چرا حماس تبادل اسرا را به تعويق انداخت؟
صلح سرد در غزه
حماس روز دوشنبه اعلام كرد كه به دليل نقض توافق آتشبس توسط اسراييل، مرحله بعدي تبادل اسرا كه قرار بود روز شنبه در غزه انجام شود، به زماني ديگر موكول شده و به تعويق خواهد افتاد. اين درحالي است كه تلآويو نيز اين تاخير را نقض كامل آتشبس توصيف كرده و از ارتش اين رژيم خواسته است كه براي هر سناريوي ممكن در غزه آماده شود. دونالد ترامپ نيز در واكنش به اقدام حماس در توقف تحويل اسراي اسراييلي مدعي شد: اگر تا ظهر شنبه آينده (26 بهمن)، همه گروگانها از غزه آزاد نشوند، خواستار لغو آتشبس خواهد شد، همچنين اگر گروگانها از غزه به خانههايشان بازنگردند، همه درهاي جهنم باز ميشود. اين درحالي است كه ابوعبيده، سخنگوي گردانهاي القسام (شاخه نظامي حماس)، در پستي در شبكه اجتماعي ايكس (توييتر) ضمن اشاره به دليل تاخير تبادل اسراي اسراييلي نوشت: «ما بر تعهد خود به شرايط توافق تاكيد ميكنيم به شرطي كه رژيم اشغالگر به تعهدات خود پايبند باشد.» همزمان نيز حماس در بيانيهاي جداگانه اعلام كرد كه اين اقدام به عنوان يك هشدار به اسراييل است و هدف آن تحت فشار قرار دادن تلآويو براي رعايت كامل شرايط توافق آتشبس است. به گزارش سيانان، ابوعبيده جزييات زيادي از اقدامات اسراييل كه منجر به نقض توافق آتشبس توسط اين رژيم شده، آورده است: ازجمله به تعويق انداختن بازگشت آوارگان به نوار غزه شمالي، هدفگيري آنها با گلولهباران و تيراندازي در مناطق مختلف نوار غزه و همچنين عدم اجازه ورود كمكهاي انساني به اشكال مختلف و با توسل به اهرمهاي گوناگون. حماس نيز اعلام كرد اسراييل اجازه ورود چادرها، خانههاي پيشساخته، انتقال سوخت، يا تجهيزات حذف آوار را به نوار غزه نميدهد. طبق بيانيه حماس اسراييل همچنين ورود داروهاي ضروري و ملزومات بيمارستاني را به تاخير مياندازد. گفتني است همزمان نيز وزير دفاع اسراييل تاخير حماس در انتقال اسرا را نقض كامل توافق آتشبس توصيف كرد. اين درحالي است كه به ادعاي سيانان به نقل از يك مقام اسراييلي، بنيامين نتانياهو با تيم امنيتي خود در باب شرايط حاكم و آنچه در آينده قرار است رخ دهد، مشاوره كرده است. همزمان نيويورك تايمز با انتشار يادداشتي با اشاره به صلح شكننده و پس لرزههاي حاصل از آن مدعي شد كه تهديد اخير حماس در بازه زماني حساسي عليه تلآويو عملي شده است، زيرا فشار بر كابينه نتانياهو براي كامل كردن توافق و آزادسازي تمامي اسرا در غزه افزايش يافته است. در تظاهراتي كه دوشنبه شب در تلآويو برگزار شد، تظاهراتكنندگان خواستار آزادي اسرا شدند و نتانياهو را به خرابكاري در توافق متهم كردند.
از طرفي اين اولينبار نيست كه شكاياتي از سوي طرفين توافق دراختيار ميانجيگريهاي صلح قرار داده ميشود. پيشتر حماس و اسراييل در طول مرحله اول توافق، يكديگر را به نقض توافق متهم كردند اما درنهايت اين موضوع نيز حل و فصل شد. گفتني است تا پيش از اين نيز حماس در روز شنبه 20 بهمن (8 فوريه) سه اسير را در آخرين مبادله از زمان اجراي آتشبس آزاد كرد. در ازاي اين اقدام، اسراييل نيز ۱۸۳ زنداني فلسطيني را دراختيار حماس قرار داد. حماس اكنون در مجموع ۱۶ اسير اسراييلي را به عنوان بخشي از مرحله اول توافق آتشبس آزاد كرده، اين 16 اسير بخشي از ۳۳ گروگاني هستند كه قرار بر آن است كه توسط اين گروه فلسطيني و در ازاي اجراي تعهدات اسراييليها به شكلي تدريجي آزاد شوند. اگرچه حماس در بيانيه خود اشارهاي به اظهارات جديد دونالد ترامپ در گفتوگو با شبكه فاكس نيوز نكرده اما اين اظهارات موج جديدي عليه ايده ادعايي رييسجمهور امريكا برانگيخت. ترامپ در اين گفتوگو بار ديگر به ايده ادعايياش براي تصرف و مالكيت غزه اشاره ميكند و ميگويد اطمينان دارد كه خواهد توانست با مصر و اردن براي اسكان دايمي ساكنان غزه توافق كند. او در گفتوگو با فاكس نيوز ادعا كرد: «ما براي يك ميليون و ۹۰۰ هزار سكنه غزه مناطق مسكوني زيبا و امني خواهيم ساخت... كمي آن طرفتر از جايي كه الان هستند و بسيار خطرناك است. در اين ميان، من تملك آن (غزه) خواهم شد. اين را يك پروژه ساخت و ساز آيندهنگرانه تصور كن. يك زمين بسيار زيبا.» ترامپ سپس در پاسخ به خبرنگار فاكس نيوز كه از او ميپرسد آيا فلسطينيان اجازه بازگشت به غزه پس از «بازسازي» مورد نظر آقاي ترامپ را دارند يا نه، ميگويد: «نه اجازه نخواهند داشت، چون ما جاي بهتر و امنتري برايشان خواهيم ساخت.» اين اظهارات كه حتي جديتر از سخنان اوليه ترامپ درباره ايده تصرف و تملك غزه ازسوي امريكاست، ازسوي كارشناسان «نقض قوانين بينالمللي» خوانده شده و حتي رهبران و چهرههاي برجسته دموكرات آن را «پاكسازي قومي» خطاب كردهاند. حماس هم در واكنش به اظهارات اوليه ترامپ گفته بود كه طرح رييسجمهور جديد امريكا درباره غزه چون «پاشيدن نفت روي آتش در منطقه» خواهد بود.