تکیه بر باد؟

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرايیل با تحقیر بایدن، ريیس‌جمهوری که نزدیک به 10 ماه از این بازیگر حمایت کرده و همچنین نادیده گرفتن بخش بزرگی از حزب دموکرات عمدتا طرفدار اسرايیل و موفق شد رکورد سه سخنرانی وینستون چرچیل، نخست‌وزیر بریتانیا در جلسه مشترک کنگره، کاخ سفید را زده و با ارائه چهارمین سخنرانی در این باره پیشتاز باشد. با این حال بعید است این رکورد شکنی به «بی‌بی» کمک کند تا در داخل سرزمین‌های اشغالی پایگاه رای خود را که براساس داده‌های نظرسنجی به‌شدت افت کرده، تقویت کند.علاوه بر این، تصمیم جو بایدن مبنی بر کناره‌گیری از رقابت‌های 2024، سفر نتانیاهو و سیاست اسرايیل را تحت تاثیر قرار داد و موجب شد تا آقای نخست‌وزیر نتواند آن‌گونه می‌خواهد مانور بدهد. با این حال این دیدار نه برای آنچه «بی‌بی» به دست آورد، بلکه بیشتر برای آنچه منعکس کرد، مهم بود. پیامی که منعکس شد، این است: آنچه ما سیستم عامل ایالات‌متحده و اسرايیل می‌نامیم، هنوز کار می‌کند سیاست داخلی ایالات‌متحده هنوز به امنیت اسرايیل تعهدی عمیق دارد، واقعیتی که اهرمی است دراختیار اسرايیل علیه امریکا. اما این سیستم تحت فشار شدیدی قرار گرفته زیرا اسرايیل تحت رهبری نتانیاهو به موضوعی عمیقا حزبی و تفرقه‌انگیز در سیاست ایالات متحده تبدیل شده است. فارغ از شکاف‌های حزبی در امریکا به واسطه رویکرد تل‌آویو در ارتباط با تنش‌های خاورمیانه، آنچه میان ناظران مورد اجماع قرار گرفته، آن است که «بی بی» از فرصتی که جمهوری‌خواهان و گروهی از دموکرات‌ها دراختیارش قرار دادند، برای خرید زمان استفاده کرد، تا بدین طریق توافق برای آتش‌بس را تا جایی که امکان دارد به تعویق بیندازد، گزاره‌ای که به باور تحلیلگران آینده نزاع در خاورمیانه بالاخص رویارویی احتمالی اسرايیل و حزب‌الله را در هاله‌ای از ابهام قرار داده  است. 

روابط نتانیاهو با جمهوری‌خواهان در قاب همزیستی قابل تبیین است. جمهوری‌خواهان مشتاقانه از اسرايیل حمایت می‌کنند چون خواهان رای انجیلی‌ها هستند و تلاش دارند تا جایی که می‌توانند یهودیان امریکایی را برای طرفداری از اسرايیل کنار خود نگاه دارند. با این حال، همه در سرزمین جمهوری‌خواهان از نتانیاهو راضی نیستند. به‌ طور مشخص ترامپ در مورد غزه چیز زیادی نگفته، اگرچه او اسرايیل را به خاطر عدم آمادگی‌اش سرزنش کرد، اما از این بازیگر خواست که جنگ را به سرعت خاتمه بدهد و شکایت داشت که اسرايیل در جنگ تبلیغاتی شکست خورده است. براساس سیاست‌های دوره اول ریاست ترامپ، نتانیاهو می‌داند که ترامپ نمی‌خواهد اسرايیل را تحت فشار قرار بدهد اما این که ريیس‌جمهوری پیشین نامه‌ای را که از محمود عباس، ريیس‌جمهور فلسطین دریافت، منتشر و از او تمجید کرد، به نتانیاهو این واقعیت را یادآوری کرد که ترامپ می‌تواند غیرقابل پیش‌بینی باشد، پس تکیه بر او، تکیه بر باد است.

فعلا کنست، پارلمان اسرايیل، به تعطیلات تابستانی رفته و پس از تعطیلات یهودیان در اواخر اکتبر بازمی‌گردد. اگر نتانیاهو تمایل داشت با توافق آتش‌بس موافقت کند، زمانش فرا رسیده بود. تعطیلی کنست، نتانیاهو را از رای عدم اعتماد به شرکای ائتلاف، ایتامار بن گویر یا بزالل اسموتریچ که هر دو تهدید کرده‌اند در صورت توافق، ائتلاف «بی‌بی» را نابود خواهند کرد، مصون نگاه داشت. نتانیاهو ممکن است در مرحله اول توافق (در طول یک آتش‌بس شش هفته‌ای) تا حد امکان امتیاز بگیرد و سپس این گزینه را خواهد داشت - براساس این فرض محتمل که حماس توافق را زیر پا می‌گذارد - برای حفظ شرکای راستگرای خود در ائتلاف، جنگ را از آغاز کند. هدف این است که نتانیاهو صفوف خود را تعریف کرده و اکثریت ناچیز پارلمانی خود را دست نخورده نگه دارد، آن‌هم در شرایطی که ایالات‌متحده سرگرم کارزار ریاست‌جمهوری و انتخابات خود است. تا زمانی که نتانیاهو بتواند ائتلاف خود را تا پایان تعطیلات کنست حفظ کند، اولین درخواست‌ها حول محور برگزاری انتخابات جدید در اوایل سال 2025 خواهد بود که به راحتی با تقویم سیاسی اسرايیل و ایالات‌متحده همسو است. در واقع، نتانیاهو در موقعیتی قرار می‌گیرد که استراتژی و تاکتیک‌های خود را براساس اینکه چه کسی ريیس‌جمهور بعدی ایالات‌متحده است، تنظیم کند.این گزاره موجب خواهد شد تا آینده تنش ها در خاورمیانه و نقش ایران و امریکا برای عبور از جدال‌های پرهزینه حاکم برجسته‌تر شود، بالاخص در شرایطی که ایران عصر تازه‌ای را با حضور چهره‌ای میانه‌رو رقم زده و ایالات‌متحده در آستانه دو راهی سرنوشت‌سازی  قرار  دارد.