فراخوان نخستين جايزه ابوالحسن نجفي منتشر شد
جايزهاي براي تشويق مترجمان خوب
زينب كاظمخواه
دوم بهمن نخستين سالگرد درگذشت ابوالحسن نجفي، مترجم و زبانشناس نامدار ما است، حالا قرار است كه همزمان با نخستين سالگرد اين مترجم نخستين جايزه ابوالحسن نجفي از سوي شهر كتاب برگزار شود و در اين روز از بهترين ترجمه رمان و مجموعه داستان كوتاهي كه در سال 94 منتشر شده تقدير شود. ابوالحسن نجفي در حوزههاي مختلفي فعاليت ميكرد از زبانشناسي گرفته تا ويرايش و وزن شعر فارسي. او يكي از دقيقترين دايرهها براي طبقهبندي وزن شعر فارسي را تدوين كرده كه به دايره نجفي معروف است. اما مهمترين فعاليت او ترجمه رمان و داستان كوتاه بوده است، وجهي كه باعث شده شهر كتاب جايزهاش را به نامش راهاندازي كند. نجفي همچنين ترجمههاي متعددي دارد «شازده كوچولو» آنتوان دو سنت اگزوپري، «شيطان و خدا» ژان پل سارتر، «گوشهنشينان آلتونا» ژان پل سارتر، «ضدخاطرات» آندره مالرو، «بيست و يك داستان از نويسندگان معاصر فرانسه، بچههاي كوچك قرن» كريستيان روشفور، «شنبه و يكشنبه در كنار دريا» روبر مرل، «كاليگولا» آلبر كامو، «ادبيات چيست؟» ژان پل سارتر، «استادكاران» آرتور آدامُف، «همانطور كه بودهايم» آرتور آدامُف، «پرندگان ميروند در پرو ميميرند» رومن گاري، «ژان پل سارتر» هِنري پير و چند ترجمه ديگر. علياصغر محمدخاني، دبير نخستين دوره جايزه ابوالحسن نجفي است، جايزهاي كه ضياء موحد، حسين معصوميهمداني، عبدالله كوثري، مهستي بحريني، مژده دقيقي و محمود حسينيزاد داوران آن هستند. نگاهي به نامها مشخص ميكند كه جاي مترجم زبانهاي عربي، اسپانيايي و روسي خالي است، اما محمدخاني در گفتوگو با «اعتماد» در اينباره توضيح ميدهد كه تكيه بر نثر فارسي مترجمان از جمله اهداف اين جايزه است و براي كتابهايي كه از زبانهاي ديگر منتشر شده، داوران مهمان آن زبانها را داريم كه آثار را داوري كنند. اما او در عين حال تاكيد دارد كه اين جايزه بيشتر نثر فارسي و رعايت زيباييشناسي متن و همچنين وفاداري را مد نظر قرار ميدهد. محمدخاني ميگويد: «اين سالها ميبينيم كه ترجمههايي كه منتشر ميشود، دچار بلبشويي شدهاند. ما ميخواهيم با پاسداشت نام نجفي و كارهايي كه او در حوزه داستان و رمان انجام داده، مترجمان خوب را تشويق كنيم.»او درباره ابوالحسن نجفي هم يادآور شد: « مرحوم نجفي در كارهايشان هم امانت را رعايت ميكردند و در طول 50 سال ترجمه، كارهاي بسيار خوبي را ارايه داد كه اوجش «خانواده تيبو» بود. اين جايزه فقط در حوزه ترجمه رمان و داستان كوتاه برگزار خواهد شد و جايزهاي است كه به نام ابوالحسن نجفي راهاندازي شده است، گرچه او در بخشهايي چون نقد ادبي و زبانشناسي هم آثار بسياري منتشر كرده، اما اين جايزه فقط به حوزه ترجمه رمان و ترجمه جايزه ميدهد، دليلش هم شايد اين باشد كه شهر كتاب در حوزههاي ديگر جوايزي را برگزار ميكند. محمدخاني يادآور ميشود كه دقت و وسواس نجفي در ترجمه و تحقيق، بايد الگويي براي مترجمان باشد. از سوي ديگر كارهاي تحقيقي ايشان نيز قابل توجه هستند كه مترجمان ديگر ميتوانند او را الگوي خود قرار دهند.