تقويم تاريخ
10 مرداد
تجاوز امپراتوري عثماني به مرزهاي غربي ايران
دولت عثماني در سال 1286 ش و در آغاز مشروطيت، زماني كه دولت ايران درگير مسائل داخلي بود، با فرصتطلبي، چند منطقه از نواحي مرزي ايران را مورد تجاوز قرار داد و برخي مناطق را به اشغال خود درآورد. در اين ميان، بر اثر اعتراض شديد روسيه و انگلستان، عثماني مجبور به تخليه آن نواحي شد اما با حملات ديگر، آن مناطق را دوباره تصرف كرد. اين‌بار نيز بر اثر اعتراض روسيه و انگلستان، نيروهاي عثماني عقبنشيني كردند. البته اعتراض اين دو دولت به خاطر ايران دوستي يا رعايت حقوق بين‌الملل نبود چنان كه قراردادهاي استعماري فراواني عليه ايران امضا كردند. به طوري كه ايران را به سه منطقه نفوذ روس و انگليس و بيطرف تقسيم كرده و به طور ثابت در كشور حضور نظامي داشتند.
خروج اشرف پهلوي از ايران به دستور دكتر مصدق
به دستور دكتر محمد مصدق نخستوزير وقت، يكم آگوست ۱۹۵۲م (دهم مرداد ۱۳۳۱ش) اشرف پهلوي، خواهر دوقلوي محمدرضاشاه، ايران را ترك كرد و روانه اروپا شد. دكتر مصدق با مداخله بستگان و نزديكان شاه در امور كشور شديدا مخالف بود و براي قطع اعمال نفوذ و نيز پيشگيري از توطئه احتمالي اشرف بر ضد دولت خود و همكاري با عوامل بيگانه؛ دستور داده بود كه از كشور خارج شود.
وي بارها گفته بود كه هيچ عاملي بيش از مداخله و اعمال نفوذ اصحاب نام و متنفذان در معاملات دولتي و انتصابات و اموري نظير اينها، مردم را عصبي و آماده عصيان نمي‌كند. اشرف پهلوي درست يك سال بعد در چنين روزهايي بهگونهاي محرمانه وارد ايران شد و نقش موثر و مخربي در كودتاي 28 مرداد ايفا كرد. همزمان، سرهنگ شوارتسكوف امريكايي هم وارد تهران شده بود و حوادث تلخ مرداد ۱۳۳۲ش به وقوع پيوست.
11 مرداد
شهادت آيت‌الله «شيخ فضل‌الله نوري»
حاج شيخ فضل‌الله كجوري معروف به نوري فرزند ملاعباس در سوم دي ماه 1223 شمسي برابر با دوم ذي‌الحجه 1259 قمري متولد شد. شيخ فضل‌الله طي ساليان متمادي حضور در درس استادان زمان، به مجتهدي برجسته و فقيهي نامدار تبديل شد و پس از چندي در سال 1264 ق با اشاره ميرزاي شيرازي براي هدايت و پيشوايي جامعه ايران، راهي تهران شد. او در كنار فعاليتهاي علمي، به فعاليتهاي سياسي هم ميپرداخت و به‌شدت با تز جدايي دين از سياست مخالفت ورزيد. شيخ در اوايل مشروطيت از پيشگامان و مجاهدان اين نهضت بود و دوشادوش سيدعبدالله بهبهاني و سيدمحمد طباطبايي به مبارزه پرداخت. اما چندي بعد، مخالفت خويش را از مشروطه غيرمشروعه اعلام كرد و به تمام بلاد و ولايات تلگراف زد و مشروطه را حرام دانست. سرانجام جناح مقابل در دادگاهي، او را محكوم به اعدام كردند. سرانجام شيخ فضل‌الله نوري كه خود از بنيانگذاران نهضت مشروطه در ايران بود، در 11 مرداد 1288 شمسي برابر با سيزدهم رجب 1327 ق، مصادف با سالروز ولادت امام علي (ع) به دار آويخته شد.