از تهران تا باكو؛ گام‌هاي استوار دولت چهاردهم
حضور دكتر پزشكيان در باكو حامل پيام‌هاي روشني است: ايران اهل تعامل و مذاكره با همسايگان است، عقلانيت و ديپلماسي مبتني بر شناخت فرهنگي به سياست خارجي كشور بازگشته و تهران قصد دارد نقشي فعال در پروژه‌هاي منطقه‌اي مانند كريدور شمال- جنوب ايفا كند.
از منظر اقتصادي نيز اين سفر مي‌تواند فصلي تازه در مناسبات ايران و آذربايجان بگشايد. حجم مبادلات تجاري دو كشور هنوز فاصله زيادي با ظرفيت‌هاي واقعي دارد و حوزه‌هاي نفت و گاز، حمل‌ونقل ريلي، انرژي‌هاي نوين، كشاورزي، تبادل برق و گردشگري از جمله زمينه‌هايي هستند كه مي‌توانند محور همكاري‌هاي جديد قرار گيرند. با توجه به شناخت دكتر پزشكيان از ظرفيت‌هاي علمي و فناوري كشور، پيش‌بيني مي‌شود ابتكارات موثري در مذاكرات مطرح شود، به ويژه در حوزه ترانزيت منطقه‌اي كه اهميت ژئواستراتژيك بالايي براي ايران دارد.
در بُعد نرم ديپلماسي نيز اين سفر اهميت ويژه‌اي دارد. افكار عمومي منطقه امروز نقش تعيين‌كننده‌اي در جهت‌گيري‌هاي سياسي ايفا مي‌كند. سفر رييس‌جمهوري با شخصيتي مردمي و آشنا به فرهنگ منطقه مي‌تواند تصويري مثبت، انساني و همدلانه از ايران در اذهان عمومي ملت‌هاي قفقاز ايجاد كند؛ پيوندهايي كه بر مشتركات زباني، مذهبي، موسيقايي و تاريخي استوار است و مي‌تواند ديپلماسي فرهنگي را به يكي از مولفه‌هاي قدرتمند سياست خارجي ايران بدل سازد.
در اين ميان، بايد به نكته‌اي مهم توجه داشت: اين نخستين گام دكتر پزشكيان در راستاي اعتمادسازي دوملت و تقويت پيوندهاي فراملي نبوده است. پيش از اين، سفرهاي رسمي به عراق و به ويژه به اربيل ـ مركز اقليم كردستان عراق ـ و تاجيكستان انجام شده بود كه نشان از اهتمام ويژه دولت چهاردهم به تقويت وحدت ملي و انسجام منطقه‌اي داشت. سفر به باكو نيز در همين راستا و در تداوم سياست‌هاي اعلام‌شده دولت در خصوص «وحدت ملي، انسجام قومي و همسايه‌محوري» صورت مي‌گيرد؛ سياستي كه بر مبناي احترام به تنوع فرهنگي درون كشور و شناخت صحيح از نقش‌آفريني اقوام در تقويت اقتدار ملي تعريف شده است.
نقش شخص دكتر پزشكيان در اين مسير برجسته است. او با منش مردمي، صداقت، صميميت و رويكرد علمي خود، الگويي تازه از ديپلماسي عمومي را به نمايش گذاشته است؛ ديپلماسي‌اي كه فراتر از محاسبات صرف نظامي و اقتصادي، بر احترام متقابل، اعتمادسازي، شناخت فرهنگي و سرمايه‌هاي نرم تكيه دارد.
دكتر پزشكيان با ابتكار عمل به موقع و هدف‌گذاري هوشمندانه، توانست در زمان مقتضي گام‌هاي اوليه را در مسير تعامل مستقيم و موثر با همسايگان بردارد و جايگاه فعال ايران را تثبيت كند.
در شرايطي كه منطقه با چالش‌هايي چون اختلافات قومي، رقابت‌هاي انرژي، پروژه‌هاي اتصال تجاري و تحولات سياسي روبروست، ايران مي‌تواند با ديپلماسي فعال و متوازن، نقشي سازنده و تعيين‌كننده ايفا كند. سفر دكتر پزشكيان به جمهوري آذربايجان، نشانه‌اي روشن از احياي ديپلماسي فعال و انساني ايران در منطقه است؛ ديپلماسي‌اي كه ريشه در اعتماد ملي دارد و با اراده‌اي تازه براي تعامل مثبت و پايدار با همسايگان پيگيري مي‌شود.
بي‌ترديد، موفقيت اين رويكرد مي‌تواند به ثبات منطقه‌اي، توسعه اقتصادي، گشايش‌هاي سياسي و ارتقای جايگاه ژئوپليتيكي ايران كمك كند. دولت چهاردهم با اين گام‌هاي استوار نشان مي‌دهد كه ايران امروز نه تنها در صحنه داخلي، بلكه در عرصه منطقه‌اي نيز در مسير بالندگي و پيشرفت گام برمي‌دارد؛ مسيري كه با سفر دكتر مسعود پزشكيان به باكو، بار ديگر از زبان ملت ايران با جهانيان سخن مي‌گويد.
مديركل روابط عمومي دفتر رييس‌جمهور