انتظارات تورمي در بازارهاي دارايي موج مي‌زند
ركوردشكني در بورس همزمان با بازگشت نوسان نرخ دلار
گروه اقتصادي: در اولين روز معاملاتي هفته دوم ارديبهشت شاخص بورس تهران توانست با بيش از 3 درصد رشد، ركورد تاريخي خود را كه مرداد 99 به دست آورده بود، جابه‌جا كند و تا سطح دو ميليون و 438 هزار واحدي بالا بيايد. در سمت ديگر شاخص هم‌وزن نيز با وجود شتاب كمتر اما عملكرد خوبي از خود به نمايش گذاشت و رشد ۱.۸۴ درصدي را به ثبت رساند تا به‌طور كلي روز خوبي براي سهامداران بازار سرمايه رقم بخورد. ديروز بيش از 2.5 هزار ميليارد تومان پول نيز توسط سهامداران خُرد به بورس تزريق شد كه در نوع خود ركوردي محسوب مي‌شود. بخش عمده اين پول به گروه‌هاي فلزات اساسي، محصولات شيميايي، نمادهاي فولاد يا شستا تزريق شد.
ريشه چنين رشد بالايي را بايد در تشديد «انتظارات تورمي» موجود در سطح جامعه جست‌وجو كرد. آخرين آمار پولي منتشر شده از سمت بانك مركزي خبر از عبور نقدينگي از مرز ۶۱۰۰ هزار ميليارد تومان و همچنين سهم ۲۵ درصدي پول از نقدينگي مي‌دهد. سهم «پول» از نقدينگي در حالي به بالاترين سطح خود در طول يك دهه گذشته رسيده كه اين عامل موجب سرازير شدن پول داغ به سمت بازارهاي دارايي مي‌شود. افزايش دوباره قيمت دلار در بازار آزاد پس از توقف چند ماه گذشته نشان از بالا بودن انتظارات تورمي دارد كه منجر به افزايش تقاضا در تمامي بازارها از جمله بورس تهران شده است. همان‌طور كه گفته شد، «پول داغ» مي‌تواند از جايي به جاي ديگر هجوم ببرد. بنابراين اگر روند رو به رشد نرخ دلار در بازار آزاد تداوم پيدا كند، اين احتمال هست كه سهامداران خُرد نيز به سمت اين بازار حركت كنند. با اين حال فعلا بازار سرمايه در صدر توجهات سرمايه‌گذاران قرار دارد و انتظار مي‌رود كه اين بازار فعلا مقصد اصلي پول‌هاي سرگردان باشد. انتشار گزارش‌هاي ماهانه فروردين و همچنين صورت‌هاي مالي سال ۱۴۰۱ براي شركت‌هاي بزرگ و مورد توجه بازار يكي ديگر از عوامل تحريك تقاضا در بازار ديروز بود. بخش بزرگي از تقاضاي خريد سهام به سمت شركت‌هاي بزرگ به ويژه شركت‌هاي فولادي و پتروشيمي بوده و با تداوم انتشار گزارش‌هاي ماهانه و سالانه، امكان ايجاد موج جديد تقاضا براي سهام اين‌گونه شركت‌ها نيز وجود دارد. اين شركت‌ها تقسيم سود قابل توجهي دارند و فاصله زماني زيادي نيز تا فصل مجامع باقي نمانده است، خريداران تمايل بيشتري براي خريد سهام اين شركت‌ها دارند تا بتوانند با تحمل ريسك كمتر، به سودي منطقي دست يابند. به‌طور مثال، روز گذشته نمادهاي فولاد، فارس، فملي، شستا و ومعادن بيشترين اثر را در رشد شاخص كل بورس داشتند. در مقابل نمادهاي خودرو، وكار، بترانس و‌هاي وب از نمادهاي موثر منفي بر روند امروز شاخص كل بازار بودند و دو نماد فولاد و فملي ديروز به تنهايي بيش از 17 هزار واحد در رشد تراز شاخص كل تاثير گذاشتند.
دلار در مسير جديد
در سوي ديگر معاملات، بازار آزاد بار ديگر با نوسان‌هاي قيمتي مواجه شده است. اين نخستين‌بار در سال 1402 است كه نرخ ارز از كانال 52 هزار توماني خود حركت كرده و به سمت كانال‌هاي بالاتر رفته. در حالي كه طي سه ماه گذشته، نرخ ارز در مرز 52 هزار تومان به شدت مقاومت مي‌كرد. حتي سياستگذار پولي نيز نسبت به تغيير كانال نرخ ارز واكنش نشان مي‌داد. اما از روز پنجشنبه و همزمان با اعلام اخباري حاكي از «آزاد شدن 7 ميليارد دلار دارايي‌هاي بلوكه شده ايران در كره جنوبي» بار ديگر، روند افزايشي به بازار ارز بازگشته است. اينكه چرا همزمان با نوسان دوباره نرخ ارز اين خبر براي چندمين بار منتشر مي‌شود جاي سوال دارد. هرچند در جزييات اين خبر آمده بود كه دلارهاي بلوكه شده فقط به شرط خريد اقلام بشردوستانه يعني دارو آزاد مي‌شود.
عصر پنجشنبه گذشته همچنين خبر آمد؛ امريكا مدعي شده سپاه يك نفتكش با پرچم جزاير مارشال را در درياي عمان توقيف كرده است.حال، رويترز در گزارشي اعلام كرده امريكا چند روز پيش يك محموله نفتي ايران را توقيف كرده است.توقيف محموله، جديدترين تنش ميان واشنگتن و تهران پس از سال‌ها تحريم‌هاي امريكا بر سر برنامه هسته‌اي ايران است.عده‌اي معامله‌گران مي‌گفتند اين خبرها ممكن است بر سطح تنش ايران و امريكا بيفزايد.از نگاه دسته‌اي از معامله‌گران يكي ديگر از دلايل رشد دلار اخبار منفي سياسي بوده است. البته مانند آنچه در بازارهاي دارايي موازي مانند بورس ديده مي‌شود؛ همان «انتظارات تورمي» در بازار ارز نيز ديده مي‌شود. صاحبان دارايي براي حفظ ارزش پول خود به بازارهاي مختلف مي‌روند و افزايش تقاضا در شرايط كاهش عرضه، شرايط را براي بالا بردن قيمت‌ها فراهم مي‌كنند.
منع واردكنندگان از خريد ارز بازار آزاد
البته روز گذشته خبري نيز درباره تامين ارز برخي شركت‌هاي واردكننده كالا منتشر شده كه در نوع خود عجيب بود. بنا بر اين خبر و به دستور رييس‌كل بانك مركزي تخصيص ارز به شركت‌هاي واردكننده‌اي كه قبل از مرحله تخصيص ارز، نسبت به خريد ارز از بازار آزاد اقدام مي‌كنند، ممنوع است.
براساس اعلام روابط عمومي بانك مركزي، محمدرضا فرزين طي مكاتبه با معاون ارزي اين بانك تاكيد كرده كه بدون تاييد شخص وي، «تامين ارز واردكنندگان» انجام نشود. در متن اين خبر آمده است: در راستاي تقويت اقدامات لازم براي مديريت بازار ارز در بازار غيررسمي و بر اساس اطلاعات كسب شده در خصوص نحوه تامين ارز توسط برخي شركت‌هاي واردكننده، از اين تاريخ به بعد تخصيص ارز به تمام شركت‌هايي كه قبل از مرحله تخصيص، در بازار آزاد ارز خريداري كنند، ممنوع است و بدون تاييد اينجانب هيچ‌گونه تخصيصي صورت نپذيرد.
اين سوال هم مطرح مي‌شود كه آيا در بازار ارز اتفاقات تازه‌اي افتاده كه بانك مركزي براي جلوگيري از تنش بيشتر - در واقع نوسان قيمتي بيشتر -قصد مقابله با آن را دارد؟