بازتاب جنگ خاورمیانه در رسانهها
تحولات خاورميانه به واسطه فعل و انفعالهاي افراطي اسراييل مدام در حال تغيير است، حالاكه رسانههاي غربي و منطقهاي حمله زميني اسراييل به لبنان را قريبالوقوع توصيف كردند، رسانههاي تلاش داشتند تا از منظر خود شرايط و معادلات خاورميانه را بررسي كرده و چشماندازي حتي مبهم در اين باره ترسيم كنند. در ادامه روزنامه اعتماد تلاش داشته تا برخي از نگاههاي ادعايي را بازتاب بدهد.
فايننشال تايمز: حمله اسراييل به لبنان شرايط را براي هريس دشوارتر ميكند
فايننشال تايمز با انتشار يادداشتي مدعي شد، دموكراتها نگرانند كه درگيريهاي خاورميانه ممكن است منجر به تنشهاي بيشتر در حزب آنها شود؛ امري كه ميتواند به زيان كامالا هريس، معاون رييسجمهور و ديگر نامزدهاي دموكرات براي انتخابات پيش روي رياستجمهوري و مياندورهاي كنگره تمام شود. دموكراتها ميگويند گسترش درگيري در خاورميانه ميتواند برخي از طيف مترقي حزب دموكرات را از سياستهاي دولت بايدن- هريس ناراضي كند و در نتيجه رايدهندگان در روز انتخابات در اعتراض در خانه بمانند. در مورد جمهوريخواهان ميانهرو كه عميقا به رژيم اسراييل اهميت ميدهند، دموكراتها بيم دارند كه اين امر ممكن است به قيمت از دست رفتن راي هريس و حزبشان به نفع دونالد ترامپ، رييسجمهور پيشين ايالات متحده، تمام شود. دموكراتها پيشتر بر سر درگيريهاي جاري در غزه دچار اختلاف شده بودند. اما در حالي كه اسراييل روز دوشنبه حملات هوايي گستردهاي را در جنوب لبنان انجام داد، دموكراتها معتقدند اين نگراني فزاينده وجود دارد كه بيثباتي و حتي جنگ منطقهاي در خاورميانه بتواند براي هريس در هفتههاي پاياني مبارزات انتخاباتي چالش بزرگي ايجاد كند. يكي از استراتژيستهاي دموكرات به فايننشال تايمز گفت: در حال حاضر، هريس در بدترين نقطه از رقابت انتخاباتي خود قرار دارد. او نميتواند سياست بايدن را تضعيف كند و همچنين بايد تعادل ائتلاف خود را بر هم نزند. يك استراتژيست ديگر ميافزايد: افرادي هستند كه فكر ميكنند معاون رييسجمهور به اندازه كافي براي كمك به اسراييل كاري انجام نميدهد؛ و طرف مقابلي نيز وجود دارد كه تصور ميكند هريس به اندازه كافي در كمك به وضعيت غزه و اكنون لبنان فعال نيست. پس به نظر ميرسد هريس در موقعيت دو سر باخت قرار دارد.
دونالد ترامپ، رقيب هريس، كه شايد احساس ميكند بايد از اين وضعيت استفاده كند، آشكارا اذعان داشته از اسراييل حمايت ميكند. ترامپ هفته گذشته در نشست شوراي امريكايي - اسراييلي در واشنگتن مدعي شد: اگر من در اين انتخابات پيروز نشوم و يهوديان امريكايي در اين شكست نقش زيادي داشته باشند، به دشمن، اسراييل، كه احتمالا تا دو سال ديگر وجود نخواهد داشت، رأي ميدهند. او افزود: معتقدم كه 100 درصد حق با من است: اگر پيروز شوم، اسراييل امن و امان خواهد بود. در حالي كه معاون رييسجمهور امريكا گفته است كه از سياستهاي بايدن عدول نخواهد كرد و استدلال كرد كه اسراييل حق دفاع از خود را در مقابل حزبالله دارد، تلويحا چراغ سبز خود را براي يورش اسراييل به لبنان نشان داده است.
سوزان دل پرسيو، استراتژيست قديمي جمهوريخواه به فايننشال تايمز گفت: تنها موضعي كه هريس بر آن تاكيد دارد، تكرار موضع بايدن در اين برهه از زمان است. اين تحليلگر همچنين گفت كه هريس نه تمايل، و نه توان آن را دارد كه از سياستهاي بايدن در منطقه دست بكشد و در صورت انتخاب شدن به مقام رياستجمهوري نيز در راستاي سياستهاي بايدن قدم خواهد گذاشت. نظرسنجي AP-NORC در هفته گذشته نشان داد كه هريس و ترامپ در جنگ بين اسراييل و حماس عملا با يكديگر برابر هستند، بهطوري كه 36درصد گفتند كه بيشتر به ترامپ در اين موضوع اعتماد دارند در حالي كه 33درصد گفتند كه هريس را ترجيح ميدهند. 20درصد از رايدهندگان نيز گفتند كه به هيچ يك از نامزدها اعتماد ندارند. اين در حالي است كه 9درصد گفتند كه ميتوان به هر دو نامزد در مورد اين موضوع اعتماد كرد. جوليان زليزر، استاد تاريخ و روابط عمومي در دانشگاه پرينستون معتقد است اين موضوع براي هريس بسيار دشوار است تا به سياستي مدون در قبال خاورميانه برسد.
سيانان: دكترين اسراييل در خاورميانه شكست خواهد خورد
بن ودمن، تحليلگر مسائل خاورميانه در مقالهاي در سيانان مدعي شد كه اسراييل به دنبال تغيير توازن قوا در منطقه است. اين تحليلگر ادعا كرد بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسراييل، روز شنبه مدعي شد ترور سيد حسن نصرالله، رهبر حزبالله گامي در جهت تغيير «توازن قدرت در منطقه براي سالهاي آينده » است. به نظر ميرسد در شرايط كنوني، نخستوزير اسراييل فرصت را براي تغيير ژئوپوليتيك خاورميانه مناسب ديده و به زعم خود قصد دارد «نظم جديدي » مطابق راهبرد اسراييل در منطقه ايجاد كند. اما ناظران هشدار ميدهند پيروزي مدنظر نتانياهو به هيچ روي در دسترس نيست و دكترين (ادعايي) اسراييل ممكن است شكست بخورد. در واقع، تاريخ معاصر درسهاي تلخي به سران اسراييل داده است. در ژوئن 1982، اسراييل با هدف سركوب سازمان آزاديبخش فلسطين به لبنان حمله كرد. فراتر از آن، اين رژيم اميدوار بود حكومتي دستنشانده تحت سلطه مسيحيان در بيروت ايجاد كند و نيروهاي سوري را از لبنان براند. اما اسراييل در هر سه مورد شكست خورد. به زعم ودمن، اگرچه امروز حزبالله در اثر ضربات تروريستي اسراييل عليه اين جنبش كه منجر به حذف برخي از رهبران و فرماندهان اين جنبش شده، براي بازيابي قدرت خود تحت فشار قرار دارد اما هنوز قدرت و توان لازم براي مقابله با اسراييل را داراست. از سال 2000 تا دو هفته پيش، حزبالله در حال ايجاد توازن قوا و تعريف بازدارندگي در برابر اسراييل بود. حزبالله از 7 اكتبر، به اين سو نيز درصدد بوده تعادل قوا را همچنان حفظ كند. با اين حال، فعلا مقاومت لبنان رهبر كاريزماتيك خود را از دست داد و به نظر ميرسد دست كم تا مدتي اين تعادل بازدارندگي را از دست داده باشد. اما شرايط بدينگونه تداوم نخواهد داشت و حزبالله با پويايي قادر است بازدارندگياش را احيا كند.
پس به نظر ميرسد تغيير راهبردي مدنظر اسراييل در خاورميانه ممكن نباشد چرا كه علاوه بر حزبالله، ساير گروههاي مقاومت حامي ايران ممكن است با تمام توان به ميدان بيايند. در همان ساعات اوليه خبر شهادت سيد حسن نصرالله، انصارالله يمن با پرتاب موشك بالستيك به تلآويو، حمايتش از حزبالله را اعلام كرد و گروههاي مقاومت در عراق نيز از رويكرد مشابهي پيروي كرد. در شرايط كنوني، اگرچه نتانياهو به دستاوردهاي (ادعايي) تاكتيكي دست يافته اما ناظران معتقدند در ادامه ماجراجوييهايش براي تغيير شمايل ژئوپوليتيكي خاورميانه، ممكن است با شكست سختي مواجه شود. به علاوه، ادامه اين وضعيت در منطقه ميتواند فشارهاي بينالمللي را بر تلآويو بيشتر كند و رژيم اسراييل را در طرحهاي جاهطلبانه خود ناكام بگذارد. در همين راستا الكس گاتوپولوس، كارشناس امور نظامي و راهبردي در گفتوگو با سيانان مدعي شد كه اسراييل با ارسال نيروهاي كمكي به شمال قصد دارد پيامي را مخابره كند و آن اين است كه اين رژيم در حمله زميني گسترده به لبنان براي مقابله با حزبالله جدي است. اما معناي يورش زميني به لبنان در واقع به چه معناست؟ گاتوپولوس مدعي است هدف (ادعايي) اسراييل يعني از بين بردن حزبالله محقق نميشود چرا كه اين جنبش در لبنان، به ويژه در نواحي جنوبي آن، بسيار محبوب و ريشهدار است. همچنين، تشكيلات سياسي حزبالله به نيرويي پرقدرت در جامعه لبنان بدل شده است كه ميتواند برخي خطيمشيها را در سياست لبنان طراحي و پياده كند. علي واعظ، مدير پروژه ايران در گروه بينالمللي بحران نيز به سيانان گفت ممكن است اسراييل نشان داده باشد از نظر تاكتيكي برتريهايي در جنگهاي منطقهاي دارد، اما از نظر راهبردي اين ايران و متحدين منطقهاياش هستند كه بهتر عمل كردهاند و بازي را در بلندمدت به نفع خود تغيير دادهاند. او با اشاره به اينكه ايران در مقطع كنوني قدرت مستقيم خود را عليه اسراييل به كار نميبرد ادعا كرد ابزارهاي ايران براي مقابله با اسراييل گسترده است و اين امر دست بالاي راهبردي مناسبي به ايران داده است.