ضربه آهسته پوتين بر شانه اوباما
افكار عمومي جهان باراك اوباما، رييسجمهوري امريكا و ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه را در چند سال اخير، به ويژه پس از بحران سوريه و اوكراين به رقباي غير قابل اجتناب تبديل كردهاند. طرحها، تحليلها و كاريكاتورهايي كه روساي امريكا و روسيه را در مقابل هم قرار ميداد، سرانجام تاثير خود را گذاشت و ماههاست كه فضاي سردي بين كاخ سفيد و كاخ كرملين برقرار شده و حتي ديگر ظاهرا تلفني رد و بدل نميشود. اما برگزاري نشست سران كشورهاي عضو پيمان همكاري اقتصادي كشورهاي آسيا- اقيانوسيه (اپك) در چين كه به حضور همزمان باراك اوباما و ولاديمير پوتين در پكن انجاميده بود، بسياري را كنجكاو كرده بود كه آيا سكانداران امريكا و روسيه پس از ماهها مناقشه لفظي و قهر سياسي با يكديگر ديدار و گفتوگويي خواهند داشت يا نه؟
ظاهرا اين انتظار تحقق يافته است. به گزارش سخنگويان كاخ سفيد و كاخ كرملين، روساي جمهور روسيه و امريكا در نشست همكاري اقتصادي كشورهاي آسيا- اقيانوسيه (اپك) با يكديگر ديدار مختصر و كوتاهي داشتهاند. دميتري پسكوف، دبير مطبوعاتي ولاديمير پوتين رييسجمهور روسيه اعلام كرده پوتين چند بار در حاشيه اين اجلاس با باراك اوباما رييسجمهور امريكا گفتوگو كرده است. به گفته پسكوف اين گفتوگوها كوتاه بودند اما دو رهبر در جريان آنها روابط دوجانبه و مسائل سوريه، اوكراين و ايران را مورد بحث قرار دادهاند. اما پسكوف در پاسخ به اين سوال كه آيا پوتين و اوباما موضوع مبارزه با داعش را نيز مورد بحث قرار دادهاند، گفته: «نميتوانم بگويم. نميدانم.»
پيش از آن نيز يكي از مقامهاي ارشد امريكا به خبرگزاري روسي نووستي گفته بود پوتين و اوباما ممكن است با يكديگر نشستي طولاني و كامل داشته باشند. اين در حالي است كه روساي روسيه و امريكا از پكن راهي بريسبن استراليا ميشوند تا در اجلاس گروه 20 شركت كنند و كاخ سفيد ميگويد هيچ برنامهيي براي نشست ميان پوتين و اوباما در اين مورد وجود ندارد. يك مامور بلندپايه امريكا نيز گزارش داده است كه تصاوير منتشر شده از ديدار اوباما و پوتين صرفا ناشي از يك «برخورد كوتاه و تصادفي» بوده است. با اين حال جالب است كه به گزارش يك خبرنگار روس پوتين پيش از آغاز رسمي دومين روز نشست اپك ضربهيي آهسته و دوستانه بر شانه اوباما زده است و ولاديمير پوتين هنوز از اصطلاح شركاي غربي ما يا شريك امريكايي ما براي مباحثه با اوباما استفاده ميكند. تنشها ميان مسكو و واشنگتن بر سر مساله اوكراين و ناآراميها در شرق اين كشور افزايش يافته است چراكه غرب به رهبري امريكا، روسيه را عامل اصلي اين ناآراميها ميداند.
افشاي جزييات طرح مسكو درباره سوريه
ايسنا به نقل از روزنامه لبناني اخبار گزارش داد؛ منابع روسي و بينالمللي مطرح كردهاند كه همزمان با حتمي شدن دعوت روسيه از دولت سوريه و بخشي از مخالفان اين كشور براي حضور پاي ميز مذاكرات وزارت خارجه روسيه، مسوولان قاهره و استفان دي ميستورا در تلاش براي هماهنگسازي مقدمات برگزاري اين كنفرانس در مسكو هستند. بر اساس اين گزارش در دستور كار اين مذاكرات كه بين هيات دولت سوريه، هيات مخالفان سوري برگزار ميشود، ايجاد دولت انتقالي در سوريه با اختيارات گسترده اما به شرط باقي ماندن قدرت بشار اسد بر ارتش و نهادهاي امنيتي كشور بررسي خواهد شد. هيات اول از دولت سوريه به رياست وليد معلم، وزير خارجه سوريه بوده و در هيات دوم ائتلاف مخالفان نظام سوريه به رهبري احمد معاذ خطيب و قدري جميل، معاون بركنار شده نخستوزير سوريه است. اين دولت دربرگيرنده نمايندگان نظام سوريه و شخصيتهاي مخالف مانند جميل و معاذ خطيب خواهد بود كه رياست آن را فردي غيرجنجالي بر عهده بگيرد. از وظايف دولت تشكيل هيات موسسان است كه كار تغيير ريشهيي قانون اساسي سوريه را بر عهده دارد.
براساس اين طرح دو سال بعد از تشكيل دولت انتقالي انتخابات پارلماني برگزار ميشود و سپس انتخابات رياستجمهوري برگزار خواهد شد كه ممكن است بشار اسد مجددا نامزد انتخابات شود. بنابر اخبار منتشر شده از منابع روسيه، مقامات مصري و روسيه براي اجراي روند صلح در منطقه خواهان اجراي اين طرح هستند چراكه معتقدند مبارزه با تروريسم اولويت كنوني سوريه است و موفقيت اين امر در گرو حضور گسترده نيروهاي مردمي و ملي در مبارزه با گروه تروريستي داعش و القاعده است. بنا به گزارش منابع كه در فراهم كردن مقدمات نشست مسكو 1 مشاركت دارند، مساله مبارزه با تروريسم در سوريه بايد سريع باشد و تنها نبايد منتظر نتايج حملات ائتلاف كشورهاي غربي بود.