سرنوشت تجارت با امارات پس از لغو صدور ويزا براي ايراني‌ها
ندا جعفري
خبرگزاري رويترز به تازگي مدعي شده كه صدور ويزاي جديد براي شهروندان ۱۳ كشور عمدتا مسلمان از جمله ايران، سوريه و سومالي توسط دولت امارات متحده عربي متوقف شده و از اين پس رسيدگي به درخواست‌هاي جديد ويزاي كار و گردشگري براي اتباع اين ۱۳ كشور كه خارج از امارات هستند، تا اطلاع ثانوي به حالت تعليق درآمده است. امارات دومين شريك تجاري ايران پس از چين محسوب مي‌شود و ايران نيز ششمين شريك تجاري امارات پس از هند، عراق، سوييس، عمان و چين است. امارات با ۲۶۱ ميليارد دلار واردات، اولين كشور در بين ۱۰ كشور همسايه با ۲۶۱ ميليارد دلار ظرفيت جذب كالاهاي مختلف، مهم‌ترين كشور هدف صادراتي ايران است. پس از آن روسيه با ۲۳۸ و تركيه با ۲۲۳ ميليارد دلار قرار دارند.
با وجود همه تحريم‌ها، امارات مهم‌ترين سكوي صادراتي كشور به ويژه در مورد محصولات كشاورزي بوده و با توجه به ادامه تحريم‌ها در زمينه‌هاي ديگر، مناسب‌ترين كشور براي فعاليت تجاري محسوب مي‌شود.
اقتصاد امارات با وجود تمام نقاط مثبتي كه دارد، اما در دو حوزه صنعت و كشاورزي چندان قوي نيست و همين مساله، دست تجار و شركت‌هاي ايراني را براي صادرات به امارات باز گذاشته است و اين كشور ظرفيت جذب و پتانسيل صادراتي حداقل ۱۱ ميليارد دلار كالا از ايران را دارد و همه ساله هزاران ايراني، دوبي را به عنوان مقصد توريستي و سياحتي خود انتخاب مي‌كردند كه اين مساله تجارت چمداني را نيز به همراه داشت.
اين در حالي است كه ايران هميشه روابط تجاري گسترده‌اي با اين كشور حاشيه خليج‌فارس داشته و حضور شركت‌‌ها و فعالان اقتصادي ايران در امارات، خود گواهي بر اين مدعاست. از آنجا كه سياست بر تمام شوون روابط دوجانبه از جمله حوزه اقتصاد اثرگذار است از مسعود دانشمند فعال حوزه تجاري در خصوص اين اقدام جديد امارات و تاثير آن بر تجارت بين دو كشور پرسيديم.
توقف صدور ويزا از سوي امارات براي ايرانيان از سال گذشته كليد خورد
مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگاني و دبيركل خانه اقتصاد ايران درباره توقف صدور ويزاي امارات براي ايراني‌ها و اثر آن بر تجارت بين دو كشور به «اعتماد» گفت: اين موضوع تازگي ندارد و از بهمن ماه سال گذشته و پس از شيوع ويروس كرونا تقريبا صدور ويزا براي ايرانيان متوقف شد؛ اما در حال حاضر رسانه‌اي شده است، شيوع ويروس كرونا برنامه‌ريزي تجاري همه كشورها را بر هم زد و آسيب‌هاي اقتصادي زيادي را نيز به دنبال داشت، البته اين قضيه تنها به كرونا ارتباط ندارد و امارات در اين خصوص هنوز شفاف‌سازي نكرده است.
دانشمند خاطرنشان كرد: البته اين ممنوعيت امارات تنها براي ايراني‌ها نبوده و براي مردم كشورهاي تركيه، پاكستان، سودان، تونس و ... هم اعمال شده است.
اين اقدام امارات شبيه يك پروپاگانداست
او تصريح كرد: حتي براي افرادي كه وقت مصاحبه سفارت امريكا هم دارند ويزاي امارات صادر نخواهد شد، اما به نظر مي‌رسد در شرايط كنوني اين مساله بيشتر شبيه به يك پروپاگاندا و تبليغات سياسي است. دبيركل خانه اقتصاد ايران در ادامه به فعاليت تجار ايراني اشاره كرد و افزود: اين قضيه به فعاليت تاجراني كه در امارات دفتر كاري دارند و داراي اقامت اين كشور هستند، ضربه‌اي نمي‌زند و پس از برداشتن لغو پروازها در هفته يك يا دو پرواز به امارات انجام مي‌شود و اين افراد هم مشغول كار خود هستند.
تجارت ۱۵ ميليارد دلاري ايران و امارات
اين عضو اتاق بازرگاني مجموع تجارت ايران و امارات را در حال حاضر حدود ۱۵ ميليارد دلار اعلام كرد و ادامه داد: ميزان صادرات ايران به امارات در حال حاضر براي صادرات مجدد ۷ ميليارد دلار برآورد مي‌شود البته تا پيش از تشديد تحريم‌ها از سوي امريكا اين ميزان بالاتر بود، زيرا محصولات ايراني قبل از اين تحريم‌ها از امارات به كشورهاي آفريقايي و چين و ... تجارت مجدد مي‌شد و با ممنوعيت‌هايي كه ترامپ وضع كرد و از آن زمان تجارت ايران به صورت تهاتري انجام شد، كالاها مستقيم از كشورهاي چين، ژاپن و روسيه و ... به ايران مي‌آيد و محصولات ايراني هم به اين كشورها صادر مي‌شوند و تجارت ما كالا در برابر كالا شده است.
دانشمند خاطرنشان كرد: اين در حالي است كه حدود ۵ يا ۶ سال قبل مجموع تجارت ايران و امارات حدود ۳۰ ميليارد دلار برآورد مي‌شد. دبيركل خانه اقتصاد ايران با بيان اينكه در مجموع ميزان صادرات ايران افت كرده است، افزود: ميزان صادرات ايران به كشورهاي ديگر نيز كاهش پيدا كرده و از رقم ۵۰ ميليارد دلار در سال‌هاي قبل به رقم ۳۵ ميليارد دلار رسيده است، البته اين موضوع تنها براي ايران رخ نداده و همه كشورها به دليل پاندمي كرونا با كاهش تجارت جهاني مواجه بوده‌اند، حتي اقتصادهاي بزرگ هم در برابر اين معضل نتوانستند بايستند و حجم تجارت آنها كاهش يافته است.