فقر و خطر بازماندگي تحصيلي
بنابراين بسياري از صاحبنظران و كارشناسان عرصه آموزش، آمارهاي موجود را داراي ابهام و اشكال دانسته و عدد واقعي بازماندگان و تاركان تحصيلي در سيستان وبلوچستان را به مراتب بالاتر از دادههاي موجود ميدانند.
البته زماني بيشتر ميتوان به صحت ادعاهاي كارشناسان در خصوص دقيق نبودن دادههاي موجود و ابهام در چگونگي استخراج رقمهاي ارايه شده پي برد كه به آمارهاي مختلف و متناقض منتشر شده متوليان امر آموزش و مقامات دولتي توجه و دقت كرد.
اكنون در آستانه بازگشايي مدارس باتوجه به رشد چشمگير هزينههاي تحصيلي دانشآموزان در سال تحصيلي پيش رو، ناتواني خانوادهها در تهيه ملزومات آموزشي كه طبق گزارشها نسبت به سال گذشته با افزايشي پنجاه درصدي مواجه شده و از همه مهمتر تضعيف بيسابقه معيشت و بنيان اقتصادي خانوارها؛ حال خطر ترك تحصيل بيش از پيش دانشآموزان مناطق محرومي چون سيستانوبلوچستان را با تهديد مواجه ساخته كه بيگمان تاثير اين وضعيت بر آمارهاي مربوطه در دراز مدت و طي سالهاي آتي ملموس خواهد شد.
همچنين اگرچه عوامل متعددي چون ضعف فرهنگي، فقدان زيرساختهاي آموزشي، نرخ پايين سواد و ناآگاهي بالا بر بازماندن دانشآموزان از تحصيل و ترك تحصيلي آنها در محرومترين استان كشور دخيل است اما بايد پذيرفت ريشه همه اين معضلات و نابسامانيها ابتدا در گسترش روزافزون فقر است كه جامعه را همواره با مخاطرات و آسيبهاي جدي مواجه و آينده آيندهسازان اين مملكت را با تهديد روبرو كرده.
به هر روي طي چند دهه اخير دولتها براي جذب بازماندگان از تحصيل و بازگرداندن دوباره تاركان تحصيلي در سيستان و بلوچستان بر سر كلاس درس مانورهاي بسياري دادهاند كه آمارهاي اخير نشان ميدهد سياستهاي ابهامآميز در پيش گرفته نه تنها بر جذب اين افراد كارساز نبوده بلكه از سوي ديگر رشد روز افزون تورم و بالارفتن هزينههاي زندگي بر آمارهاي موجود افزوده است.
بنابراين مادامي كه دولتها براي جذب جمعيت رو به افزون بازماندگان از تحصيل و ترك تحصيلي دانشآموزان از اقدامات شعار زده و شوآفگونه عبور نكرده و با آسيبشناسي و نقد سياستهاي ناكارآمد فعلي مكانيزمي اصولي در پيش نگرفته و نيز با تعريف و تخصيص رديفهاي بودجهاي لازم براي رفع اين معضل بزرگ آموزشي به صورت عملگرايانه ورود نكنند، ميبايست در آيندهاي نه چندان دور منتظر طغيان آسيبهاي اجتماعي ناشي از معضل ترك تحصيل و بازماندگي تحصيلي دانشآموزان در سيستان و بلوچستان بود كه اين استان و نيز كشور را با چالشهاي متعدد اجتماعي و امنيتي مواجه خواهد ساخت كه همين اكنون نيز آثار تبعات آن در جامعه مشهود است و محرز.