احسان پناه بر
به گفته دو مقام ارشد دولت بايدن، مذاكره‌كنندگان امريكايي در مسير توافق براي كاهش تنش، پيشرفت‌هايي حاصل شده است؛ توافقي كه براساس آن اسراييل عمليات نظامي عليه حماس در غزه را به مدت دو ماه در ازاي آزادي بيش از 100 اسير اسراييلي متوقف مي‌كند كه در حمله
7 اكتبر حماس به اسراييل اسير شده‌اند. اين مقامات كه نخواستند نام‌شان فاش شود تا بتوانند در مورد مذاكرات حساس صحبت كنند، روز شنبه گفتند كه شروط نوظهور اين توافق كه هنوز فاش نشده در دو مرحله اجرا مي‌شود؛ در مرحله اول، نبرد متوقف خواهد شد تا زنان، سالخوردگان و اسراي مجروح اسراييلي باقي‌مانده در دست حماس آزاد شوند. اسراييل و حماس سپس درنظر خواهند داشت جزييات را در طول 30 روز اول وقفه، براي مرحله دومي بررسي كنند كه در چارچوبش سربازان اسراييلي و غيرنظاميان نيز آزاد خواهند شد. توافق جديد همچنين از اسراييل مي‌خواهد تا اجازه ورود كمك‌هاي بشردوستانه بيشتري را به غزه بدهد. درحالي كه توافق پيشنهادي به جنگ پايان نمي‌دهد، مقامات امريكايي اميدوارند كه چنين دستاوردي بتواند زمينه را براي راه‌حلي بادوام جهت مناقشه فراهم كند.
كانال‌هاي محرمانه
نيويورك تايمز براي اولين‌بار روز شنبه گزارش داد كه پيشرفت‌هايي در راستاي توافق براي توقف درگيري در ازاي اسراي اسراييلي باقي مانده حاصل شده است. انتظار مي‌رود بيل برنز، رييس سيا، در ديدار روز يكشنبه در فرانسه با ديويد بارنيا، رييس سازمان اطلاعات اسراييل موساد، نخست‌وزير قطر، محمد بن عبدالرحمن آل‌ثاني و عباس كامل، رييس اطلاعات مصر درباره خطوط توافق نوظهور بحث كند. به گفته سه فرد آگاه از جلسه برنامه‌ريزي شده كه خواستند نام‌شان فاش نشود، تمركز بر مذاكرات مربوط به اسراي اسراييلي است. جو بايدن روز جمعه تلفني با عبدالفتاح السيسي، رييس‌جمهور مصر و شيخ تميم بن حمد آل‌ثاني، امير قطر گفت‌وگو كرد. تماس‌ها با هر دو رهبر بر وضعيت اسراي اسراييلي متمركز بود.
سفراي واشنگتن در پاريس و دوحه
كاخ سفيد در بيانيه‌اي درباره تماس بايدن با امير قطر اعلام كرد كه هر دو رهبر تاكيد كردند كه معامله اسراي اسراييلي براي ايجاد يك وقفه طولاني‌مدت بشردوستانه در جنگ و اطمينان از رسيدن كمك‌هاي بشردوستانه نجات‌بخش بيشتر به غيرنظاميان نيازمند در سراسر غزه، اهميت دارد.
آنها بر فوريت اين وضعيت تاكيد كرده و از همكاري نزديك بين تيم‌هاي خود براي پيشبرد بحث‌هاي اخير استقبال كردند. پس از اينكه برت مك گورك، مشاور ارشد كاخ سفيد، اين هفته براي گفت‌وگو در مورد وضعيت تبادل اسرا به خاورميانه سفر كرد، برنز براي گفت‌وگوهاي سطح بالا به فرانسه مي‌رود. اگر برنز پيشرفتي را در مذاكرات خود در فرانسه ببيند، بايدن ممكن است مك گورك را سريعا به خاورميانه بازگرداند تا براي تكميل توافقي جديد تلاش كند. مك گورك در جريان گفت‌وگوهاي خود در اين هفته همچنين زمينه را براي سفر ديگر آنتوني بلينكن وزير امور خارجه به منطقه فراهم كرد كه مي‌تواند پنجمين سفر بلينكن به خاورميانه از زمان آغاز جنگ اسراييل و حماس در ماه اكتبر قلمداد شود.
بايدن، هدف انتقاد خودي‌ها
كاخ سفيد و سيا هنوز علنا ملاقات برنز در فرانسه را تاييد نكرده‌اند و مقامات دولت بايدن ابراز اميدواري كرده‌اند كه بتوان به سرعت به توافق رسيد. جان كربي، سخنگوي شوراي امنيت ملي روز جمعه به خبرنگاران گفت كه نبايد منتظر هيچ تحول قريب‌الوقوعي بود. بايدن و دستيارانش به شدت از اين مساله آگاه هستند كه افزايش تعداد كشته‌شدگان فلسطيني و رنج گسترده در غزه، برخي از متحدان دموكراتش را نااميد مي‌كند؛ همان‌هايي كه مي‌خواهند بايدن اسراييل را براي پايان دادن به جنگ تحت فشارهاي بيشتري قرار دهد. دموكرات‌ها در ميشيگان به كاخ سفيد هشدار داده‌اند كه مديريت بايدن در مناقشه اسراييل و حماس مي‌تواند به قيمت پايان حمايت جامعه عرب امريكايي اين ايالت براي تحت تاثير قرار دادن نتيجه انتخابات 2024 تمام شود. بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل بارها تاكيد كرده است كه تا پيروزي كامل بر حماس به حملات خود ادامه دهد. نتانياهو با فشار فزاينده‌اي از سوي خانواده‌هاي بسياري از اسراي اسراييلي مواجه شده است كه خواهان توافق براي آزادي عزيزان خود هستند. حماس در حمله 7 اكتبر به اسراييل بيش از 250 اسير اسراييلي را در بند دارد. حدود 100 اسير اسراييلي براساس يك توافق آتش‌بس يك هفته‌اي در نوامبر در ازاي آزادي فلسطيني‌هاي زنداني توسط اسراييل آزاد شدند. حدود 130 نفر همچنان در اسارت هستند، اما مرگ تعدادي از آن زمان تاييد شده است. حماس پيش از اين گفته بود كه تنها
در ازاي پايان جنگ و آزادي هزاران اسير فلسطيني، اسراي بيشتري را آزاد خواهد كرد.
كارزار اسراييل عليه «آنروا»
به گزارش رويترز، شش كشور اروپايي كمك‌هاي مالي آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد براي فلسطينيان (آنروا) را به دليل ادعاهايي مبني بر دست داشتن برخي از كاركنان اين آژانس در حملات 7 اكتبر حماس به اسراييل متوقف كردند. بريتانيا، آلمان، ايتاليا، هلند، سوييس و فنلاند روز شنبه به ايالات‌متحده، استراليا و كانادا پيوستند تا كمك‌هاي مالي به آژانس كمك‌رساني را كه منبع حياتي حمايت از مردم غزه است، پس از ادعاهاي اسراييل متوقف كنند. آنروا پيش‌تر اعلام كرده بود كه تحقيقاتي را پس از ادعاي اسراييل مبني بر دست داشتن برخي از كارمندانش در حملات 7 اكتبر كه منجر به درگيري فعلي شد، آغاز كرده است. به گزارش آسوشيتدپرس، جوزپ بورل، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز بيان داشت كه اين اتحاديه 27 عضوي «گام‌هاي بعدي را ارزيابي خواهد كرد و براساس نتيجه تحقيقات كامل و جامع تصميم خواهد گرفت.» با اين حال، ايرلند و نروژ همچنان حمايت خود را از آنروا اعلام كردند و گفتند كه اين آژانس براي كمك به فلسطيني‌هاي آواره و نيازمند كمك شديد در غزه، كار مهمي انجام مي‌دهد.
فيليپ لازاريني، كميسر كل آنروا در اواخر روز شنبه در بيانيه‌اي گفت كه تعليق كمك‌هاي مالي، فعاليت‌هاي بشردوستانه در منطقه، به ويژه در غزه را تهديد مي‌كند.
فيليپ لازاريني، كميسر كل آنروا، در شبكه اجتماعي ايكس اذعان داشت كه فلسطينيان غزه به اين مجازات دسته جمعي مضاعف نياز ندارند. اين آژانس روز جمعه اعلام كرد كه تحقيقاتي را در مورد چندين كارمند آغاز كرده و روابط خود را با آن افراد قطع كرده است. ييسرائيل كاتز، وزير خارجه فعال در كابينه نتانياهو، با تشويق بيشتر به تعليق كمك‌هاي مالي، گفت كه آنروا بايد پس از پايان جنگ در منطقه محصور جايگزين شود.
او افزود كه در بازسازي غزه، آنروا بايد با آژانس‌هايي كه به صلح و توسعه واقعي اختصاص دارند همكاري داشته باشد.
فرهان حق، معاون سخنگوي سازمان ملل متحد، در پاسخ به پرسشي درباره اظهارات كاتز، گفت: «ما به لفاظي‌ها پاسخ نمي‌دهيم. آنروا در مجموع سابقه‌اي روشن و قوي داشته است كه ما بارها بر آن تاكيد كرده‌ايم.»
لازاريني نيز اذعان داشت كه تصميم اين 9 كشور، فعاليت‌هاي بشردوستانه آن را در سراسر منطقه، به ويژه در غزه، تهديد مي‌كند. او در بيانيه‌اي گفت: «تعليق بودجه آژانس در واكنش به اتهامات عليه گروه كوچكي از كاركنان، به‌ويژه با توجه به اقدام فوري آنروا با فسخ قراردادهاي‌شان و درخواست براي تحقيقات مستقل شفاف، تكان‌دهنده است.» وزارت خارجه تشكيلات خودگردان فلسطين از آنچه كه به عنوان كارزار اسراييل عليه آنروا خواند، انتقاد كرد و حماس فسخ قراردادهاي كاركنان را «براساس اطلاعات به دست آمده از دشمن صهيونيستي» به چالش كشيد. آنروا براي كمك به پناهندگان جنگ 1948 در بدو اشغالگري رژيم اسراييل، تاسيس شد و خدمات آموزشي، بهداشتي و كمكي را به فلسطينيان در غزه، كرانه باختري، اردن، سوريه و لبنان ارايه مي‌كند. اين نهاد به حدود دوسوم جمعيت 3/2 ميليوني غزه كمك مي‌كند و در طول جنگي كه اسراييل براي ازبين بردن حماس پس از حملات 7 اكتبر به راه انداخت، نقش كمك‌محوري ايفا كرد. لازاريني روز جمعه با اعلام اين تحقيقات گفت كه تصميم گرفته است قراردادهاي برخي كاركنان را براي محافظت از توانايي آژانس در ارايه كمك‌هاي بشردوستانه فسخ كند.
لازاريني تعداد كارمنداني كه ادعا مي‌شود در اين حملات دخيل بوده‌اند و ماهيت دخالت ادعايي آنها را فاش نكرد.
او گفت با اين حال، «هر كدام از كارمندان آنروا كه حمله 7 اكتبر دست داشته باشند»، با توسل به اهرم‌هايي چون اهرم‌هاي كيفري، پاسخگو خواهد بود. طي هفته‌ها بمباران فلسطيني‌ها از سوي اسراييل، آنروا مكررا اعلام كرده است كه ظرفيت ارايه كمك‌هاي بشردوستانه به مردم غزه در آستانه سقوط است.
حسين الشيخ، رييس سازمان آزاديبخش فلسطين (ساف) گفت كه كاهش حمايت از اين سازمان خطرات سياسي و امدادي عمده‌اي را به همراه دارد. او در صفحه خود در شبكه اجتماعي ايكس گفت: «ما از كشورهايي كه اعلام كرده‌اند حمايت خود را از آنروا اعلام كرده‌اند مي‌خواهيم فورا تصميم خود را لغو كنند.» مقامات ارشد فلسطيني و حماس از تصميم نزديك به 12 كشور غربي براي تعليق كمك‌هاي مالي به آژانس امدادرساني سازمان ملل به فلسطيني‌ها انتقاد كرده و خواستار لغو فوري اين اقدام شده‌اند كه خطر «بزرگ» در پي دارد. وزارت خارجه آلمان كه يكي از حاميان اصلي آنروا است، از تحقيقات آنروا استقبال كرد و گفت كه عميقا در مورد اتهامات مطرح شده عليه كاركنان آژانس نگران است. اين نهاد در شبكه اجتماعي ايكس اعلام كرد: «ما از لازاريني انتظار داريم كه در باب فعاليت نيروي كار آنروا روسن‌سازي كند، چراكه همه اشكال تنفر و خشونت غيرقابل قبول است و تحمل نخواهد شد.» به نظر مي‌رسد در نبود كمك‌هاي بشردوستانه ازسوي دولت‌هاي غربي به آنروا، شرايط در غزه رو به وخامت جبران‌ناپذيري برود.