کهنه سربازان هیرکانی

اسماعیل عباسی

جنگل‌های بی‌مانند هیرکانی شانزده هزار سال پیش، از آخرین دوره یخبندان جان سالم به ‌در برده‌اند. دوام این زندگی معجزه‌آسا به خاطر اقلیم و تعادل‌زیستی منحصر به فرد در پناه سلسله کوه‌های البرز و رطوبت پیوسته دریای کاسپین، توپوگرافی ویژه زمین و توان حیرت‌انگیز بازآوری تنوع‌زیستی در این محدوده زیستی کم‌مانند روی کره‌زمین است. امروزه سرخ‌دار هزار و هفتصد ساله و افرای پانصد ساله از آخرین کهنه‌ سربازان این اقلیم و کلیمای بی‌نظیرند که هنوز و همچنان به حفظ جنگل‌های هیرکانی کمک می‌کنند.  در برابر آفات گوناگون جنگل‌های هیرکانی مثل چرای دام در بالادست، طرح‌های نسنجیده واگذاری و بهره‌برداری از جنگل، قاچاق علنی چوب و حتی درختان تنومند قدیمی، شاهد تلاش شبانه‌روزی جنگلبانان شریف و شجاع، کارشناسان و پژوهشگران، گروه‌های داوطلب بومی مثل «حافطان هیرکانی»، اطلاع‌رسانی و تلاش رسانه‌ای کارشناسان، معدود تشکل‌های محیط‌زیستی و روزنامه‌نگاران حوزه محیط‌زیست هستیم، اما تهدیدهای جدی به خصوص ساخت و سازهای عنان گسیخته که تا ارتفاعات بالای هزار متر مناطق جنگلی هم پیش رفته و انباشت زباله که حاصل توسعه ناپایدار است، می‌رود تا نوار سبز به‌هم پیوسته جنگل‌های هیرکانی را که حیاتش در همین به‌هم پیوستگی است به صورت جزیره‌های جنگلی دور افتاده از هم در بیاورد که در آن صورت نابودی این گنجینه کم‌مانند چند هزار ساله را در پی خواهد داشت.  امید که با مساعی بخش دولتی و حمایت‌های مردمی و رسانه‌ای چنین اتفاق تلخی نیفتد و هیرکانی برای نسل‌های آینده سرزمین ما هم بماند. شب هیرکانی که در شامگاه یکشنبه سی‌ام دی ماه 1403 در خانه اندیشمندان علوم انسانی و به همت مجلات بخارا و صنوبر و اجرای کم‌نظیر استاد علی دهباشی و خانم مانیا شفاهی و با حضور ده‌ها نفر از کارشناسان، علاقه‌مندان به حفظ محیط‌زیست و جمعی از اهالی رسانه برگزار شد کوشش‌هايی از همین دست است.   اساتید و پژوهشگران ارجمند باریس مجنونیان، حنیف‌رضا گلزار، مهندس صدیقی، کیومرث سفیدی، حمیدرضا رضايی و حسین آقايی سخنرانان این مراسم بودند. فیلم‌های مستند مرتبط با این شب به کارگردانی یاسر طالبی به نمایش در آمد.  در پایان این مراسم، اهدای لوح تقدیر و تجلیل از روزنامه‌نگاران فعال حوزه محیط‌زیست برعهده اینجانب به عنوان بنیانگذار اولین صفحه محیط‌زیست در رسانه‌های ایران و روزنامه‌نگار پیشکسوت این حوزه خانم مژگان جمشیدی واگذار شد که خود افتخار بزرگی برای نگارنده بود.  لوح تقدیر به روزنامه‌نگاران همکار تقدیم شده؛ الهه موسوی، اسدالله افلاکی، زهرا کشوری، زینب رحیمی و فاطمه باباخانی بوده‌اند...