ايران و فرانسه در عصر ناپلئون
ناپلئون يكم يا ناپلئون بناپارت نخستين امپراتور فرانسه در فاصله سال‌هاي ۱۸۰۴ تا ۱۸۱۵ ميلادي بود كه در تاريخ ۱۵ آگوست ۱۷۶۹ ميلادي (۲۵ مرداد ۱۱۴۸) در جزيره كورس در نزديكي فرانسه در خانواده‌اي پرجمعيت و فقير به دنيا آمد و در دوران طفوليت پدرش را به سبب بيماري روده اثني عشر از دست داد. ناپلئون فرزند چهارم از ۱۱ فرزند خانواده «كارلو بناپارت» و «لتيزا رومولينو» بود. او و برادر بزرگ‌ترش ژوزف پس از مرگ پدر مسووليت خانواده خود را به عهده گرفته بودند كه ناپلئون در اين زمينه فعال‌تر و مفيدتر مي‌نمود. مادرش نسبت به تربيت ناپلئون و براي شكل‌گيري شخصيتش بسيار سختگيرانه عمل مي‌كرد. پدرش براي يادگيري زبان فرانسه او را به يك مدرسه مذهبي در فرانسه روانه كرد. ناپلئون در مدت حكومت بر فرانسه به فتوحات زيادي دست يافت. در اوايل اين كشور‌گشايي‌ها براي مردم ارزش زيادي داشت و با كوچك‌ترين خبر از پيروزي در جنگ‌ها به خيابان‌ها مي‌ريختند و شادي مي‌كردند اما بعد از چند سال اين فتوحات براي‌شان امري عادي تلقي مي‌شد. ناپلئون در خاورميانه نيز نيرو پياده كرد. او قصد داشت مصر و سوريه را تصرف كند اما در يكم آگوست، آدميرال انگليسي به‌نام هوراشيو نلسون ناوگان جنگي فرانسه را در نبرد نيل نابود مي‌شود (۱۷۹۸ ميلادي) كتاب «ناپلئون و ايران» نگاهي تاريخي دارد به نوع روابط ايران و فرانسه در دوران ناپلئون بناپارت. اين كتاب نوشته ايرج اميني نويسنده و ديپلمات ايراني، فرزند دكتر علي اميني است. اميني تحصيلات ابتدايي را در تهران انجام داد و در ۱۳۲۵ به سوييس رفت و دوره متوسطه را در آنجا گذراند. مدتي در مدرسه تئاتر پاريس تحصيل كرد و آنگاه به امريكا رفت و در آنجا ليسانس علوم سياسي گرفت. پس از بازگشت به ايران در دانشگاه تهران در رشته علوم اجتماعي به تحصيل پرداخت و دانشنامه فوق‌ليسانس گرفت. او داراي ديپلم روابط بين‌الملل از دانشگاه آكسفورد است. ايرج اميني در ۱۳۴۳ وارد وزارت امور خارجه شد، مدتي دبير دوم سفارت ايران در لندن بود. در ۱۳۵۷ سفير ايران در تونس شد. پس از پيروزي انقلاب اسلامي به فرانسه رفت و اينك در پاريس زندگي مي‌كند. كتاب «ناپلئون و ايران» از بيست فصل تشكيل شده كه برخي از آنها عبارتند از:
وسوسه شرق، نحوه تكوين روابط فرانسه و ايران، بنوپارت در مصر، سرآغاز نزديكي فرانسه و ايران، كاهش نفوذ فرانسه و...
«ناپلئون و ايران» نوشته ايرج اميني با ترجمه اردشير لطفعليان به همت انتشارات فرزان روز منتشر شده است و هم‌اكنون در دسترس علاقه‌مندان به مطالعات تاريخي قرار دارد.