فصل بازگشت به همكاري اقتصادي با فرانسه

ادامه نخستين سفر رسمي رييس جمهور روحاني به اروپا از ايتاليا به پاريس رسيد. تقدير اين بود اين سفر كه بايد در آبان انجام مي‌شد در اثر اقدام تروريستي سلفي- وهابي به تعويق بيفتد. در آن زمان توافق حاصل شده بود اما هنوز به مرحله اجرايي شدن برجام نرسيده بود. اكنون به قول اهل وصال مقتضا موجود است و مانع مفقود. فرانسه كه در زمان مذاكرات 1+5 با سخنان منفي و كارشكني‌هاي مقاماتش مردم ايران را رنجانده بود اينك مي‌كوشد آن سابقه را بزدايد و تاثيري نيك برجاي بگذارد. برخوردها در ايتاليا بسيار محترمانه و اميدبخش بود و در فرانسه هم استقبال صميمانه و اميد بخشي انجام شد. در واقع روابط ايران و فرانسه در 200 سال اخير اصولا خوب بوده و از رنجش‌هاي امپرياليستي روسي و انگليسي به دور بوده است. بعد از انقلاب تا مدتي كوتاه ماه‌عسلي در پرتو نوفل‌لوشاتو وجود داشت اما روابط با كشورهاي غربي از جمله فرانسه به دنبال گروگان‌گيري و پيامدهاي گوناگون آن رو به سردي نهاد. اكنون به يمن همين برجامي كه دلواپسان به نافرجامي‌اش مي‌كوشند، بلندپايگان‌شان به ايران سفر كرده‌اند و در پي آن از رييس‌جمهور ايران و تيم اقتصادي و صنعتي همراه او دعوت كردند به آن كشور سفر كند، تا باشد كه به روابط متعارف بازگرديم و طرفين از «مزاياي اقتصادي و اجتماعي آن بهره‌مند شوند.» فرانسه پژو و رنو را به ايران آورد، و پيش از آن نيز آلستوم و ايرباس و توتال را. اكنون زمان بازگشت به همكاري اقتصادي است. با پژو به توافقي دست يافته‌اند و با رنو در راه دست يابي‌اند و ايرباس كه هم خريدش و هم فروشش براي طرفين اهميت حياتي دارد. در كنار اين توافق‌ها و اميدهاي اقتصادي و صنعتي مسائل سياسي و امنيتي مطرح است. فرانسه در سوريه و لبنان نوعي گذشته تاريخي و فرهنگي دارد و نگران اين دو كشور مدني مديترانه‌اي است. ايران نيز در نيم قرن گذشته به بالا آوردن سطح فرهنگي و اجتماعي اكثريت سركوب شده لبنان، يعني جامعه فقير شيعه آن كشور كمك كرده تا به جايگاه در شأن خود برسند و طبيعتا علائقي سياسي و اجتماعي دارد. فرانسه مورد هجوم امواج مهاجران جنگ سوريه قرار گرفته است و اكنون در مي‌يابد كه ايران بر خلاف رقباي مساله‌آفرين منطقه مي‌تواند نقشي ثبات‌بخش بازي كند. روحاني در كنفرانس مطبوعاتي در ايتاليا در پاسخ خبرنگاري كه نظرش را درباره ادعاي جديد الفيصل پرسيده بود، كه براي بهبود روابط با عربستان خواهان عذرخواهي ايران شده بود به نكات جالبي اشاره كرد كه اكنون، پس از تروريسم وهابي در پاريس، براي فرانسويان بيشتر قابل درك است. ايشان گفت كه آري عذرخواهي مي‌كنيم! از كشتار منا عذرخواهي مي‌كنيم، از كشتار مدينه عذرخواهي مي‌كنيم، از كشتار مردم بي دفاع يمن عذرخواهي مي‌كنيم، از ايجاد القاعده و داعش و... عذرخواهي مي‌كنيم. فهرست اين پوزش‌خواهي طنزآميز مي‌تواند طولاني باشد، بمب‌هاي كنار جاده‌اي در عراق و كشتارهاي گوناگون در افغانستان و پاكستان، عراق، سوريه، پاريس، كاليفرنيا و جاهاي ديگر. در واقع پاسخ به پرسشي كه مي‌توانست روحاني را در موضعي تدافعي قرار دهد با اين طنز تلخ كه تلخي طعم آن با حوادث دوسال اخير در پاريس براي فرانسويان آشناست او را در موضعي قرار داد كه دفاعي براي الفيصل، رييس پيشين سازمان امنيت عربستان و طراح بسياري از ماجراها و شاگردش كه اكنون وزير خارجه ماجراجوي عربستان است باقي نمي‌گذارد. من جنبه سياسي سفر آقاي روحاني را هم بسيار مهم مي‌دانم و اميدوارم با وارد شدن ايران به ترتيبات بين‌المللي هم حقوق داخلي و منطقه‌اي ايران محفوظ بماند و هم ايفاي نقش ثبات‌آفرين و آشتي‌جويانه آشتي و ثبات بيشتري كه مايه اصلي توسعه اقتصادي و اجتماعي حتي سياسي است براي كشورمان به ارمغان آورد.