روزبه دلاور
به گزارش «اعتماد»، در حالي كه فقط سه هفته تا آغاز رقابت‌هاي ليگ برتر فوتبال كشورمان باقي مانده تيم‌هاي ليگ برتري مشغول يارگيري هستند. در فصل نقل‌وانتقالات معمولا جابه‌جايي بازيكنان بزرگ باعث جذابيت مي‌شود و گاهي هم با ايجاد حواشي همراه است. علاقه‌مندان به اين رشته نيز با جديت پيگير وضعيت تيم‌هاي‌شان هستند. اما در فوتبال ما چند سالي مي‌شود كه به ندرت خبر از جابه‌جايي ستارگان نوظهور به گوش مي‌رسد. سوال اينجاست كه آيا ليگ برتر ما ستاره يا بازيكن بزرگي هم دارد؟ با نگاهي به بازيكنان بزرگي كه در ليگ ما حضور دارند به پاسخ تكان‌دهنده‌اي مي‌رسيم! در فوتبال ما بازيكناني ستاره به حساب مي‌آيند كه بالاي ۳۰ سال سن دارند و باشگاه‌هايي هستند كه عمدتا دولتي يا خصولتي محسوب مي‌شوند و با پول‌هاي كلان به دنبال جذب اين مهره‌ها در صف هستند! اين مساله وقتي غم‌انگيزتر مي‌شود كه همگان مي‌دانند در فوتبال روز دنيا وقتي ستار‌ها به مرز ۳۰ سال مي‌رسند باشگاه‌هاي بزرگ حاضر نيستند با آنها قرارداد طولاني‌مدت ببندند و اين بازيكنان كم‌كم به تيم‌هاي درجه دو و سه كوچ مي‌كنند. چون به لحاظ جسمي در فوتبال پرفشار امروزي اين دسته از بازيكنان مُسن به حساب مي‌آيند. اما در فوتبال ما برعكس است. تعداد بازيكنان جوان در ليگ ما هر روز كمتر و كمتر مي‌شود و در سمت مقابل براي بازيكنان بالاي ۳۰ سال فرش قرمز پهن مي‌شود!
عدم توجه و رسيدگي به فوتبال پايه به اضافه بهانه‌اي با عنوان نداشتن ثبات مديريتي يا كادرفني ميل و اشتياق باشگاه‌ها براي استفاده از بازيكنان جوان را كم و كمتر مي‌كند و همين مساله جولانگاهي براي دلالان شده تا از طريق ارتباطاتي كه با اطرافيان بعضي از بازيكنان و مربيان و مديران مي‌گيرند سود هنگفتي به جيب بزنند. پول‌هاي بي‌حساب و كتابي كه هزينه مي‌شود و خيلي‌ها اعتقاد دارند با اين وضعيت و با توجه به عدم نظارت و برنامه‌ريزي روي هزينه‌ها شيب ورشكستگي در اين فوتبال تندتر از قبل خواهد شد!
براي بررسي بيشتر به سراغ اميرحسين اصلانيان بازيكن اسبق تيم ملي و پرسپوليس رفتيم. بازيكني كه در سن ۱۹ سالگي به فوتبال ما معرفي شد و در ۳۱ سالگي هم از فوتبال خداحافظي كرد. او حرف‌هاي خواندني درباره سوژه امروز «اعتماد» دارد كه در ادامه چكيده‌اي از آن را مي‌خوانيد.
بازيكناني كه در نقل‌وانتقالات جابه‌جا مي‌شوند اكثرا پا به سن گذاشته هستند. چرا؟
چون فوتبال ما ورودي ندارد و تقريبا پديده‌اي به تيم ملي اضافه نمي‌شود. ميانگين سني فوتبال ما بالا رفته و وقتي باشگاه‌ها بازيكنان بالاي ۳۰ سال مي‌خرند فكر مي‌كنند ستاره خريدند در صورتي كه خيلي از اينها بايد بازنشسته شوند.
شما چند سالگي به پرسپوليس پيوستيد و اصلا چطور شد كه پيراهن اين تيم را بر تن كرديد؟
۱۹ سالگي در تيم نيروي زميني سرباز شدم و آقاي گل هم شدم و بعد در يك بازي دوستانه كه با جوانان داشتيم آقاي جلال طالبي آمد آن بازي را ديد و من را به اردوي تيم ملي در بازي‌هاي لبنان در سال ۲۰۰۰ دعوت كرد و قبل از اينكه به پرسپوليس بيايم به تيم‌ملي دعوت شدم.
جالب شد! با ۱۹ سال سن از تيم ملي به پرسپوليس رفتيد؟
بله. چند تيم تهراني مثل پيكان و سايپا خواهانم بودند اما با علاقه زياد و بدون دريافت پولي پرسپوليسي شدم! الان كه شرايط فرق كرده و يك تيم عدد بيشتري بدهد بازيكنان مي‌روند سراغ آن عدد. نكته ديگر اينكه مربي ما در نيرو زميني آقاي جلال چراغپور بود و ايشان با يك جلسه تمرين مي‌فهميد از يك بازيكن، فوتباليست در مي‌آيد يا نه. سه سال پيش چراغپور تمام كار را ياد گرفتم و جالب اينكه تا حالا اين را نگفته بودم كه وقتي آمدم به پرسپوليس آقاي پروين ۳۰ روز از من تست مي‌گرفت. از او پرسيدم چرا قرارداد نمي‌بندم؟ پروين جواب داد نمي‌خواهيم كه جرقه باشي دو روز خوب باشي و بعد شرايطت عوض شود.
اما الان شرايط عوض شده...
بله؛ به خاطر وجود دلال‌ها است. نصف اين پول‌ها كه در فوتبال جابه‌جا مي‌شود مي‌رود توي جيب دلال‌ها و عوامل آن باشگاه هم پول مي‌گيرند! اگر اينها نباشند ۹۰ درصد بازيكنان بالاي 30 سال ايران بازنشسته مي‌شوند! خود من در ۳۱ سالگي فوتبال را كنار گذاشتم. بعد مي‌بينم بازيكنان ۳۳ و ۳۴ ساله با اعداد عجيب و غريب باشگاه تغيير مي‌دهند. معلوم است كه اينها اينقدر نمي‌ارزند.
خيلي‌ها هم به دليل همين پول‌هاي زياد دوست ندارند خداحافظي كنند!
براي اينكه افسار را دست يكي ديگر دادند. اينها يك قلاده به گردن انداخته و داده‌اند دست يكي ديگر و آن فرد اين بازيكنان را از اين سمت به آن سمت مي‌كشد چون پول در مي‌آورند. فوتبال يك صنعت است و بعد از نفت بيشترين پول در مملكت ما از نظر من در فوتبال است در جاي ديگر اگر هم بيشتر پول باشد به سختي درمي‌آيد. اما در فوتبال ما آدم‌هايي كه بازيكن جابه‌جا مي‌كنند پول در مي‌آورند و تقسيم مي‌كنند بين بازيكن و خودشان و عوامل آن باشگاه كه خواهان بازيكن است. يك بده بستان مالي كه به جاي توليد استعداد به فكر نگه داشتن بازيكنان پيشكسوت هستيم.
انگار مد شده تيم‌ها از يك تيم ديگر به صورت گر‌وهي بازيكن مي‌گيرند يا يك مربي از تيم به تيم ديگري مي‌رود. قبول داريد؟
با يكي از همكاران شما صحبت مي‌كردم، گفت يكي از اين دلال‌ها در طول فصل ۵۰ بازيكن جابه‌جا مي‌كند! مي‌دانيد اگر از هر بازيكن ۲۰ تا ۳۰ درصد بگيرند چه عددي مي‌شود؟ خيلي زياد مي‌شود. باور نمي‌كنيد من بعد از پرسپوليس رفتم پيكان پرسيدند مديربرنامه‌ات كجاست، گفتم خودم هستم! مگر خودم زبان ندارم تا صحبت كنم؟! تعجب كردند. در پرسپوليس زمان پروين بازيكن خوب بود، مي‌ماند و اگر نه كه قطع همكاري مي‌كرد.
به نظر شما عيسي آل‌كثير مي‌تواند در سپاهان موفق باشد؟
نه! پارسال كلا مگر چند تا بازي كرده كه تا اين حد در بوق و كرنا مي‌كنند؟ مهاجم بايد براي پرسپوليس حداقل ۱۵ تا گل بزند كه تا اين حد درباره‌اش حرف بزنند نه ۲ تا گل! نمي‌دانم چرا مطبوعات براي ۲ تا گل تا اين حد به او مي‌پردازند.
شايد چون ليگي نداريم كه ستاره گلزن داشته باشد.
من ۲۰ دقيقه بازي مي‌كردم ۲ تا گل مي‌زدم. بايد به جواناني مثل عمري توجه كرد و به او اعتماد به نفس داد. بايد بازيكن جوان توليد كرد. شما تيم ملي را ببين! يكي از پيرترين‌هاي آسيا هستيم. دفاع‌هاي پرسپوليس را ببينيد! همه سن‌هايشان بالا است. اين جام ملت‌ها آخرين دوره اين بچه‌ها هست و كامل بايد پوست‌اندازي كنيم. مشكل اين است كه توليد نداريم. چندتا مثل قايدي توليد كرديم يا يكي مثل عمري؟ اين معضل است كه به جاي اصل داستان به مسائل مالي توجه مي‌شود.
درباره مربيان چرخشي هم همين سوال مطرح است.
بله؛ فصل كه تمام مي‌شود يك مربي هرچقدر كه بد كار كرده باشد در تيم ديگر جاي دارد. اين چرخه را به قدري سخت كردند كه امثال دوستان من كه علاقه دارند، مي‌گويند هركار مي‌كنيم اصلا روزنه‌اي نيست براي ورود به اين چرخه. چون دلال‌ها فقط بازيكن جابه‌جا نمي‌كنند. بلكه مربيان را هم جابه‌جا مي‌كنند! طرف تيمش در ته جدول است و فصل بعد دوباره به او تيم مي‌دهند! مسائل مالي نقش اصلي را دارد.
پس مي‌شود گفت وجود دلال‌ها باعث شده قيمت بازيكنان بالا برود؟
بله؛ مثال بگويم آقاي x 10 ميليارد تومان قرارداد بسته؛ شما بدان آن بازيكن ۶۰ درصد بیشتر نمي‌گيرد. ۴۰ درصد جاي ديگر مي‌رود!
حتي در باشگاه‌هاي بزرگ؟
بله؛ حتي بازيكنان تيم ملي هم همين است! آدم‌هايي كه در راس كار هستند و بازيكن و مربي جابه‌جا مي‌كنند قرارداد را بستند با اينها. مي‌گويند مثلا آقاي فلان بازيكن فلان تيم مي‌بريمت انقدر هم سهم ما است. يادم مي‌آيد از طرف باشگاه استيل آذين يك آقايي در يك كارواش و سمت جردن با من قرار گذاشت. رفتم سر قرار گفت دوست داري بيايي استيل آذين؟ گفتم شرايط چطور است؟ گفت همدوره‌هاي قديمي‌ات مثل ميلاد نوري و محمد غلامين مي‌آيند. پرسيدم شرايط مالي چطور است؟ گفت ۱۰۰ ميليون مي‌بنديم 60 درصد مال ما بقيه‌اش مال شما! با آن فرد دست دادم و گفتم خداحافظ! سرنوشت استيل آذين هم كه ديديد؟ همه به آن شكل بسته بودند! جالب اينكه مستقيم نمي‌آيند شخص ديگري را مي‌فرستند.
به اين شكل ديگر خبري از چرخه توليد نخواهيم داشت.
بازيكن فصل قبل نيمكت نشسته بازهم سال بعد تيم دارد در حالي كه زمان ما اين طور نبود و اگر بازيكني يك فصل بازي نمي‌كرد قطعا فصل بعد مي‌رفت به يك تيم ديگر. چون فرصت نمي‌دادند اما الان چند سال است كه پول آمده و قوانين را دور مي‌زنند. اين جماعت دور زدن قانون را خوب ياد گرفتند!
صحبت پاياني؟
در يك استوري هم نوشته بودم كه اگر پرسپوليس در ادامه موفقيت مي‌خواهد با بازيكنان بالاي ۳۰ سال خودش خداحافظي كند. تيم ملي را هم بعد از جام ملت‌ها خواهيم ديد كه تغييرات خواهد داشت.