محمد مهاجري از چهرههاي شناخته شده رسانهاي كشور در جلسه با شوراي سياستگذاري حزب نداي ايرانيان به بررسي ابعاد مختلف «قانون جديد انتخابات مجلس» پرداخت. مهاجري ضمن انتقاد از برخورد دولت به خاطر ناديده گرفتن سخنان رهبري انقلاب در خصوص برگزاري پرشور انتخابات مجلس، عنوان كرد كه دولت بهطور غيرمستقيم براي ضعيف شدن مجلس اقداماتي انجام ميدهد.
بايكوت سخنان رهبري در زمينه انتخابات مجلس محمد مهاجري در تفسير و بررسي انتخابات پيش روي مجلس، معتقد است كه با توجه به تاكيد رهبري انقلاب در سخنرانيشان در اول فروردين 1402 در مشهد مقدس، بايد زودتر روند انتخابات شروع ميشد. در ادامه مهاجري با بررسي تغيير قوانين انتخابات مجلس خاطرنشان كرد: اصلاح قانون انتخابات در حد دو تا سه درصد ميتواند به بهتر شدن انتخابات كمك كند كه البته اين قانون بيشتر مناسب شهر تهران است. قانون جديد انتخابات مجلس از دو جنبه باعث افزايش قدرت شوراي نگهبان ميشود. اول اينكه شوراي نگهبان حتي بعد از تصويب اعتبارنامه افراد، امكان رد كردن فرد را دارد. دوم اينكه از اين پس وزير كشور براي تمديد ساعت انتخابات بايد از شوراي نگهبان اجازه بگيرد. مهاجري در تفسير جنبه دوم بيان كرد كه جايگاه وزير كشور در حد كارمند شوراي نگهبان تنزل پيدا كرده است.
مهاجري در بررسي موضوع پيشثبتنام كانديداها گفت: در واقع مجلس كاري كرد كه با اضافه كردن زمان انتخابات در بحث پيشثبتنام، خودبهخود زمان كافي در جمعآوري اطلاعات براي ساخت پرونده ايجاد شود.
افزايش تعداد كانديداها
براي شوراي نگهبان يك چالش است
موضوع ديگري كه مهاجري به آن پرداخت، رشد سه برابري تعداد كانديداها بود. او اين افزايش تعداد كانديداها از 16 به 49 هزار نفر را براي شوراي نگهبان ناخوشايند دانست و در اقامه دليل خود براي اين موضوع عنوان كرد كه تعداد زياد كانديداها با توجه به اينكه در قانون جديد، شوراي نگهبان نميتواند بگويد: «من صلاحيت اين فرد را احراز نكردم.» شرايط كابوسواري در هنگام بررسي صلاحيت تمامي اين افراد براي شوراي نگهبان رقم خواهد زد. وي ادامه داد: در اين شرايط دو حالت رخ ميدهد يا اينكه شوراي نگهبان با استفاده از پروندهسازيهايي كه از قبل صورت گرفته افراد را ردصلاحيت كند يا اينكه درست مانند دفعات قبل بعد از رد افراد بگويد: «من نميتوانم بگويم عدم احراز صلاحيت، اما طبق قانون موظف هستم دليلش را هم بگويم و ميگويد.» او اين حالت را ردصلاحيت فلهاي خواند، همچنين افزود: نه تقريبا كه تحقيقا شوراي نگهبان حتي طبق قانون اساسي به هيچ مقامي حتي به رهبري پاسخگو نيست حتي در مقام عمل به خدا هم پاسخگو نيست. در ادامه او هشدار داد كه اگر مانند سالهاي قبل ردصلاحيت فلهاي انجام شود دوباره شلوغي و اعتراض عمومي در فضاي سياسي به خصوص احزاب اصلاحطلب يا اعتدالي يا كساني كه ردصلاحيت خواهند شد، مواجه خواهيم شد.
شايد اصلاحطلبان
چهرههاي اصلي خود را وارد انتخابات نكنند
مهاجري در ادامه افزود: شوراي نگهبان براي اينكه بهانه اعتراض به جريان اصلاحات ندهد 20 نفر اصولگرا را هم ردصلاحيت ميكند كه اكثرا مسائل مالي دارند. همچنين ممكن است جريان اعتدال و اصلاحات به اين نتيجه برسند كه بهتر است چهرههاي اصلي مانند لاريجاني و جهانگيري وارد انتخابات نشوند. وي براي اين موضوع اينگونه استدلال كرد كه ممكن است اين افراد ثبتنام كنند و تاييد صلاحيت شوند، اما ساير افراد همسو رد شوند و اين افراد حتي اگر وارد مجلس هم بشوند با تعداد كم همراهان، در مجلس تاثيرگذار نخواهند بود و حتي نميتوانند نقش يك اقليت قدرتمند را ايفا كنند و از طرفي ديگر چنين شرايطي زمينه را براي حملات اعضاي تند اصولگرا به آنها به خاطر اقبال كم مردم از اصلاحطلبان و اعتداليون فراهم ميكند.
او با بيان اين نكته كه دولت، صداوسيما و همچنين فضاي مجازي نقش مهمي در داغ شدن فضاي انتخابات دارند؛ ادعا كرد كه مردم در حال حاضر علاقهاي به موضوعات پيرامون انتخابات ندارند و اينگونه استدلال كرد: به نظرم بخش عمدهاي از مردم شايد تا 10، 15 سال قبل به دليل تكليف شرعي پاي صندوقهاي راي ميآمدند، يك عده هم به خاطر تكليف ملي ميآمدند، مردم آمدند و به تكليفشان عمل كردند، اما ديدند مجلسي كه تشكيل شد به تكليفش عمل نميكند و كاري در راستاي مطالبات مردم انجام نميدهد. مردم در سال 1392 به آقاي روحاني راي دادند كه شعارش تعامل با جهان بود. ميخواست برجام را به نتيجه برساند، جريان سياسي كه پشتوانههاي اقتصادي قدرتمند دارد جلوي برجام ميايستد و اجازه نميدهد. خب مردم ميگويند مگر ما مريض هستيم وقتمان را تلف و تلاش كنيم كه آقاي روحاني راي بياورد، آقاي ظريف مذاكره كند و يك عده را از بين ببرند.
احمدينژاد در حال حاضر رييسجمهور است
او ضمن اينكه تحريم انتخابات توسط اصلاحطلبان را نوعي خودكشي دانست، نكاتي را پيرامون جريان آقاي احمدينژاد و نزديكانش بيان كرد. مهاجري معتقد است كه آقاي احمدينژاد و حلقه افراد نزديك به او كه قبلا با عنوان حلقه انحرافي تعبير ميشد هيچ نيازي به حضور در انتخابات ندارد، چون دولت رييسي به تمام معنا، رفتارهاي احمدينژاد را ترجمه ميكند و جبهه پايداري، عكسبرگردان كامل آقاي احمدينژاد را انجام ميدهد. الان آقاي احمدينژاد در مملكت رييسجمهور است يا در مجلس حكمراني ميكند بنابراين واقعا نيازي به آمدن خودش وجود ندارد. مهاجري در ادامه به بررسي رابطه دولت با جريان آقاي قاليباف پرداخت و عنوان كرد كه قطعا دعوايي بين آنهاست و اين دعوا زرگري هم نيست. در اين زمينه وي افزود: جرياني در دولت ميخواهند آقاي قاليباف از مجلس حذف شود و شخص خاصي جايگزين او شود كه در نتيجه آقاي رييسي دو سال آخر رياستجمهوري را با خيال راحتتري سپري كند، چون دو سال آينده، براي آقاي رييسي سختتر خواهد بود. مهاجري در ادامه در مورد اقدامات و برنامههاي جريان آقاي حسن روحاني اظهار بياطلاعي كرد ولي از سوي ديگر ادعا كرد كه حزب اعتدال و توسعه خيلي جدي به فضاي انتخاباتي ورود كرده است. همچنين در مورد ايجاد ائتلاف بين اين جريان با آقاي لاريجاني اعلام بياطلاعي كرد. وي در پاسخ به اين سوال كه چه سياستي مناسب است تا طي چند ماه باقيمانده با پيروي از آن عملكرد مناسبي ارايه داد، گفت: جبهه اعتدال در حال حاضر به دنبال سياست صبر و انتظار است تا معلوم شود سياست اصلي كشور براي انتخاب چيست. خيلي از گروهها و احزاب منتظر بودند تا ببينند رهبري در سخنراني 14 خرداد در حرم امام، چه چيزي در مورد انتخابات ميگويند. ايشان خيلي گذرا گفتند: «بعدا در مورد انتخابات صحبت خواهم كرد.» اين موضوع خودبهخود باعث دامن زدن به سياست صبر و انتظار شد. از طرفي آقاي رييسي هم در چند ماه گذشته هيچ اظهارنظري در مورد انتخابات نداشتهاند.
يكدستسازي شكست خورد
در ادامه مهاجري در پاسخ به اين سوال كه آيا همكاري براي شكلگيري فضاي انتخاباتي و مشاركت و حضور عقلا در عرصه انتخابات را ممكن ميداند؟ به بيان فلسفه يكدستسازي حاكميت پرداخت. او در اين زمينه گفت كه فلسفه يكدستسازي اين بود كه عدهاي معتقد بودند تشتت افكار و بينشهاي سياسي، باعث تقسيم قدرت و در نتيجه كاهش كارايي سيستم اجرايي و مايوس شدن مردم از نظام شده است؛ بنابراين بايد يك دولت توانمند تشكيل شود كه تمامي اركان حاكميت مانند قوه قضاييه، قوه مجريه، نهادهاي اقتصادي مثل بنياد مستضعفان، ستاد اجرايي، قرارگاه خاتمالانبيا، نهادهاي نظامي پشتش باشند تا دوگانگي و سهگانگي در اداره كشور وجود نداشته باشد. اين گروه معتقد بودند در صورت تشكيل چنين دولتي، طي يك دوره چهارساله امكان رشد و توسعه فراهم خواهد شد؛ اما پس از اجرا دو واكنش نسبت به اين ايده ديده شد. عدهاي معتقد بودند، حاكميت يكدست، باعث شد افراد ناكارآمد در پستهاي اجرايي قرار بگيرند. عدهاي هم معتقد بودند ايده يكدستسازي ايده درستي بود، اما شخص مناسبي براي اين كار انتخاب نشد. اگر به جاي آقاي رييسي، آقاي قاليباف يا آقاي محسن رضايي انتخاب ميشد چنين اتفاقي نميافتاد. هر دو گروه در يك موضوع اشتراك ديدگاه دارند. نظر آنها اين است كه نبايد اين ايده را پس بگيرند؛ بنابراين ميخواهند با اعمال اصلاحاتي دوباره آن را انجام بدهند. از اقداماتي كه براي انجام و اجراي اين تئوري صورت گرفت، جلوگيري از گسترش انتخابات و حضور پررنگ مردم بود. ريشه اين تصميم سال 1388 گرفته شد. سال 1392 هم راه ديگري جز تن دادن به شرايط موجود نبود؛ بنابراين اين ايده در سال 1400 اجرا شد و آقاي رييسي از قبل برنده انتخابات بود. او با بيان اينكه علت حركت فضاي سياسي كشور به سوي انسداد صرفا به خاطر اتفاقات امسال نيست و ريشه آن به تصميماتي برميگردد كه در سال 1396 گرفته و عمل در سال 1400 اجرا شد، خاطرنشان كرد: اقدامات و سياستهاي دولت آقاي رييسي به عنوان مثال، گرايش سياست به شرق به خوبي جواب نداد. او در ادامه گفت: تعداد زيادي تقاضا داشتند كه آقاي لاريجاني ثبتنام كند و حتي شايعه ثبتنام ايشان باعث ترس جريان قاليباف شده بود؛ اما اينكه آيا لاريجاني از فهرستي حمايت ميكند يا نه؛ به نظر ميرسد كه ايشان هم پيرو سياست صبر و انتظار هستند. از سوي ديگر، جريان پايداري و جريان دولت تلاش ميكنند كه فرصتها هر چه زودتر به انتخابات نزديك شود. بدين معنا كه اگر الان فضاي سياسي باز شود، امكان افزايش گسترش مردم در انتخابات فراهم خواهد شد؛ بنابراين اين جريانات، ميخواهند اقدامات و شرايطي را كه به گسترش انتخابات ختم ميشود، به بهمن موكول شود تا گفتن و نگفتن آن تاثيري نداشته باشد و به نوعي افزايش مشاركت رخ ندهد. مضاف بر آن جبهه آقاي قاليباف و جبهه پايداري و حتي جبهه شريان، بسيار ثروتمند هستند و در مدت زمان كم با تبليغات گسترده موفق خواهند شد. در ادامه مهاجري، در مورد اين نظريه كه گويا مجلس و دولت با اقداماتي كه باعث شرايط بد اقتصادي شده و همچنين قانون حجاب، باعث عصبانيت مردم ميشوند، پاسخ داد: دولت چنين نيتي ندارد، اما توانايي بهبود شرايط را هم ندارد. دقيقا همان شرايطي كه در دولت قبل وجود داشت و اصولگرايان ميگفتند كه مشكلات به علت تحريم نيست، بلكه به علت ناتواني دولت است، در اين دولت هم وجود دارد؛ اما دولت توانايي بهبود وضعيت را ندارد.
رهبري، تنها عامل افزايش گسترش حضور در انتخابات
مهاجري در انتها عنوان كرد: براي گسترش حضور و مشاركت مردم در انتخابات، حتي در حد بسيار كم، هيچ كس بهاندازه رهبري نميتواند اثرگذار باشد. مهاجري اضافه كرد كه اگر شوراي نگهبان در اين انتخابات هيچگونه مداخلهاي نكند و حتي تمامي كانديداها را تاييد صلاحيت كند باز هم مشاركت بالا نخواهد رفت، اما راه براي آينده باز خواهد شد.