يك هفته پس از كودتاي هواداران ترامپ و هجوم آنها به كنگره براي مختل كردن فرآيند تاييد نتايج انتخابات رياستجمهوري، مقامات امنيتي و سرويسهاي اطلاعاتي ايالات متحده از وجود شواهدي سخن ميگويند كه از احتمال اقدامات خرابكارانه گروههاي تندرو در روز تحليف رييسجمهور جديد خبر ميدهد. وزارت دفاع امريكا قصد دارد به منظور حفاظت از امنيت كنگره در روز تحليف جو بايدن، رييسجمهور منتخب اين كشور بيش از 15 هزار نفر از نيروهاي گارد ملي را به واشنگتن منتقل كند و تدابير امنيتي ويژهاي را براي جلوگيري از تكرار حوادث مشابه آنچه در ششم ژانويه اتفاق افتاد، به دولت ترامپ پيشنهاد كرده است.
روزنامه نيويورك تايمز گزارش داده اختلافاتي ميان مقامات ارشد وزارت دفاع پيرامون حضور سربازان مسلح در شهر وجود دارد اما رايان مك كارتي، وزير ارتش و از مقامات ارشد پنتاگون معتقد است كه دستكم سربازاني كه وظيفه حفاظت از ساختمان كنگره و خيابانهاي منتهي به آن را برعهده ميگيرند بايد مسلح باشند تا بتوانند با تهديدات احتمالي مقابله كنند. براساس اين گزارش، اين تصميم رايان مك كارتي پس از آن اتخاذ شده كه او در روز سهشنبه با نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان ديدار كرده و طي اين ديدار پلوسي از وزير ارتش خواسته تا تدابير ويژهاي را براي جلوگيري از تكرار حوادثي نظير حمله «اراذل و اوباش» به كنگره با تحريك رييسجمهور اتخاذ شود.
تحليف در سايه وضعيت اضطراري
تعدادي از مقامات پنتاگون ميگويند كه آنها بهشدت نگران اعتراضاتي هستند كه براي روز تحليف برنامهريزي شده و معتقدند كه برخي از اين اعتراضات ميتواند تهديدي جدي عليه امنيت ملي باشد. به گفته آنها تا روز سهشنبه 16 گروه
-كه اغلب از هواداران افراطي دونالد ترامپ هستند و برخي از اين گروهها گفتهاند كه مسلح خواهند بود- براي برگزاري تظاهرات طي برگزاري مراسم تحليف جو بايدن درخواست رسمي ارايه دادهاند.
يك مقام ارشد وزارت دفاع امريكا گفته است كه نيروهاي حافظ امنيت، خود را براي مقابله با بدترين سناريوها از جمله حمله افراد مسلح به مقامات ارشد دولت و كنگره، هواپيماهايي كه ممكن است وارد منطقه پرواز ممنوع كنگره شده و خود را به ساختمان بكوبند يا حتي پرندههاي بدون سرنشيني كه ممكن است براي حمله به جمعيت مورد استفاده قرار گيرند، آماده كردهاند. اين مقام آگاه تاكيد كرده كه يكي از بزرگترين نگرانيها تقابل مسلحانه هواداران ترامپ با هواداران جو بايدن رييسجمهور منتخب امريكاست و بايد تصميماتي ويژه در اين باره اتخاذ شود.
در همين راستا موريل باوزر، شهردار واشنگتن در نامهاي به دونالد ترامپ رييسجمهور امريكا از او خواسته است تا براي روز تحليف وضعيت اضطراري در پايتخت اعلام كرده و اجازه دهد تا بودجه بيشتري براي تامين امنيت واشنگتن در اين روز اختصاص يابد.
يك منبع امنيتي روز دوشنبه فاش كرده كه پليس فدرال امريكا نسبت به اعتراضات مسلحانه گسترده در واشنگتن و همه 50 ايالت ديگر امريكا در آستانه مراسم تحليف جو بايدن هشدار داده است. افبيآي ضمن اشاره به تهديد ناشي از ادامه رفتارهاي خشونتآميز طرفداران دونالد ترامپ پس از يورش روز چهارشنبه گذشته به ساختمان كنگره، نسبت به اقدامات خشونتآميز بيشتر از سوي طرفداران ترامپ هشدار داده است.
تداوم تلاشها براي بركناري ترامپ
همزمان با اين نگرانيها، تلاشهاي سياسي براي بركناري رييسجمهور امريكا ادامه دارد. روز دوشنبه كنگره امريكا از مايك پنس درخواست كرد تا با استناد به متمم 25 قانون اساسي دونالد ترامپ را بركنار كرده و تا زمان تحويل قدرت به جو بايدن، اختيار امور را در دست بگيرد. مايك پنس معاون اول رييسجمهور امريكا سهشنبه شب در نامهاي خطاب به رييس مجلس نمايندگان ضمن رد درخواست كنگره تاكيد كرد كه چنين اقدامي ميتواند چالشهاي بيشتري را براي آينده امريكا ايجاد كند. در اين نامه آمده است: «هر امريكايي از حملهاي كه هفته گذشته به كنگره و دموكراسي صورت گرفت خشمگين و ناراحت است. از رهبري خوب شما در اين روز و تلاش براي پيشبرد امور در شرايطي سخت متشكرم. شما و دموكراتها از من و كابينه درخواست كردهايد كه با فعالسازي متمم 25 قانون اساسي در حالي كه تنها 8 روز تا پايان دوره او باقي مانده بركنار كنم اما من فكر نميكنم ضرورتي در اين خصوص وجود داشته باشد و بركناري رييسجمهور تامينكننده منافع مردم و نظر قانون اساسي باشد.»
پس از دريافت نامه مايك پنس، مجلس نمايندگان تصميم گرفت تا فورا سراغ ديگر سناريويي برود كه براي بركناري ترامپ مهيا شده بود: استيضاح. موضوعي كه نه تنها همه دموكراتها كه حتي تعدادي از جمهوريخواهان مطرح نيز از آن حمايت ميكردند.
استيضاحي متفاوت با استيضاح اول
دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا زماني كه در دسامبر 2019 و تنها چند روز پس از استيضاح شدن از سوي مجلس نمايندگان به ميشيگان سفر كرده بود تا كارزاري انتخاباتي در شهر بتل گريك برگزار كند، «عدم حمايت جمهوريخواهان از استيضاح» و «يكپارچه نبودن دموكراتها» را دستاوردي بزرگ و بيسابقه براي خود ميپنداشت: «حتي يك عضو جمهوريخواه مجلس نمايندگان نيز حاضر نشد با استيضاحكنندگان همراه شود. شما ديديد كه سه دموكرات هم به استيضاح راي منفي دادند. حزب ما هيچگاه تا اين اندازه قوي و متحد نبود.» يك سال و دو ماه پس از آن روزها ترامپ بار ديگر در آستانه استيضاح قرار گرفت، با اين تفاوت كه تعدادي از جمهوريخواهان ارشد كنگره ضمن انتقاد از رفتارهاي رييسجمهور علنا از طرح دموكراتها براي استيضاح حمايت كردند. صبح روز چهارشنبه، شبكه خبري سيانان گزارش داد كه دستكم پنج عضو جمهوريخواه مجلس نمايندگان تاكيد كردهاند كه به استيضاح راي مثبت خواهند داد.
جان كاتكو، عضو مجلس نمايندگان از نيويورك اولين جمهوريخواهي بود كه به صورت علني حمايت خود را از فرآيند استيضاح رييسجمهور اعلام كرد. او كه پيش از حضور در مجلس، دادستان بوده گفته است كه تمامي مدارك حمله به كنگره را بررسي خواهد كرد. كاتكو در بيانيهاي اعلام كرده است كه «نميتوان انكار كرد رييسجمهور ترامپ نقش مهمي در تشويق هوادارانش براي حمله به كنگره داشت. اين موضوع هم در توييتهايي كه او در اين خصوص نوشته بود قابل مشاهده است و هم در سخنراني مهمي كه رييسجمهور در روز ششم ژانويه در ميان هوادارانش ايراد كرد.»
ليز چني، سومين مقام ارشد در ميان جمهوريخواهان مجلس نمايندگان و مهمترين جمهوريخواهي بود كه اعلام كرد از استيضاح حمايت ميكند. او كه فرزند ديك چني، معاون اول جرج بوش است در بيانيهاي عليه ترامپ و نقش او در حمله به كنگره نوشت: «رييسجمهور ايالات متحده اين جمعيت را فراخواند، او آنها را سازمان داد و او بود كه آتش خشم آنها را روشن كرد. اگر رييسجمهور نبود هيچ كدام از اتفاقاتي كه شاهدش بوديم رخ نميداد.» ليز چني همچنين تاكيد كرد كه هيچ خيانتي بزرگتر از اين تاكنون از سوي رييسجمهور كه به قانون اساسي سوگند خورده اتفاق نيفتاده بود.
آدام كينزينگر، عضو مجلس نمايندگان از ايلينويز كه پيشتر به عنوان يكي از چهرههاي منتقد دونالد ترامپ در كنگره شناخته شده بود، سومين نمايندهاي بود كه به جمهوريخواهان موافق استيضاح پيوست. او در بيانيهاي از نقش ترامپ در هجوم هوادارانش به كنگره نوشت و اعلام كرد كه هدف رييسجمهور امريكا از اين اقدام، ممانعت از شمارش آراي الكترال و جلوگيري از انتقال قدرت در موعد مقرر بوده و چنين اقدامي عليه دموكراسي به هيچوجه قابل بخشش نيست. كينزينگر افزود: «هيچ شكي وجود ندارد كه رييسجمهور سوگند خود را شكسته و به قانون اساسي ايالات متحده پايبند نيست.»
فرد آپتن، عضو مجلس نمايندگان از ميشيگان از ديگر كساني بود كه با استيضاح همراه شد. او سهشنبه شب در بيانيهاي اعلام كرد كه پس از «عدم ابراز تاسف» رييسجمهور از آنچه روز ششم ژانويه اتفاق افتاد، تصميم گرفته با استيضاح همراه شود. در اين بيانيه آمده است: «من ترجيح ميدهم تلاش كنم تا دادخواستي دو حزبي عليه رييسجمهور به تصويب برسد به جاي اينكه تنها يك حزب در استيضاح دخيل باشد.» آپتن تاكيد كرد كه نگران است استيضاح روي آغاز به كار دولت بايدن اثرگذار باشد اما فكر ميكند ديگر زمان پايان دادن به اقدامات آسيبزاي ترامپ فرا رسيده است.
جرمي هريرا بوتلر، عضو مجلس نمايندگان از واشنگتن نيز اعلام كرد كه به استيضاح راي مثبت خواهد داد، چراكه معتقد است دونالد ترامپ سوگند خود را شكسته است. او نوشت: «من اين استدلال را ميفهمم كه بهترين راه اين است كه كشور بيشتر ملتهب نشود يا رايدهندگان جمهوريخواه را بيش از اين نرنجاند، اما من هم يك رايدهنده جمهوريخواه هستم. من به قانون اساسي كشورم، آزاديهاي فردي، بازارهاي آزاد، امور خيريه، زندگي، عدالت، صلح و اين كشور استثنايي اعتقاد دارم. اما فكر ميكنم بهترين شرايط براي مردم ايالات متحده زماني رقم خواهد خورد كه همه ما حقيقت را انتخاب كنيم.»
تنها رييسجمهوري كه دو بار استيضاح شد
مجلس نمایندگان روز چهارشنبه ساعت 9 صبح به وقت محلی تشکیل جلسه داد تا روند استیضاح رئیس جمهور آمریکا را آغاز کند. در این جلسه پس از استماع صحبتهای نمایندگان موافق و مخالف استیضاح سرانجام نمایندگان تصمیم گرفتند برای دومین بار دونالد ترامپ را استیضاح کنند. با این اقدام، ترامپ به اولین رئیس جمهور تاریخ ایالات متحده بدل شد که دو بار استیضاح شده است. پیش تر اندرو جانسون و بیل کلینتون هر کدام یک بار استیضاح شده بودند اما با عدم محکومیت در مجلس سنا به عنوان رئیس جمهور به کار خود ادامه دادند. در این جلسه 221 نماینده به قطعنامه استیضاح دونالد ترامپ رأی مثبت دادند. نمایندگان پس از این به بحث بر سر مواد استیضاح پرداختند.
چشمانداز استيضاح در سنا
زماني كه اكثريت عادي اعضاي مجلس نمايندگان به متهم شدن رييسجمهور راي دادند، مجلس سنا وظيفه دارد فورا اتهامات را با نظارت رييس ديوان عالي بررسي كرده و در پايان درخصوص مجرم بودن رييسجمهور رايگيري كند. براساس اين قوانين بايد دستكم دوسوم سناتورهاي حاضر در جلسه عليه رييسجمهور راي دهند تا استيضاح نهايي شده و رييسجمهور بركنار شود. با توجه به اين موضوع در حال حاضر براي بركناري ترامپ بايد دستكم ۱۷ جمهوريخواه در سنا با دموكراتها همراه شوند كه امري بعيد و دور از دسترس به نظر ميرسد. با اين حال انتشار يك خبر در روز چهارشنبه، گمانهها پيرامون احتمال محكوم شدن ترامپ در جلسه استيضاح را افزايش داد. شبكه خبري سيانان روز گذشته به نقل ازمنبعي آگاه گزارش داد كه ميچ مك كانل، رهبر اكثريت سنا اعلام كرده مخالفتي با استيضاح ترامپ ندارد. اين منبع آگاه همچنين گفته واكنش ميچ مك كانل به گونهاي بوده كه گويا از ترامپ متنفر است و رهبر جمهوريخواهان تصميم گرفته ديگر هيچگاه با ترامپ صحبت نكند. هرچند با مخالفت مك كانل نيز راي كافي براي محكوم كردن ترامپ در سنا وجود نخواهد داشت اما تحليلگران بر اين باورند كه موضعگيري رهبر جمهوريخواهان ميتواند ديگر سناتورهاي اين حزب را ترغيب كند تا عليه ترامپ موضع بگيرند.
ستاد مشترك ارتش امريكا : حوادث كنگره «حمله مستقيم» عليه قانون اساسي بود
رهبران ارشد ارتش امريكا در اقدامي نادر از سوي آنها كه به ندرت وارد امور سياسي داخلي ميشوند، در نامهاي، حوادث كنگره امريكا را «حمله مستقيم» عليه قانون اساسي و شورش توصيف كردند و از ارتش خواستند با توجه به نزديك شدن روز تحليف آماده بماند. در اين نامه آمده است: شورش خشونتآميز در واشنگتن در روز ششم ژانويه ۲۰۲۱ حمله مستقيم عليه كنگره امريكا و روند قانون اساسي ما بود. شاهد اقداماتي داخل ساختمان كنگره بوديم كه مغاير حاكميت قانون بود. حق آزادي بيان و تجمع به هيچكس اين اجازه را نميدهد كه به خشونت، فتنه و شورش متوسل شود. ستاد مشترك از نظاميان مستقر در خارج از امريكا و داخل خواست با توجه به نزديك شدن روز تحليف بايدن، آمادگي خود را حفظ كنند و بر ماموريت خود متمركز بمانند. آنها افزودند: ما از قانون اساسي حمايت و دفاع ميكنيم و هر اقدامي كه روند قانون اساسي را مختل كند نه تنها برخلاف سنتها، ارزشها و سوگند ماست، برخلاف قانون است.