آمادگي آلمان و فرانسه براي تعامل با سوريه پسا اسد
قفل دروازه‌هاي شام شكست!
ژان نوئل باروت، وزير خارجه فرانسه به همراه آنالنا بربوك همتاي آلماني‌اش نخستين وزراي اتحاديه اروپا هستند كه پس از سقوط دولت بشار اسد به دست شورشيان در ۸ دسامبر به دمشق سفر كرده‌اند. مقامات اروپايي همچنين طي اين سفر با احمد الشرع، رهبر فعلي در كاخ رياست‌جمهوري ديدار و اعلام كردند كه خواهان مراوداتي جديد با سوريه و يك انتقال صلحآميز و فراگير هستند. ديپلماتهاي اروپايي پيش از ديدار با الشرع از مجتمع زندان‌هاي صدنايا در سوريه بازديد و همچنين با نمايندگان جامعه مدني ملاقات داشتند. به باور گروهي از ناظران به نظر ميرسد كه قدرت‌هاي غربي به‌طور محتاطانه در حال بازگشايي كانال‌هايي با حاكمان جديد سوريه پس از ۱۳ سال جنگ داخلي ويرانگر هستند. در همين راستا گاردين نوشت: سفر ديپلماتهاي ارشد اروپا با هدف نشان دادن تمايل اين قاره جهت پذيرش حاكميت شورشيان با محوريت تحريرالشام انجام شده است. كايا كلاز، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا، روز جمعه در اين رابطه گفت: پيام ما به رهبري جديد سوريه احترام به اصول توافق شده با بازيگران منطقه‌اي و تضمين حفاظت از همه غيرنظاميان و اقليت‌هاست كه بسيار اهميت دارد. همچنين همزمان وزير امور خارجه فرانسه پس از ديدار با نمايندگان جامعه مدني در دمشق گفت كه بايد يك راه‌حل سياسي با «كردها» به عنوان متحدان اين كشور حاصل شود تا آنها نيز به‌طور كامل در فرآيند سياسي حاكميت سوريه ادغام شوند. اين در حالي است كه وزير خارجه آلمان نيز طي اين سفر مدعي شد كه سوريه موفق به انجام كاري شد كه تقريبا هيچ كس فكر نمي‌كرد ممكن باشد و اين نشان مي‌دهد كه در زمان‌هاي دشوار نيز حمايت از مردمي كه به آزادي و عدالت ايمان دارند چقدر اهميت دارد. همتاي فرانسوي‌اش نيز همزمان مدعي شد اين دو قدرت بزرگ اتحاديه اروپا در كنار مردم سوريه با تمام تنوع‌شان ايستاده‌اند و خواهان يك انتقال صلحآميز هستند. او همچنين ابراز اميدواري كرد كه سوريه‌‌اي حاكم و امن وجود داشته باشد، چراكه دو كشور قصد دارند كمك‌‌هاي فني و مشاوره‌اي در مورد يك قانون اساسي جديد به دمشق ارايه دهند. در ادامه گزارش گاردين آمده كه وزير امور خارجه آلمان مدعي است با دستي دراز شده و همچنين انتظارات روشن از حاكمان جديد به سوريه سفر مي‌كند و نيز افزوده است كه اين حاكمان بر اساس عملكردشان قضاوت خواهند شد. بربوك همچنين طي ادعايي از روسيه خواست كه پايگاه‌هاي نظامي خود را در سوريه ترك كند. به ادعاي الجزيره او همچنين در يك كنفرانس خبري پس از ديدار با اداره جديد سوريه مدعي شد كه در گفت‌وگوهاي امروز روشن كرديم كه اروپا از سوريه حمايت خواهد كرد، اما تامين‌كننده مالي ساختارهاي راديكال نخواهد بود. در ادامه اين گزارش آمده كه وزراي امور خارجه آلمان و فرانسه با يك «فهرست طولاني از خواسته‌‌ها» براي دولت جديد به اين كشور آمده‌اند و همچنين به وضوح اعلام كردند كه حضور گروه‌هاي افراطي را در اينجا تحمل نخواهند كرد. آنها همزمان نيز گفتند كه از فرصت‌سازي دوباره داعش از وضعيت ناپايدار سوريه كه مي‌تواند تهديد جدي براي كل منطقه باشد، نگران هستند.آسوشيتدپرس طي گزارشي تحليلي از سفر مقامات اروپايي آورده كه وزراي خارجه دو عضو مهم اتحاديه اروپا به دمشق رفتند تا پيامي را كه رييس دستگاه ديپلماسي آلمان آن را «سيگنال واضح» ناميد، ارسال كنند؛ پيامي مبني بر اينكه اروپا و سوريه مي‌توانند پس از بركناري بشار اسد توسط شورشيان «آغاز سياسي جديدي» تجربه كند. اين سفر در حالي انجام مي‌شود كه دولت‌هاي غربي در حال برقراري ارتباط با هيات تحريرالشام به رهبري احمد الشرع هستند؛ گروهي كه در گذشته ارتباطاتي با القاعده داشته و رهبري شورش عليه بشار اسد را بر عهده داشت و به نظر ميرسد اكنون در حال بررسي حذف نام اين گروه از فهرست سازمان‌هاي تروريستي هستند. نشريه نيوزويك نيز طي گزارشي در باب اين سفر آورده كه اين سفر نماد يك تغيير مهم در ديپلماسي اروپايي است كه پس از سال‌ها روابط پرتنش در طول جنگ داخلي طولاني سوريه ايجاد شده است. به ادعاي ناظران به نظر ميرسد بعد از سقوط بشار اسد درهاي جديدي براي تعامل بين‌المللي سوريه با كشورهايي باز شده كه پيش از اين روابط‌شان با دمشق به بن‌بست رسيده بود. هر چند كه همچنان تحريم‌هاي غربي و نيز برچسب تروريستي بودن بر گروه‌هاي حاكم بر سوريه باقي است. اما به نظر ميرسد اين ابتكار مي‌تواند جايگاه جهاني سوريه را بازتعريف كند و همچنين بر تلاشهاي ديپلماتيك آينده در منطقه تاثير بگذارد. به باور گروهي از تحليلگران ديدار وزراي خارجه آلمان و فرانسه با احمد الشرع، نشان‌دهنده تعامل محتاطانه اروپا با رهبر جديد سوريه است. اين در حالي است كه تحريرالشام همچنان به عنوان يك گروه تروريستي توسط كشورهاي غربي شناخته مي‌شود و تحريم‌ها عليه سوريه ادامه دارد. تحريم‌هايي كه در ابتدا در دوران حاكميت بشار اسد اعمال شده‌‌اند. به ادعاي اين نشريه اين وضعيت معادلات بين‌الملل و تلاشهاي ديپلماتيك براي بازسازي سوريه را پيچيده‌تر كرده و همچنين نشان مي‌دهد كه مسير پيش روي آينده اين كشور به شدت تحت تاثير واكنش‌هاي بين‌المللي خواهد بود. با اين حال اما ايالات متحده به تازگي پاداش ۱۰ ميليون دلاري براي بازداشت احمد الشراع را لغو كرده كه همچنان نشان‌دهنده يك تغيير بالقوه در سياست‌هاي بين‌المللي اعمال شده توسط قدرت‌هاي جهاني است. به ادعاي ناظران اين در حالي است كه پس از سقوط دولت بشار اسد، دمشق شاهد افزايش توجهاتي بين‌المللي از سوي كشورهاي مختلفي بوده كه اين مساله منعكس‌‌كننده تغييرات در چشم‌انداز ژئوپليتيكي معادلات منطقه است. به ادعاي نيوزويك اين تغييرات مي‌تواند به بازتعريف روابط سوريه با كشورهاي ديگر و همچنين تاثيرگذاري بر تلاشهاي ديپلماتيك براي حل و فصل بحران‌هاي جاري در اين كشور منجر شود.
عرب واشنگتن دي‌سي:
استراتژي ترامپ -2 در ارتباط با سوريه/ اسراييل سكاندار تحولات خاورميانه خواهد شد؟
به ادعاي گروهي از ناظران احتمالا هر چارچوبي كه دولت بايدن در روزهاي پاياني رياست خود در مورد سوريه ارايه دهد، تحت بازبيني دولت جديد ترامپ قرار خواهد گرفت، چراكه به ادعاي ناظران اسراييل در دولت دوم ترامپ نقش رهبري را در سياست‌هاي منطقه‌اي به عهده خواهد گرفت. اين در حالي است كه احتمالا اعراب خليج‌فارس نيز بر نظر رييس‌جمهور جديد تاثيرگذار باشند. وب‌سايت عرب واشنگتن دي‌سي طي گزارشي در اين راستا آورده است كه اسراييل همزمان در شمال غزه و نيز كرانه باختري و همچنين سوريه در حال انجام اقداماتي است كه به نظر ميرسد ترامپ به بسياري از اين تحركات تل‌آويو رضايت خواهد داد. به ادعاي تحليلگران درست است كه شرايط كنوني منطقه فرصت‌هايي را براي پيشبرد اولويت‌هاي سياست خارجي ايالات متحده فراهم كرده، اما اين امر به اراده سياسي، نيت، توانايي و بودجه اين كشور نياز دارد. اين در حالي است كه همچنان مشخص نيست كه دولت جديد ترامپ هيچ يك از اين موارد را ارايه خواهد داد يا خير. دونالد ترامپ در دولت اول خود نيز در باب دمشق به سياست‌هاي محدودي اكتفا كرد، گويا او سوريه را ناديده گرفته است. همان‌طور كه روساي پيش از او و نيز بعد از او يعني بايدن از رويكردهاي مشابهي پيروي كردند. اين در حالي است كه ترامپ يك روز قبل از خروج اسد صراحتا گفت كه تمايلي براي مداخله در تحولات شام ندارد. مايك والتز، مشاور امنيت ملي منتخب ترامپ مدعي شده كه او مي‌خواهد درگير جنگ‌هاي بيشتري در خاورميانه نشود. اما اكنون نيز مشخص نيست كه دونالد ترامپ تحت تاثير مشاورانش قرار خواهد گرفت يا خير. با اين حال به نظر ميرسد كه محتمل‌ترين مسير براي ترامپ اين است كه از اسراييل پيروي كند. او همچنين ممكن است به نظرات متحدان كليدي خليج‌فارس، به ويژه عربستان سعودي و امارات متحده عربي گوش دهد هر چند كه اين امر زماني موثر خواهد بود كه آنها آماده باشند تا پول‌هاي‌شان را روي مذاكره بگذارند. به ادعاي ديگر نشرياتي كه سياست احتمالي ترامپ را مورد تحليل قرار داده‌اند، دفاع ترامپ از منافع متحدانش و جلوگيري از احياي داعش نيازمند مشاركت گسترده‌‌تري از سوي ايالات متحده است كه به نظر ميرسد ترامپ تمايل چنداني به متعهد شدن به آن ندارد. اغلب شركاي منطقه‌اي واشنگتن اميدوارند كه امريكا رهبري ائتلافي كه هدفش بازسازي سوريه است را برعهده بگيرد. اين در حالي است كه ميهمان تازه كاخ سفيد علاوه بر رسيدگي به منافع متضاد احزاب مختلف منطقه‌اي، بايد با شوراي امنيت سازمان ملل همكاري كند كه فرآيند سياسي و اقتصادي آن براي مديريت منازعه بر اساس قطعنامه ۲۲۵۴ مورد توجه قرار گيرد. اين در حالي است كه دولت‌هاي متوالي ايالات متحده اساسا از زمان تصويب اين قطعنامه به سازمان ملل توجهي نكرده‌اند. تصميم مهم ديگري كه ترامپ بايد با آن روبه‌رو شود، اين است كه آيا بايد نام تحريرالشام و رهبر آن احمد الشرع كه اكنون قدرت را در سوريه به دست گرفته را از فهرست تروريستي دولت امريكا حذف كند يا خير. عدم انجام اين كار مانع بزرگي براي تعامل با حكام احتمالي سوريه پس از اسد ايجاد خواهد كرد و نفوذ ايالات متحده را كاهش مي‌دهد. به عبارت ديگر به نظر ميرسد كه ديپلماسي و همكاري بين‌المللي در آينده حياتي خواهد بود. اگر رييس‌جمهور منتخب و تيم سياست خارجي او بخواهند به اولويت‌هايي كه به‌طور عمومي مطرح شده، پايبند بمانند به سياستي پيچيده‌تر و چندجانبه‌‌تر نياز خواهند داشت تا اينكه فقط بخواهند بگويند: درگير نشويد!