اهميت نتيجه «نيوهمپشاير»
علي انيسي تهراني/ دموكراسي امريكايي مانند ساير سيستمهاي متكي بر مردم، بر پايه صندوق راي ساخته شده است اما سازوكارهاي استفاده از آن، آنچنان به تاريخ و فرهنگ اين كشور آميخته است كه درك پيچيدگيهاي آن از دور كار سادهاي نيست. نظام دو حزبي در امريكا و اختيارات وسيع ايالتها در انتخابات مقدماتي از اين پيچيدگيها كم نميكند. به زبان ساده، دو حزب عمده امريكا، جمهوريخواه و دموكرات ازاول فوريه تا اواسط جولاي با برگزاري انتخابات در ايالتهاي مختلف نامزد مورد حمايت خود را از ميان نامزدها برميگزينند. اين انتخاباتها سه شكل اساسي دارند. انجمنهاي حزبي (كاكس) كه در آن شهروندان به صورت باز درباره دلايل انتخاب كانديداي مورد نظر بحث و تبادل نظر ميكنند و بعد به صورت غيرمخفي راي ميدهند نظير آنچه در ايالت آيووا در ۱۲ بهمن برگزار شد. انتخابات با صندوق راي مانند آنچه سهشنبه ۲۰ بهمن، در ايالت نيوهمپشاير اتفاق افتاد. يا تركيبي از هر دو. در هر دوره آنچه در آيووا و نيوهمپشاير ميگذرد به دليل پوشش رسانهاي گسترده ميتواند فضاي عمومي انتخابات را تا اندازه زيادي تحت تاثير قرار دهد. گروهي معتقدند ضرباهنگ ايجاد شده در اين انتخاباتها به قدري مهم است كه برنده انتخاباتهاي آيووا و نيوهمپشايردر پايان كارزار انتخابات مقدماتي، نامزدهاي احزاب دموكرات و جمهوريخواه خواهند بود.
در نيوهمپشاير ۲۰۱۶ چه گذشت؟
در انتخابات مقدماتي حزبي در نيوهمپشاير اعضاي ثبت شده هر حزب به نامزد مورد علاقه خود راي ميدهند علاوه بر آن كساني كه بيطرف هستند و تعلق حزبي ندارند نيز ميتوانند در انتخابات هر دو حزب شركت كنند. اما شركت دموكراتها در انتخابات جمهوريخواهها و برعكس مجاز نيست. هيلاري كلينتون كه هشت سال پيش نيوهمپشاير را از رقيب جوانش باراك اوباما برده بود اينبار به رقيبت پير اما جوانپسندش باخت و حالا بايد ديد در صحنه انتخاباتي ايالتهاي كاروليناي جنوبي و نوادا كه از سازماندهي بهتري نسبت به رقيبش برخوردار است چه ميكند. برد برني ساندرز سناتور ايالت ورمانت كه در همسايگي نيوهمپشاير قرار دارد، دور از ذهن نبود. ساندرز ۷۴ ساله در نيوهمپشاير هم به لحاظ فكري و هم به لحاظ جغرافيايي از موقعيت خوبي برخوردار بود. ساندرز بُرد تا نخستين امريكايي غيرمسيحي باشد كه يكي از انتخاباتهاي مقدماتي امريكا را ميبرد. در ميان جمهوريخواهان يكي برنده بود و يكي شگفتيساز. برنده همان نامزد پولدار، متفاوت و نه چندان مودب بود: دونالد ترامپ. نظرسنجيها اينبار بر خلاف آيووا درباره او اشتباه نكرد و او در پايان برنده بود. اما شگفتيساز نيوهمپشاير، اينبار جان كيسك فرماندار ايالت اوهايو بود كه قبل از نيوهمپشاير وضعيت خوبي نداشت.
نيوهمپشاير؛ جو يا واقعيت؟
پس از سنتشكني بيل كلينتون در سال ۱۹۹۲، جورج بوش (پسر) و باراك اوباما هم در حالي وارد كاخ سفيد شدند كه در انتخابات مقدماتي حزب در نيوهمپشاير برنده نشده بودند. سال ۲۰۰۰ جورج بوش در نيوهمپشاير به جان مككين باخت اما سرانجام نامزدي حزب جمهوريخواه را از آن خود كرد و برنده نيوهمپشاير سال ۲۰۰۸ در برابر باراك اوباما كسي نبود جز هيلاري كلينتون هشت سال جوانتر. در انتخابات مقدماتي سال ۲۰۰۸، كلينتون برد اما سرانجام اوباما نامزد دموكراتها و در نهايت مستاجر كاخ سفيد شد. اهميت نيوهمپشاير، ايالتي كه شعارش اين است: آزاد زندگي كن يا بمير!، به دليل جمعيت كم به تعداد نمايندگان در كنوانسيون حزبهاي دموكرات و جمهوريخواه نيست اما معمولا پس از انتخابات مقدماتي در اين ايالت گروهي از نامزدها تصميم ميگيرند بمانند يا بروند. از حزب دموكرات رقابت ميان برني ساندرز و هيلاري كلينتون ادامه خواهد داشت، اما در كمپ جمهوريخواهان انتظار ميرود از تعداد نامزدهاي اين حزب كاسته شود.