بسته شدن موقت پرونده كوهستان با ۱۲ كشته
آخر هفته نزديك است!
مردم مواظب باشند، دستگاه‌ها به گوش
گروه ورزش
ابتداي هفته جاري همه درباره كوه و بهمن حرف مي‌زدند. گم شدن تعدادي كوهنورد در كوهستان‌هاي اطراف تهران همه را به صرافت انداخته بود تا ببينند داستان از چه قرار است. آمار مفقودي‌ها و فوتي‌ها لحظه به لحظه زيادتر مي‌شد. ارگان‌هاي زيادي دست به كار شدند. از فدراسيون كوهنوردي و كميته امداد و نجات تا سازمان هلال‌احمر و آتش‌نشاني و پليس و نيروهاي داوطلب. همه به دنبال زير برف مانده‌ها و گم شدگان. در اين بين خيلي‌ها اين سوال را مطرح كردند كه با وجود همه هشدارهاي سازمان هواشناسي و فدراسيون كوهنوردي چرا عده‌اي روزهاي پنجشنبه و جمعه راهي كوه شدند؟
شنبه در اولين روز بعد از حادثه و در ساعات نخست اعلام شد دو نفر در حوادث مربوطه جان خود را از دست داده‌اند و عده‌اي مفقود شده‌اند. تعداد مفقودي‌ها در روز نخست اصلا قابل محاسبه نبود و به همين دليل از مردم درخواست شد اگر فردي را مي‌شناسند كه راهي كوه شده و برنگشته، اطلاع داده شود. همچنين بحث‌ها در مورد ۱۰۰ نفري بود كه به خاطر خاموش شدن تله‌كابين گير كرده بودند. ظهر تعداد فوتي‌ها ۵ نفر اعلام شد اما هر چه به ساعات پاياني روز نزديك شديم تعداد فوتي‌ها افزايش پيدا كرد و به ۹ نفر رسيد. اين كشته‌شدگان در آهار، كلكچال و دارآباد پيدا شدند.
همان روز رضا زارعي، رييس فدراسيون كوهنوردي گفت:«شرايط روز جمعه در اين سال‌ها استثنايي بود. به طور معمول، سرما و باد شديد در ارتفاعات بالا وجود دارد و فقط كوهنورداني با آن روبه‌رو مي‌شوند كه تجربه و تجهيزات كافي دارند. اما ديروز سرما و باد در ارتفاع پايين نيز بسيار زياد بود و به همين دليل بسياري از افرادي كه فقط گردشگر هستند و آمادگي كافي ندارند، غافلگير شدند. بيشترين حادثه در كلكچال رخ داد كه كوه مرتفعي نيست. بيشتر كشته‌شدگان و مفقودين روي گردنه يا بين اردوگاه تا گردنه كلكچال دچار حادثه شدند كه در شرايط عادي منطقه خطرناكي به حساب نمي‌آيد. افرادي در اين مناطق حضور داشتند كه تجهيزات كافي نداشتند و به صورت انفرادي صعود كرده بودند. اين حادثه نتيجه دست‌كم گرفتن كوهستان بود.» با رسيدن به تاريكي روز شنبه تيم‌هاي نجات، آتش‌نشاني و هلال‌احمر كه به صورت زميني و هوايي دنبال گم‌شدگان و مفقودين مي‌گشتند، ادامه كار را به طلوع روز فردا موكول كردند. روز يكشنبه برنامه جست‌وجو ادامه پيدا كرد و دو جسد ديگر پيدا شد كه كشته‌شدگان را به عدد 11 رساند. متاسفانه يكي از نفراتي هم كه زنده پيدا شده بود بعد از رسيدن به بيمارستان جان خود را از دست داد تا پرونده كشته‌شدگان كوهستان به عدد ۱۲ برسد. روز يكشنبه فرمانده يگان كوهستان اين عدد را تاييد كرد. سرهنگ محمد مقدسي، فرمانده يگان كوهستان پليس پيشگيري پايتخت از پايان عمليات جست‌وجو در ارتفاعات تهران خبر داد و گفت:«در مجموع پيكر ۱۲ كوهنورد پيدا شد كه هويت همگي آنها هم مشخص است.» همچنين حميد مساعديان، رييس امداد و نجات فدراسيون كوهنوردي درخصوص تعداد مفقودي‌هاي ارتفاعات تهران گفت:«تقريبا مي‌توان گفت كه ديگر مفقودي نداريم، چراكه تمام آمارهاي داده شده مجددا با خانواده‌ها بررسي شد و متوجه شديم كه بسياري از هموطنان به خانه‌هاي خود رسيده‌اند.» ايشان افزود:«در توچال فوتي نداشتيم و اين آمار فوتي‌ها براي قله‌هاي كلكچال، دارآباد و آهار است.»
در ساعات بعدي و پس از پيدا شدن همه مفقودين و مشخص شدن آمار دقيق كشته‌شدگان بحث چرايي بروز اين اتفاقات مطرح شد. خيلي‌ها با وجود اينكه بر سهل‌انگاري مردم صحه گذاشتند دنبال دلايل ديگري هم مي‌گشتند. كريم همتي، رييس جمعيت هلال‌احمر درباره اينكه چرا در حادثه رخ داده در كوه‌هاي شمال تهران تنها مردم به عنوان مقصر معرفي شده و اشاره‌اي به سهم دستگاه‌هايي كه به‌رغم اعلام هشدار براي تعطيلي حاضر به پايان فعاليت خود نمي‌شوند، گفت:«ما تنها يكي از دستگاه‌ها و بخش‌هاي مديريت بحران هستيم و متولي اصلي سازمان مديريت بحران كشور است. در اين زمينه بايد اين سازمان دستگاه‌هايي كه تخلف كرده‌اند را شناسايي و معرفي كرده و به اين موضوع رسيدگي كنند.» در ساعات ابتدايي روز دوشنبه بحث اختلال جي‌پي‌اس مطرح شد. برخي گفتند اين مساله جعبه سياه حادثه غم‌انگيز كوهستان است. چندين سال مي‌شود كه در منطقه شمال تهران سيستم موقعيت‌ياب جهاني مشكل دارد. براي همين اين فرض مطرح شد كه كوهنوردان به دليل اختلال در جي‌پي‌اس گم شدند. در اولين واكنش به مطرح شدن اين نكته رييس فدراسيون كوهنوردي گفت:«اختلال جي‌پي‌اس در كوه‌هاي شمال تهران وجود دارد ولي به جرات مي‌گويم كه هيچ‌كدام از افراد حادثه‌ديده به خاطر اين مشكل گم نشده‌اند. كنار يكي از اجساد، يك دستگاه جي‌پي‌اس هم پيدا شده اما مشخص نيست اين فرد از دستگاه خود استفاده كرده بود يا نه.» زارعي تاييد كرد كه دو سال است جي‌پي‌اس در منطقه شمال تهران مشكل دارد و كسي هم دليلش را نمي‌داند. تمامي اين اتفاقات در حالي رخ داد كه وزارت ورزش و جوانان هيچ‌گونه واكنشي نسبت به اين مساله نشان نداد. مسعود سلطاني‌فر به طور مشخص اظهارنظري در اين باره نكرد و پيام تسليت هم نفرستاد. همچنين در بخش اخبار سايت وزارت ورزش و جوانان هم اشاره‌اي به اين موضوع نشد. تنها يك مصاحبه رييس فدراسيون كوهنوردي و پيام تسليت اين فدراسيون در بخش اخبار سايت وزارت ورزش به چشم مي‌خورد. سيدمصطفي ميرسليم، نماينده مجلس و يكي از اعضاي كميسيون اصل 90 مجلس خطاب به وزارت ورزش گفت:«مسووليت فاجعه جان باختن ۱۲ نفر از هموطنان عزيز ما با اولين برف زمستاني با كيست؟» به هر حال به نظر مي‌رسد هنوز ابعاد ناگفته‌اي از فاجعه كوهستان‌هاي اطراف تهران باقي مانده كه بايد مشخص شود. با اين حال آنچه تغييري نمي‌كند از دست رفتن ۱۲ نفر از هموطنان‌مان در سپيدي و سرماي برف در دل كوهستان است. با نزديك شدن به آخر هفته دوباره بحث كوهنوردي غيرايمن برخي از مردم در ارتفاعات اطراف تهران موضوعيت پيدا كرده است. طبق اعلام كارشناسان به دليل بارش شديد برف در چند روز گذشته سپس گرم شدن هوا احتمال وقوع بهمن بسيار زياد است. روح‌الله امداد، مديرعامل پيست اسكي توچال اعلام كرد به همين دليل توچال آخر هفته تعطيل است. او افزود:«قرار است تيم‌هايي در مبادي مختلف مجموعه توچال مستقر شوند تا كوهنوردان را در شرايط آب‌وهوايي نامساعد كنترل كنند.» امداد در بخش ديگري از اظهاراتش افزود:«به دوستان كوهنوردي و جاهاي مختلف هم اطلاع داده‌ايم كه آماده باشند. هر چند مردم از جاهاي مختلف به ارتفاعات صعود مي‌كنند اما ما مجموعه توچال را مي‌بنديم و در ورودي هم بنر مي‌زنيم.»