امروز تولد محمد ابراهيم باستاني پاريزي است
يگانه مورخ ايراني
علي دهباشي
بدون ترديد استاد محمد ابراهيم باستاني پاريزي يگانه مورخي بود كه تاريخ مردم ايران را نگاشت. آنچه در كتابهاي بسيار ايشان (بالغ بر 80 كتاب) بهجا مانده حكايت از عمق مطالعات او در حوزه تاريخ ايران و آنچه مربوط بهتاريخ ايران و جهان است، دارد. دكتر باستاني پاريزي نثر ويژهاي براي بيان مطالعات تاريخي خود به وجود آوردهبود. اين نثر ويژه كه داراي شيرينيهاي زباني خاص خود بود، موفق شد مخاطبين بسياري را كه به متون تاريخي علاقهمند نبودند به تاريخ ايران علاقهمند سازد. شاهد اين گفتههاي بنده استقبالياست كه از آثار او و تجديد چاپ مكرر كتابهايش انجام شده كه نشان ميدهد نثر و ديگر ويژگيهاي نوشتاري، كتابهاي ايشان را براي مخاطب جذاب كرده است. يكي ديگر از ويژگيهاي مهم آثار دكتر محمد ابراهيم باستاني پاريزي طنز ويژهاش بود. بلاترديد هيچ مورخي به توانايي او در طنز دست نيافته است، طنزي كه ريشه در سدههاي گذشته ايران داشت. باستاني پاريزي موفق شده بود كوچه پسكوچههاي تاريخ پر تلاطم ايران را به تصوير بكشد. گاهي اين تصاوير آنچنان قوي و روشن بود كه خواننده تصور ميكرد، انگار باستاني پاريزي در آن حادثه حضور داشته است. بدون ترديد خدمتي كه دكتر باستاني به علاقهمند كردن هزاران نفر به مطالعات تاريخ كرده است، فراموش ناشدني است. يكيديگر از علايق او زادگاهش كرمان بود، اين علاقه تا آنجا پيش رفت كه هيچ حادثه تاريخي را به سرانجام نميرساند مگر آنكه بهكرمان وصلش كند، اينكار را بسيار ماهرانه و استادانه انجام ميداد. بيشاز 10 كتاب درباره تاريخ كرمان نوشت و تصحيح كرد. جا دارد كه يكي از بزرگترين خيابانهاي كرمان و زادگاهش پاريز بهنامش نامگذاري شود. ياد و خاطرهاش گراميباد.