ما و نزد افراد، اين‌گونه تصور مي‌شود كه اين مرگ‌وميرها براي ديگران است و براي ما رخ نخواهد داد. در واقع، ما در رفتار فكر مي‌كنيم كه اگر هم پروتكل‌ها را رعايت مي‌كنيم، براي خودمان رعايت مي‌كنيم.   اين عضو انجمن جامعه‌شناسي ايران در بخش ديگري از تحليل خود توضيح داده بود: متاسفانه اينجا شاهد بروز يك منيت‌طلبي در رفتار هستيم و فكر مي‌كنم كه همه ما به گونه‌اي بحث حقوق شهروندي مردم را به رسميت نشناخته‌ايم، فكر مي‌كنيم فقط خودمان، خانواده خودمان مهم هستند و ديگران اهميت ندارند. جامعه دچار گسست شده است.

 فاصله اجتماعي و ازدحام
يكي از نكاتي كه از ابتداي شيوع كرونا و با وجود تاكيد بر رعايت فاصله اجتماعي موفق نشديم آن را در رفتار و زندگي‌‌مان نهادينه كنيم، بحث تراكم به ويژه در فضاهاي بسته بوده است. نمونه ملموس آن را در وسايل حمل و نقل عمومي شاهد بوده‌ايم و بخش ديگر فضاهاي اداري و آموزشي است.  اما اينك مساله به خانه‌ها و ميهماني‌هاي خانوادگي هم تسري پيدا كرده است. عموما مردم گمان مي‌كنند چون ماسك مي‌زنند بنابراين احتمال ابتلا در يك جمع خانوادگي كاهش مي‌يابد غافل از آنكه در فضاي بسته كه تهويه هوا هم ندارد هر نفر بايد دست‌كم ۴ مترمربع فضاي آزاد داشته باشد آيا در خانه‌هاي ما اين نكات در جمع‌هاي خانوادگي رعايت مي‌شود؟ دكتر زهرا ابطحيان با اشاره به تجربه‌هاي حاصل از گفت‌وگو با بيماران مبتلا به كوويد ۱۹ توضيح داد: ببينيد الكل‌ زدن به سطوح و ضدعفوني كردن يك كار لازم است، ماسك ‌زدن يك كار لازم است اما وقتي ما فاصله اجتماعي را رعايت نكنيم و شاهد بروز ازدحام باشيم اين كارها ديگر فايده‌اي نخواهند داشت.  او ضمن تاكيد بر اينكه مردم نياز به كار كردن براي امرار معاش دارند، توضيحات خود را اين‌گونه كامل كرد: مردم مي‌گويند خسته‌ شده‌ايم. مي‌خواهيم دور هم جمع شويم و كنار يكديگر باشيم. اين كار دقيقا همان ايجاد تراكم و ازدحام است. غير از رستوران‌ها و مراكز تفريحي مردم به مراكز خريد هم مي‌روند يا حتي شاهد حضور زياد مردم در پارك‌ها هستيم.