رژيم اسراييل پنجمين توافق عادي‌سازي روابط در چهار ماه گذشته را امضا كرد
راي‌سازي براي سازمان‌هاي بين‌المللي
شهاب شهسواري
روزهاي پاياني دولت دونالد ترامپ در ايالات متحده امريكا، روزهاي پرخبري براي رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين است. ترامپ، وعده‌اش را براي ايجاد رابطه ديپلماتيك ميان كشورهاي عربي و اسلامي عملي كرده است، بعد از امضاي توافق‌هاي عادي‌سازي روابط ميان امارات متحده عربي و بحرين با رهبران رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين، سودان و مراكش هم به فهرست كشورهايي كه با پايمردي دستگاه سياست خارجي دولت ايالات متحده امريكا چنين قراردادهايي را امضا مي‌كنند، اضافه شدند. اما تازه‌ترين كشوري كه به فهرست كشورهاي داراي رابطه با رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين اضافه شده است، اساسا رابطه ديپلماتيك با ايالات متحده امريكا ندارد. تازه‌ترين شريك خارجي رژيم اسراييل در كنار چندين كشور ورشكسته يا ريزكشور ديگر قرار مي‌گيرد كه به ازاي دريافت كمك‌هاي ارزي يا نفس شناسايي توسط امريكا، حاضر به اخد راي منفي به قطعنامه‌هاي حامي حقوق مردم فلسطين مي‌شوند. مقام‌هاي رژيم اشغالگر مي‌گويند كه بر خلاف ديگر توافق‌هاي عادي‌سازي روابط كه اخيرا با وساطت امريكا امضا شده است، موضوع رابطه با بوتان از سوي دولت تيمفو پيشنهاد شده است و ارتباطي با امريكا ندارد. بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين، برقراري روابط ديپلماتيك با بوتان را «ميوه مضاعف توافقنامه‌هاي صلح» عنوان كرده است. شباهت عمده بوتان و رژيم اسراييل، تلاش آنها براي لغو حق بازگشت آوارگان در سرزمين‌هاي خودشان است. در حالي كه رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين، هشت دهه است اجازه بازگشت آوارگان فلسطيني به سرزمين‌هاي خودشان را نمي‌دهد، پادشاهي بوتان هم در طول سه دهه گذشته موفق شده است كشورهاي غربي را قانع كند كه بيش از ۱۰۰ هزار بوتاني آواره در نپال را در سرزمين‌هاي خودشان بپذيرند و به آنها اجازه بازگشت نداده است. بوتان تازه‌ترين كشوري است كه جمعه‌شب با اسراييل روابط ديپلماتيك برقرار كرد. بوتان، پادشاهي كوچكي در يك سرزمين محصور ميان چين و هندوستان است كه روابط گسترده‌اي با جهان خارج برقرار نكرده است. تنها سه كشور كويت، بنگلادش و هندوستان در تيمفو، پايتخت بوتان سفارت دارند. هندوستان به عنوان يكي از متحدان نزديك ايالات متحده امريكا، اصلي‌ترين واسطه رابطه ميان بوتان و اسراييل بود. به گزارش رسانه‌ها رابطه ديپلماتيك ميان تل‌آويو و تيمفو، شنبه شب در توافقنامه‌اي ميان سفراي بوتان و رژيم اسراييل در دهلي‌نو امضا شد. رسانه‌هاي اسراييلي تاكيد كرده‌اند كه دولت ايالات متحده امريكا نقشي در برقرار رابطه ميان تل‌آويو و تيمفو بازي نكرده است و دو دولت به صورت مستقيم با يكديگر براي ايجاد رابطه گفت‌وگو كرده‌اند. اين رسانه‌ها فقدان رابطه رسمي ميان ايالات متحده امريكا و بوتان را اصلي‌ترين استدلال اين ادعاي‌شان مطرح كرده‌اند. ران مالكا، سفير رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين در دهلي‌نو به روزنامه جروزالم پست گفته است: «دولت بوتان در سال‌هاي اخير مستقيما تماس‌هايي را با اسراييل برقرار كرده است. آنها سال‌ها بود كه تحت تاثير توانايي‌هاي اسراييل قرار داشتند و نخست‌وزيرشان علاقه‌مند بود كه رابطه برقرار كند. ما در مورد مسائلي مانند مديريت آب، كشاورزي، فناوري، آموزش فني و حرفه‌اي به آنها كمك كرديم. آنها در مورد مساله دارو هم بسيار علاقه‌مند به همكاري هستند.» وزارت خارجه رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين با صدور بيانيه‌اي اعلام كرده است كه برقراري روابط ديپلماتيك ميان تل‌آويو و تيمفو، بعد از «سال‌ها رايزني غيرعلني» ميان دو كشور با هدف برقراري روابط به دست آمده است. گابي اشكنازي، رييس پيشين ستاد مشترك ارتش رژيم اشغالگر و وزير خارجه كنوني اين رژيم مي‌گويد: «حلقه حمايت و شناسايي اسراييل در حال گسترش است.» اشكنازي تاكيد كرده است كه برقراري رابطه با بوتان مي‌تواند نفوذ اسراييل را در آسيا افزايش دهد. بوتان روابط نزديكي با بنگلادش دارد كه به عنوان يك كشور مسلمان، تاكنون نه روابطي با اسراييل برقرار كرده است و نه اين رژيم را به رسميت مي‌شناسد. در عين حال، قرار گرفتن بوتان در جنوب مرزهاي منطقه تبت چين، به عنوان يكي از سرزمين‌هايي كه دولت ايالات متحده امريكا براي فشار به پكن از تجزيه آن حمايت مي‌كند، فرصت خوبي براي نفوذ اطلاعاتي و امنيتي ايالات متحده امريكا به واسطه اسراييل براي تحت تاثير قرار دادن تحولات در سرزمين چين، ايجاد مي‌كند.
پادشاهي محصور
بوتان به صورت سنتي يك پادشاهي بسيار بسته و منزوي محسوب مي‌شود. اين كشور چندان تمايلي به برقراري روابط سياسي با جهان خارج ندارد و به شدت با تاثير فرهنگي خارجي بر كشورش مبارزه مي‌كند. به جز سه كشوري كه در بوتان سفارت دارند، اين كشور فقط با نزديك به ۵۰ كشور جهان از طريق سفراي غيرمقيم و آكروديته روابط ديپلماتيك برقرار كرده است. بخش عمده درآمد خارجي بوتان از گردشگران خارجي است كه تمايل به سفر به بلندي‌هاي هيماليا و بازديد از آثار فرهنگي بودايي دارند. بوتان هزينه بسيار سنگيني از گردشگران براي اقامت در بوتان دريافت مي‌كند، تا جايي كه هزينه يك روز اقامت در بوتان در فصل‌هاي گرم سال به ۲۵۰ دلار مي‌رسد. بوتان با كمتر از يك ميليون نفر جمعيت، يكي از بسته‌ترين كشورهاي جهان محسوب مي‌شود. دولت اين كشور، با شاخص اقتصادي «شادي ناخالص داخلي» به جاي «توليد ناخالص داخلي» اقتصاد اين كشور را به جهان بيرون معرفي و مردم خود را شادترين مردم جهان معرفي مي‌كند. با اين حال درگيري‌هاي قومي ۱۹۹۰ در بوتان، باعث اخراج ده‌ها هزار نفر از جمعيت بوتان به شرق نپال شد. در طول سه دهه گذشته، دولت بوتان اجازه بازگشت براي حدود ۱۰۰ هزار نفر آواره در نپال به دليل تظاهرات ضددولتي را نداده است و در سال‌هاي گذشته بخش اعظم اين جمعيت آواره در كشورهاي ثالث، از جمله ايالات متحده امريكا ساكن شده‌اند.
شكستن اجماع جهاني
اصرار تل‌آويو به برقراري رابطه با دولت‌هايي كه به دلايل مختلف از جمله حكومت‌هاي بسته، فقدان منابع انساني يا سرزميني، جايگاه چنداني در روابط بين‌الملل ندارند با هدف جمع‌آوري آرا در سازمان‌هاي بين‌المللي جهت مشروع نشان دادن اشغالگري و جنايات عليه مردم فلسطين است. در طول سال‌هاي گذشته روابط با برخي ريزدولت‌ها يا دولت‌هاي وابسته به كمك‌هاي خارجي ايالات متحده امريكا، باعث شده است تا اين رژيم بتواند تا حدي از فشار بين‌المللي براي محكوم كردن جنايات اشغالگران عليه فلسطينيان بكاهد و تعدادي آرايي را كه در كنار امريكا، كانادا و استراليا، به نفع اين رژيم در سازمان‌هاي بين‌المللي صادر مي‌شود، افزايش دهد. از امريكاي مركزي تا آسياي جنوبي و جنوب شرقي، وزارت خارجه امريكا دولت‌هاي ضعيف‌تر و نيازمندتر را به ازاي دريافت كمك‌هاي اقتصادي به شناسايي اسراييل به عنوان يك دولت مشروع، برقراري روابط ديپلماتيك با آن و در صورت وجود هر دو، انتقال سفارت‌شان در سرزمين اشغالي فلسطين به قدس اشغالي، تشويق مي‌كند. يكي از اصلي‌ترين اهداف ايالات متحده امريكا و اسراييل از فشار به كشورهاي نيازمند و كوچك براي افزايش سطح روابط با رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين، شكستن اجماع جهاني در حمايت از حقوق ملت فلسطين براي داشتن يك حكومت مستقل، عضويت كامل در سازمان ملل متحد، حق بازگشت آوارگان فلسطيني به سرزمين اصلي، وضعيت قدس اشغالي و وضعيت جولان اشغالي است. در تازه‌ترين راي‌گيري مجمع عمومي سازمان ملل متحد براي قطعنامه‌هاي مرتبط با فلسطين، ريزكشورهايي مانند كيريباتي، نائورو، جزاير سليمان، جزاير مارشال و جزاير ميكرونزي يا عليه قطعنامه‌هاي مطرح شده يا ممتنع راي دادند. طي سال‌هاي گذشته دولت ايالات متحده امريكا استمرار كمك‌هاي اقتصادي به كشورهاي نيازمندي همچون هندوراس، گواتمالا و پاناما در امريكاي مركزي را كه براي تامين معيشت شهروندان‌شان به شدت به كمك‌هاي خارجي نيازمند هستند، به انتقال سفارت‌هاي‌شان از تل‌آويو به قدس اشغالي منوط كرده است. هر سه كشور در يكي دو سال گذشته تحت فشار ايالات متحده امريكا با تغيير رويكرد اصولي‌شان در سازمان ملل متحد، به خاطر دريافت كمك‌هاي بيشتر خارجي، به قطعنامه‌هاي حامي مردم فلسطين راي منفي مي‌دهند.