گروه گزارش
نخستين ديدار مجلس دوازدهم با رهبر انقلاب روز گذشته در حالي صورت گرفت كه منتخب انتخابات رياستجمهوري دوازدهم نيز در اين نشست حاضر بود. مسعود پزشكيان كه هنوز نماينده مجلس دوازدهم از حوزه انتخابيه تبريز در اين دوره از مجلس است در اين نشست در رديف اول حاضران و در كنار محمدباقر قاليباف، رييس مجلس دوازدهم نشسته بود در طي اين جلسه مورد و خطاب رهبر انقلاب قرار گرفت و حتي به كار بردن لفظي خاص از جانب رهبر انقلاب در مورد او با واكنش رسانهها و بازتاب در فضاي مجازي همراه بود.
استفاده رهبر انقلاب از عبارت حفظهالله براي رييسجمهور منتخب بازتابهاي گستردهاي در فضاي مجازي به همراه داشت. استفاده از القاب، جملات و تعابير براي روساي جمهور كشور و ساير شخصيتهاي سياسي و حتي غير سياسي همواره از سوي رهبر انقلاب وجود داشته و ايشان همواره نگاه حمايتي به تمامي دولتهاي كشور فارغ از جناحها و تفكرات سياسي آنان داشتهاند اما اين عبارت در نخستين حضور پزشكيان در جمع نمايندگان مجلس و پيش از برگزاري مراسم تحليف و تنفيذ مورد توجه ويژه كاربران رسانهاي و سياسي و فضاي مجازي قرار گرفته است.
پيامهاي روشن رهبر انقلاب در حمايت از منتخب مردم
آيتالله خامنهاي در ديدار با نمايندگان مجلس، از جمله مسعود پزشکیان به صراحت بر لزوم حمايت از دولت تاكيد كردند و در اين باره حاضران در اين نشست را مخاطب قرار داده و گفتند: «توصيه موكد من تعامل سازنده مجلس با دولت جديد است.»
ايشان با بيان عبارتي همچون «بايد از بن دندان باور كرد كه پيروزي و موفقيت رييسجمهور منتخب در اداره كشور، پيروزي همه ماست» در عمل مانيفست جديد از وحدت ملي را براي مسير حركت پيش روي كشور در اختيار نيروهاي سياسي در داخل و خارج از مجلس گذاشتند و همچنين خاطرنشان كردند كه «در مسائل مهم» بايد «صداي واحدي از كشور» شنيده شود.
تاكيد چندباره ايشان بر موضوع صداي واحد نيز به خودي خود حاوي پيامهاي مهمي در ارتباط با نحوه تنظيم روابط بين دو قوه است: «يك جاهايي هست كه دولت و مجلس و مسوولان گوناگون بايد يك حرف بزنند. آن كساني كه در دنيا گوش تيز كردهاند كه نشانههاي اختلاف و دوگانگي را پيدا كنند بايد مأيوس شوند. يك صدا بايد شنيده شود.» يكي ديگر از بخشهاي پربازتاب اين ديدار مزاح رهبرانقلاب با پزشكيان بود. ايشان در بخشي از اين سخنراني با اشاره به حضور مسعود پزشكيان در جمع نمايندگان مجلس گفت: «من نميدانم آقاي پزشكيان اكنون از نظر قانوني نماينده به شمار ميرود يا نه، اما اينجا حضور دارند.» پيشتر عليرضا سليمي، سخنگوي هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي، گفته بود: «مجلس هيچ جلسهاي براي بررسي استعفاي پزشكيان برگزار نخواهد كرد و صرف تنفيذ رهبر انقلاب اسلامي، تاييد استعفاي ايشان از نمايندگي مجلس را تصديق ميكند.»
تبيين رهبرانقلاب از كار فوري مجلس؛ رأي به كابينه پزشكيان
آيتالله خامنهاي همچنين با اشاره به موضوع رأي اعتماد مجلس به كابينه پيشنهادي دولت «كار فوري و فوتي نمايندگان مجلس» را راي به كابينه ارائه شده از جانب پزشكيان خواندند و تاكيد كردند كه «هر چه زودتر كابينه پيشنهادي را تصويب كند تا دولت مشغول كار شود، براي كشور بهتر است.»
ايشان همچنين افزودند كه افراد منتخب در دولت بايد «از بن دندان به نظام جمهوري اسلامي معتقد باشند» و «نگاه ملي» داشته باشند و «غرق در مسائل سياسي و جناحي نشوند.»
علاوه بر اين آيتالله خامنهاي با تاكيد بر «اتحاد و همدستي و همدلي نيروها» از نمايندگان خواست علاوه در مجلس، در عرصه عمومي و حتي در شبكههاي اجتماعي «منشأ تشنج در افكار عمومي» نباشند و از «سياهنمايي» بپرهيزند. اين پيام ايشان با توجه به برخي تندرويها در ايام اخير عليه منتخب مردم و شخص محمدجواد ظريف در عرصههاي عمومي و مجازي حائز اهميت بسياري است و نوعي تذكر به نيروهاي سياسي مخالف و رقيب پزشكيان محسوب ميشود.
واكنشها به حمايت مستقيم رهبري
از پزشكيان
اظهارات و منويات رهبر انقلاب در اين ديدار و تاكيد صريح و شفاف حاميانه از دولت چهاردهم البته با واكنشهايي از جانب فعالان و چهرههاي سياسي همراه بوده است.
در نخستين واكنشها به سخنان رهبر انقلاب، محمدباقر قاليباف در پستي در شبكه اجتماعي ايكس نوشت كه «ما نيز در مجلس اعلام ميكنيم كه موفقيت رييسجمهور منتخب را موفقيت خود ميدانيم و تمام تلاش خود براي كمك به دولت را به كار خواهيم بست.»
محمدجواد آذري جهرمي، وزير پيشين ارتباطات در اين باره نوشت: «سخنان امروز رهبر انقلاب حفظهالله يك سرمايه مهم براي دولت چهاردهم به حساب ميآيد. حفظ اين سرمايه با مطالعه رفتارهاي سرمايهسوز همه دولتهاي گذشته و اجتناب از آنها، امري ضروري است. هر دولتي براي حل چالشهاي مهم كشور، نيازمند حمايت رهبري است.»
محمدعلي ابطحي، فعال سياسي اصلاحطلب و رييس دفتر سيدمحمد خاتمي در دولت اصلاحات در اين باره در تویيتر نوشت: حمايت مستقيم و كمسابقه رهبري از پزشكيان در گفتوگو با مجلسي كه ميتوانست بزرگترين مانع راه پيشرفت دولت جديد باشد خيلي اتفاق راهگشايي است. اطرافيان آقاي پزشكيان و اصولگرايان مدعي اين فرصت تاريخي را براي كمك به ايران قدر بدانند.
محمدرضا جوادييگانه نيز در اين باره نوشته است: هم در توييت رهبر انقلاب و هم در كوت رييسجمهور منتخب، هر دو، يكديگر را منشن كردهاند، يعني اين دو پيام، منحصرا توييتري است. اي كاش در اين فضاي همدلي، توييتر رفع فيلتر بشود تا مردم عادي هم مانند مسوولان بدون فيلترشكن و بدافزار بتوانند اين گفتوگوها و ساير مطالب توييتر را دنبال كنند.
سعيد آجورلو و مجتبي توانگر كه هر دو از چهرههاي نزديك به محمدباقر قاليباف هستند نيز در اين باره واكنش و تلويحا جريان جليلي و پايداري را در مجلس مورد خطاب قرار دادهاند.
آجرلو در اين باره نوشته است: آنچه از توصيهها و نكات امروز رهبري استنباط كردم؛ سرنوشت دولت و مجلس از هم جدا نيست و موفقيت يا شكست يكي به معناي شكست و موفقيت ديگري نيست. تعامل سازنده راهگشا و به سود مردم است. كابينه رييسجمهور بايد بخشي از همين فرآيند هم سرنوشتي باشد و محل اختلافهاي بزرگ نشود. مثال قانون اقدام راهبردي نشان داد كه رابطه دو قوه نبايد از سمت رقابتهاي قديمي سياسي مورد حمله قرار بگيرد. مصداق كاملا روشن است. مصاديق تذكر مجلس نبايد منشأ تشنج سياسي باشد هم به اندازه كافي روشن هستند. اين چندمين تذكر از ابتداي مجلس دوازدهم به اين افراد است.
توانگر نيز در تویيتي تاكيد كرد: رهبر خردمند انقلاب بارها از جذب حداكثري و دفع حداقلي گفتند؛ اما برخي برعكس عمل كرده و دوست دارند در مقام «حقِ مطلق» سايرين را از قطار انقلاب پياده كنند تا خود و افكارشان معيار باشد. از نظر اينان، همه ضدانقلاب هستند مگر آنكه خلافش ثابت شود!
مهمتر از اين واكنش هاف واكنش شخص مسعود پزشكيان به اين جلسه بوده است. او بعد از اتمام اين جلسه در حساب كاربري خود در تویيتر نوشت: «از لطف حضرت آقا صميمانه سپاسگزارم. اكنون اعتماد مردم و حمايت شما از دولت ايران بزرگترين سرمايه همه ما براي رسيدن به موفقيتهاي پيشروست و از دل و جان براي موفقيت ايران تلاش خواهيم كرد. يك «صداي واحد» براي ايران. ياشياسيز.»
بيانات آيتالله خامنهاي و فرصت بيبديل تاريخي براي دو جناح سياسي
حمايت رهبر انقلاب از دولت جديد در جمهوري اسلامي امر بيسابقهاي نيست و عموما در شروع كار دولتها رويه رهبري حمايت از دولت جديد است اما درباره موقعيت و مختصات فعلي چند نكته حائز اهميت است.
نخست اينكه اعلام حمايت و تاكيد بر لزوم تعامل با دولت جديد در ديدار معظم له با نمايندگان مجلس دوازدهم بيان شده است؛ مجلسي با بافت سياسي كاملا متفاوت از منتخب جديد رياست دولت و البته با رياست يكي از رقباي انتخاباتي مسعود پزشكيان. اگرچه محمد باقر قاليباف در نخستين جلسه مجلس دوازدهم بعد از برگزاري انتخابات دوره چهاردهم ادبيات و زبان بدني در پيش گرفت كه نشان از تلاش براي اعلام تعامل با مسعود پزشكيان داشت و حتي شيوه صحبت و رفتارش در مواجهه با حضور پزشكيان در جلسه علني سوژه رسانهها و كاربران فضاي مجازي شد با اين وجود درباره بافت سياسي نمايندگان مجلس كه از رقبا و حتي سرسختترين منتقدان منتخب مردم هستند ترديدي وجود ندارد. از اين جهت به نظر ميرسد رهبر انقلاب هوشمندانه حمايت پررنگ و تاكيد بر لزوم تعامل با دولت جديد و پرهيز از تخريب را در اين جلسه با اين مخاطبان و حاضران و مهمانان بيتشان بيان كردند. اين رويه به خوبي گويا و مويد اين مطلب است كه جريانهاي سياسي كه ذيل مباحث ولايتمداري بعضا رويههاي خاصي در برخورد با رقباي خود در پيش ميگيرند در اين نشست «مخاطبان خاص» بيانات رهبر انقلاب بودند و نقشه راه مورد تاييد ايشان بر ايشان تبيين شد.
مساله دوم فارغ از مهمانان اين نشست، نحوه تاكيد رهبر انقلاب بر لزوم همكاري و تعامل با دولت جديد مسعود پزشكيان است. تاكيد چند باره ايشان بر اينكه پيروزي اين دولت پيروزي همه است ميتواند سرآغاز فصلي براي تغيير در مرزبنديهاي سياسي گذشته باشد به اين معني كه ديگر نميتوان نهادها و چهرههاي خاص در ساختار نظام را در چارچوب تقسيمبندي چپ و راست يا اصلاحطلب و اصولگرا يا انقلابي و غيرانقلابي مصادره كرد. پاشنه آشيل دولت مسعود پزشكيان ميتواند حركتي در مسيري به غير از اصلاحات تدريجي باشد. موضوعي كه احتمالا رقباي سياسي او در تندروترين بخش جناح راست سعي ميكنند تا در خفا و عيان دولت را به آن سمت بكشانند.
در روزهاي اخير انتخاب مسعود پزشكيان به عنوان چهرهاي كه به دنبال تعادل و تعامل است و پيروزي وي در مقابل گفتماني كه «تندروي» تلقي ميشود در برخي رسانهها به «گذشتن تير از كنار گوش» تعبير شد. بازي روزگار بود يا هوشمندي رسانهها همزمان با روزهاي پيروزي پزشكيان كانديداي انتخابات رياستجمهوري امريكا هدف تروري قرار گرفت كه تير از كنار گوشش گذشت. همان اندازه كه درباره ماهيت واقعي يا نمايشي بودن ترور دونالد ترامپ و تيري كه از كنار گوشش رد شد شك و ترديد وجود دارد درباره خطري كه از بيخ گوش ايران گذشته ترديدي نيست. فرصت زنده ماندن و احيای فضاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي كشور با دولت پزشكيان فرصتي مغتنم است كه بايد جدي گرفته شود. هر دو جناح سياسي بايد بدانند تيري كه بهرغم نااميدي مردم و عدم تمايل براي شركت در انتخابات، از كنار گوش كشور گذشت فرصتي براي احيای هر دو طرف است. اين مساله در ادبيات روز گذشته رهبري نيز به وضوح ديده شده و ايشان صراحتا همه نيروهاي سياسي را به وحدت و تعامل دعوت كردند.
اين برهه از تاريخ بايد فرصت طلايي براي هر دو جناح اصولگرا و اصلاحطلب باشد. فرصتي براي كنترل تندرويهاي هر دو جناح. درسي كه بايد از دو دهه گذشته يعني از آغاز دهه 80 بر اساس تجربه زيسته اصولگرايان و اصلاحطلبان گرفته شود. از اين جهت فرصت دولت پزشكيان با ادبيات امروز آيتالله خامنهاي فرصتي بيبديل براي عبور از دوران بحرانهاي داخلي سياسي بايد تلقي شود. پزشكيان شايد در ادبيات اغراقگونه رسانهها «اميركبير» يا «گورباچف» معرفي شود حال آنكه با نگاه دقيقتر به مختصات سياسي كشور در شرايط امروز منطقه و بين الملل، فرصتي فراتر از اين عناوين و مثالها پيش پاي او و جريان سياسي حامياش است. حمايتي بي بديل، مستقيم و كمسابقه از بالاترين سطوح نظام با پشتوانه راي مردم كه ميتواند تاريخساز باشد.