امريكا و آلمان پشت كي‌يف را خالي كردند
تعبير كابوس اوكراين
احسان لطيفي
فرمانده ارشد اوكراين اعتراف كرد كه در حال حاضر، ارتش او در «بن‌بست» با روسيه قرار داشته و بعيد به نظر مي‌رسد كه اين ساختار نظامي از بن‌بست خارج شود.ژنرال والري زالوژني در مصاحبه‌اي با مجله اكونوميست گفت: «درست مانند جنگ جهاني اول، در عرصه فناوري به بن‌بست رسيده‌ايم. به احتمال زياد هيچ پيشرفت عميق و خاصي حاصل نخواهد شد.» تا به امروز، اين عبارات واضح‌ترين اعتراف ارتش اوكراين مبني بر اين است كه سيستم ضدحمله اين كشور به بن‌بست رسيده است. سخنان زالوژني درحالي منتشر مي‌شود كه مقامات اوكرايني از متحدان خود مي‌خواهند كه حمايت نظامي از كي‌يف را حفظ كرده تا اوكراين بتواند به دستاوردي در ميدان نبرد برسد. آنها همچنين تلاش مي‌كنند كه انتظارات متحدان غربي از موفقيت‌هاي جنگي اوكراين را پايين بياورند. پس از آنكه ضدحمله اوكرايني‌ها به موفقيت‌هاي بزرگي منجر نشد، ولوديمير زلنسكي، رييس‌جمهور اوكراين اواخر سپتامبر از مقر ناتو بازديد كرد تا در مورد ادامه جريان تسليحات به اوكراين گفت‌وگو كند. اما اوايل اكتبر، توجه غرب به سمت درگيري اسراييل و شبه‌نظاميان حماس در غزه معطوف شد. از آن زمان، ارسال تسليحات به اوكراين كاهش يافته و كمك‌هاي مالي نيز متوقف شده است. اوكراين در فصل زمستان با چالش‌هايي در ميدان جنگ از جمله كمبود مهمات و نيروي انساني مواجه است. روسيه با وجود تلفات به جلو انداختن سربازان خود ادامه مي‌دهد؛ درحالي كه اوكراين تمايلي به اعزام سربازان بيشتر به جبهه ندارد. آلمان و ايالات‌متحده اخيرا بسته‌هاي كمكي نظامي جديدي را اعلام كرده‌اند، اما تامين آنها در مقياسي كه بتواند بن‌بست جنگ را برطرف كند، چالش‌برانگيز خواهد بود. اقتصاد روسيه براي يك جنگ طولاني آماده شده و به مسكو اجازه مي‌دهد تا به طور مداوم سلاح توليد كند؛ برخلاف اروپا و ايالات‌متحده كه ذخاير آنها رو به كاهش است.
تابوي كي‌يف
اما به‌رغم كندي نبرد و كاهش توجه و حمايت بين‌المللي از اوكراين، سخن از مذاكره و مصالحه با روسيه همچنان يك تابو در كي‌يف محسوب مي‌شود. سايمون شورستر در مجله تايم مي‌نويسد: «برخي از دستياران ولوديمير زلنسكي، رييس‌جمهور اوكراين مي‌گويند كه يك‌دندگي زلنسكي به تلاش‌هاي تيم دستياران براي ارايه استراتژي و پيام جديد آسيب رسانده است. همان‌طور كه آنها درباره آينده جنگ بحث مي‌كنند، يك موضوع همچنان تابو باقي مانده است؛ امكان مذاكره براي توافق صلح با روس‌ها. زلنسكي در برابر آتش‌بس موقت نيز مقاومت مي‌كند. به گفته زلنسكي، آتش‌بس به معني بازگذاشتن اين زخم براي نسل‌هاي آينده است.» شوستر مي‌گويد كه كابوس بسياري از مقامات كي‌يف مبني بر تامين مالي و تسليحاتي اوكراين بدون پاياني مشخص براي جنگ، در حال تحقق است. ديويد ساكس، تحليلگر اقتصادي و سياسي امريكايي با موجه دانستن برخي از اين ترس‌ها، مي‌گويد: «كمال‌گرايي جنگي اوكراين واقع‌گرايانه نيست. جنگ طولاني ارتش زلنسكي را نابود كرده، سياست‌هاي بسيج اجباري كي‌يف به طور فزاينده‌اي سختگيرانه شده، روحيه مردم در حال فروپاشي است و فساد دولتي بيداد مي‌كند.»
خيانت امريكا
تغيير پويايي در داخل و ميدان نبرد با كاهش حمايت متحدان بين‌المللي همراه شده است. در واشنگتن، جايي كه بي‌ميلي براي تامين مالي كي‌يف كه عمدتا از جانب جمهوري‌خواهان كنگره نشأت مي‌گيرد، در ماه‌هاي اخير به طور پيوسته افزايش يافته است. شروع جنگ در خاورميانه نيز باعث
پرت شدن حواس اروپا از جنگ در شرق قاره شده است. دولت بايدن در استراتژي‌هاي جديد خود سعي مي‌كند تا نشان دهد كه حمايت از كي‌يف براي اقتصاد امريكا مفيد است. كاخ سفيد قصد دارد كه بخش بعدي كمك‌ها به اوكراين را با تعدادي از اولويت‌هاي سياسي ديگر در يك بسته بودجه‌اي جاي دهد. اين تغيير رويكرد نشان مي‌دهد كه تلاش‌هاي جنگي اوكراين ديگر وزن سياسي سابق در امريكا را ندارد. افكار عمومي در ايالات‌متحده نيز از كمك به اوكراين فاصله گرفته‌اند. شوستر در مقاله خود اشاره مي‌كند: «ماه‌هاست كه در ايالات‌متحده حمايت عمومي از اوكراين كاهش يافته است و سفر زلنسكي هيچ كمكي به احياي آن نكرد. براساس نظرسنجي رويترز كه اندكي پس از خروج زلنسكي از واشنگتن در سپتامبر انجام شد، حدود ۴۱درصد از امريكايي‌ها از كنگره مي‌خواهند تسليحات بيشتري به كي‌يف ارسال كند. در ماه ژوئن و زماني كه اوكراين ضدحمله بزرگ خود را آغاز كرد، اين آمار ۶۵درصد بود.» آناتول ليوِن، عضو موسسه كوينسي بيش از يكسال پيش استدلال كرد: «هرگونه ابتكار صلح بايد از سوي ايالات‌متحده باشد. به دليل خشم (قابل درك) از حمله و جنايات روسيه و با فشار تندروهاي اوكرايني به ويژه در ارتش، دولت اوكراين توانايي مذاكره را ندارد. لفاظي‌ها و وعده‌ها براي اهدافي (مانند بازيابي كريمه) كه تنها با پيروزي كامل بر روسيه حاصل مي‌شود نيز به اين مساله دامن زده است.»
نااميدي متحدان
بي‌ميلي زلنسكي به ديپلماسي با كشور متجاوز قابل درك است و تغيير آن بدون حمايت واشنگتن دشوار خواهد بود، اما واقعيت‌هاي آشكار جنگ مي‌تواند دولت بايدن را براي انجام اين كار تشويق كند. روزنامه آلماني بيلد در روز جمعه به نقل از منابعي در دولت آلمان از طرح مخفيانه برلين و واشنگتن براي واداركردن اوكراين به آغاز مذاكرات صلح گزارش داد. براساس اين طرح، واشنگتن و برلين تسليحات و ادوات زرهي كافي براي حفظ خط مقدم فعلي به اوكراين ارسال خواهند كرد، اما اين كمك‌ها براي بازپس‌گيري سرزمين‌هاي اشغالي كافي نخواهد بود. آنها اميدوارند كه بتوانند زلنسكي را به سمت ميز مذاكره با ولاديمير پوتين سوق دهند. يك منبع دولتي آلمان با اشاره به توقف ضدحمله اوكراين، به بيلد گفت: «زلنسكي بايد متوجه شود كه نمي‌تواند به اين شكل ادامه يابد. او بايد با اراده خود به ملت توضيح دهد كه نياز به مذاكره وجود دارد.» منابع دولتي آلمان همچنين به بيلد گفتند كه كاخ سفيد با آلمان در مورد نياز به تغيير تمركز از تحويل تسليحات به مذاكرات مشترك گفت‌وگو كرده است. تا جمعه‌شب هيچ پاسخي از سوي كاخ سفيد به اين گزارش داده نشد. واشنگتن بارها قول داده كه از تلاش‌هاي اوكراين براي اخراج نيروهاي روسيه حمايت كند. بيلد خاطرنشان كرد كه به عنوان بزرگ‌ترين تامين‌كننده ادوات زرهي و دفاعي نيروهاي اوكرايني، درخواست آلمان و ايالات‌متحده بايد توسط زلنسكي جدي گرفته شود. درحالي كه اوكراين به تلاش‌ها براي پيروزي كامل نظامي بر روسيه، از جمله بازپس‌گيري سرزمين‌هاي اشغالي ادامه مي‌دهد، عدم واكنش دولت آلمان به گزارش بيلد، موجب خشم و نااميدي مقامات كي‌يف خواهد شد. بيلد همچنين اذعان كرد كه در داخل دولت آلمان شكافي بين اولاف شولتز، صدراعظم اين كشور و بوريس پيستوريوس، وزير دفاع او وجود دارد. منابع گفتند كه پيستوريوس هيچ نقشي در تهيه طرح «ارايه حداقلي تسليحات به كي‌يف» نداشت و حتي از تحويل موشك‌هاي قدرتمند تاروس به اوكراين حمايت كرد. يك مقام دفاعي ناشناس گفت: «از زمان روي كار آمدن شولتز، وزارت دفاع تحت نظارت دفتر صدراعظم بوده است. تصميم‌هاي زيادي در آنجا گرفته مي‌شود.» به غير از آلمان، ساير كشورهاي عضو ناتو نيز نگرانند كه مبادا در تبليغات ضدحمله اوكراين اغراق شده باشد. آنها تمايل دارند كه انتظارات از مراحل بعدي جنگ مديريت شود. حزب CDU، حزب رقيب شولتز نيز با نگراني نسبت به اين طرح واكنش نشان داد. اين حزب معتقد است كه شواهدي وجود دارد مبني بر اينكه صدراعظم قصد ندارد براي پيروزي اوكراين در جنگ كمك كند. رودريش كيزوتر، يكي از اعضاي حزب CDU در پارلمان آلمان گفت: «به طور فزاينده‌اي روشن شده كه صدراعظم به پيروزي اوكراين اعتقاد نداشته و اصلا آن را نمي‌خواهد.»
تفرقه در اروپا
رابرت فيكو، نخست‌وزير اسلواكي نيز گفته است كه مذاكرات صلح آغاز نشود، جنگ اوكراين تا سال ۲۰۳۰ ادامه خواهد داشت. اين سياستمدار چپ‌گراي پوپوليست كه در انتخابات سراسري سپتامبر پيروز شد، در طول مبارزات انتخاباتي عهد كرد كه كمك‌هاي نظامي دولت‌هاي قبلي به اوكراين را متوقف مي‌كند. فيكو گفت: «اين درگيري به بن‌بست رسيده و ممكن است تا سال ۲۰۲۹ يا ۲۰۳۰ ادامه يابد. بهتر است ۱۰ سال در صلح يا در حالت تعليق جنگ مذاكرات داشته باشيم تا اينكه بعد از ۱۰ سال بدون نتيجه به ميز مذاكره برويم و متوجه شويم كه ۵۰۰ يا ۶۰۰ هزار نفر ديگر نيز كشته شده‌اند.» در هلند نيز حزب گيرت ويلدرز، سياستمدار راست‌گرا با وعده توقف ارسال سلاح به اوكراين در انتخابات پيروز شد.برخي از رهبران اروپايي هشدار دادند كه روسيه در مرزهاي اوكراين توقف نخواهد كرد. كشورهاي اروپاي شرقي كه به روسيه نزديك هستند، استدلال مي‌كنند كه براي اطمينان از دستيابي اوكراين به يك پيشرفت نظامي براي داشتن دست برتر در مذاكرات، همچنان به حمايت بيشتري نياز است.گابريليوس لندسبرگيس، وزير خارجه ليتواني كه يكي از سرسخت‌ترين حاميان اوكراين بوده است نيز كاهش كمك‌هاي نظامي و محو شدن حمايت‌ها را نشانه نااميدي متحدان ناتو از پيروزي كي‌يف دانست.او گفت كه عدم تحويل سيستم‌هاي موشكي و مهمات به كي‌يف و همچنين فرآيند تصميم‌گيري چند ماهه اتحاديه اروپا اين خطر را دارد كه اوكراين در موقعيتي قرار بگيرد كه هيچ راهي جز مذاكره براي صلح نداشته باشد. لندسبرگيس با اشاره به كمك‌هاي نظامي پيونگ‌يانگ به روسيه گفت: «وقتي مي‌بينيم كره‌شمالي بيشتر از اتحاديه اروپا براي اوكراين، به روسيه كمك مي‌كند، خنده‌دار به نظر مي‌رسد.» كرملين باور دارد كه مي‌تواند بيش از حاميان كي‌يف در ايالات‌متحده و اروپا مقاومت كرده و آنها را به ميز مذاكرات بكشاند. ولاديمير پوتين نيز سخنراني روز چهارشنبه خود در نشست سران گروه ۲۰ دوباره بر آمادگي روسيه براي مذاكره تاكيد كرد.