بيش از 3 ميليون واكسن «آسترازنكا» از كره جنوبي وارد مي‌شود
مدير كل نظارت بر داروي سازمان غذا و دارو از واردات سه ميليون و ۱۲۰ هزار دوز واكسن آسترازنكا از كره جنوبي تا پايان سال خبر داد. حيدر محمدي در اين باره افزود: «در مورد واردات واكسن كرونا از خارج نمي‌توانيم بر قول طرف‌هاي خارجي خيلي حساب باز كنيم، به عنوان مثال در مورد واكسن‌هاي سبد كواكس قرار بود تا پايان سال، پنج ميليون واكسن به ايران تحويل دهند، بعد شد، چهار ميليون و در نهايت قرار شد سه ميليون و ۱۲۰ هزار دوز وارد شود كه اميدواريم اين واكسن‌ها را كه از نوع واكسن آسترازنكا از كره جنوبي است و سازمان غذا و دارو هم آن را تاييد كرده، به موقع و طبق وعده تا پايان سال تحويل دهند. تاكنون 320 هزار دوز واكسن اسپوتنيك به ايران تحويل داده شده و تزريق آن هم شروع شده است. آسترازنكا هم يك واكسن سوئدي - انگليسي است كه علاوه بر سوئد، در قالب شركت چند مليتي در كشورهاي ديگري مثل هند، روسيه و كره جنوبي نيز توليد مي‌شود و ايران فعلا اين واكسن را از شركت كره جنوبي خريد مي‌كند. شركت بهارات هند هم واكسن كوواكسين را توليد مي‌كند كه اين واكسن هم مجوز مصرف اضطراري در ايران را دريافت كرد. همچنين از موسسه سينوفارم چين هم با درخواست وزارت خارجه ۲۵۰ هزار دوز واكسن تحويل گرفتيم.» به گفته محمدي، غير از واكسن‌هاي وارداتي، توليد مشترك با روسيه و كوبا هم محل‌هاي ديگري براي تامين واكسن كرونا در ايران است از جمله قرارداد توليد مشترك با موسسه گامالياي روسيه (توليد‌كننده واكسن اسپوتنيك V) كه توليد آن در كشور انجام مي‌شود و مواد اوليه واكسن را روسيه تامين مي‌كند. علاوه بر اين، انستيتو پاستور ايران و يك شركت كوبايي هم در حال طي مراحل براي توليد مشترك هستند . مسير بررسي‌هاي سازمان غذا و دارو براي واكسن‌ها كاملا مشخص است و از زماني كه شركت‌ها براي توليد واكسن اعلام آمادگي مي‌كنند، بازرسي‌ها و ارزيابي‌ها درباره توان توليد واكسن اين شركت‌ها شروع مي‌شود، مستندات لازم بايد به سازمان غذا و دارو داده شود، مطالعات پيش باليني و باليني و تكميلي نيز بايد انجام شود و اگر نواقصي باشد، رفع شود، اگر نواقص قابل چشم‌پوشي باشد به علت شرايط كنون اپيدمي ممكن است چشم‌پوشي و بر اساس ارزيابي‌هاي دقيق اعلام نظر شود. اگر برنامه شركت توليد‌كننده واكسن تاييد شد، شركت براي دريافت كد اخلاق به كميته اخلاق معاونت تحقيقاتي وزارت بهداشت معرفي مي‌شود تا امكان مطالعات باليني انساني فراهم شود و اگر تاييد شود مجوز شروع فاز مطالعات انساني داده خواهد شد.»
مدير كل داروي وزارت بهداشت تاكيد كرد: « فعلا موسسه بركت، فاز يك انساني واكسن كرونا را بر اساس ويروس غيرفعال تمام كرده است. موسسه رازي در فرم نوتركيب واكسن كار مي‌كند كه مسير آن طولاني‌تر و سخت است اما مسير توليد واكسن غيرفعال زودتر به نتيجه مي‌رسد. آنتي ژن واكسن موسسه رازي را يك شركت چيني تهيه كرده و اگر نمونه توليد شده بخش صنعتي را به سازمان غذا و دارو ارايه كنند بلافاصله براي تاييد به آزمايشگاه مي‌رود و اگر تاييد شد با همان نمونه اول، مطالعات باليني فاز يك را شروع مي‌كنند. شركت‌هاي ديگر هم هستند كه براي توليد واكسن تلاش مي‌كنند و در فاز پيش باليني هستند، اگر اين مرحله انجام شود، مي‌توانند وارد فازهاي بعدي شوند. برخي واكسن‌ها از نوع ويروس غيرفعال هستند. واكسن موسسه رازي هم از نوع نوتركيب است كه در دو مرحله و در دو فرم تزريقي و استنشاقي توليد مي‌شود كه فرم استنشاقي بعد از فرم تزريقي استفاده مي‌شود و كمك مي‌كند كه اثربخشي بيشتر باشد. مهم‌ترين مشكل توليد واكسن در كشور تامين مواد اوليه است كه اميدواريم توليدكنندگان انحصاري برخي از اين مواد، اين اقلام را به ايران بدهند و البته شركت‌هاي دانش‌بنيان در ايران نيز بتوانند اين اقلام را توليد كنند و با تامين كامل اين اقلام بتوانيم به توليد ماهانه ۱.۵ ميليون واكسن كرونا در تابستان ۱۴۰۰ برسيم.»