شيشليك يا نان و پنير؟ مساله اين است
سيد علي ميرفتاح
رفيقي زنگ زد و گفت «خبر مربوط به شيشليكخوري فرماندار فلانجا را ديدهاي؟ جان ميدهد براي كرگدننامه.» گفتم «چي؟ كي؟ كجا؟» گفت «خبرش همه جا هست. سرچ كني پيدا ميكني. توي بيشتر كانالهاي تلگرامي هست. شوخي و جدي، همه به آن پرداختهاند. در واقع توي خبرها گشتهاند و از دولت گاف گرفتهاند... يكي از فرماندارها گفته كه با نان و پنير نميتواند كار بكند، شيشليك ميخورد، از ماشين خوب سوار شدن هم پرهيز ندارد. . . صبر كن خودم خبر را توي تلگرام برايت فوروارد ميكنم.» چند دقيقه بعد هم فوروارد كرد: «شيشليكخوري دولت روحاني». بالاي خبر اسم يكي از گروههاي منتقد دولت حك شده است؛ از آن گروههايي كه تند و تيز از روحاني و وزرايش انتقاد ميكنند و هيچ ملاحظهاش را ندارند. اسمشان را اينجا نميآورم اما محض اطلاع شما بگويم كه اين بزرگواران همانهايي هستند كه در برابر اصلاحات و هرچيزي كه بوي اصلاحات بدهد موضع دارند و براي دولت و طرفدارانش رسما شمشير را از رو بستهاند، بلكه با خود عهد كردهاند كه هر طوري هست جلوي انتخاب شدن مجدد روحاني را بگيرند. چيزي كه جالب است اين است كه شيشليكخوري دولت، خبر به معناي متعارفش نيست. يعني خبري نيست كه به رسم و عادت مالوف خبرنويسي تنظيم شده باشد. بلكه يك كار گرافيكي است كه با كلاژ عكس و متن درست شده است، بايد ببينيد. يك طرفش عكس رييسجمهور است كه دارد با دستمال عرق از پيشانياش پاك ميكند و يك طرف ديگرش عكس فرماندار (دولتمرد) فربه كه حالت برآماسيده دارد. بين اين دو تصوير هم عكس يك ديس چلو شيشليك چرب و لذيذ است، از همين عكسهاي تبليغاتي كه معمولا رستورانها از درز در خانهها تو مياندازند. بعد هم گفتههاي فرماندار را و چند جمله سياسي را كنار عكسها ليآوت كردهاند. حالا كه تا اين حد ديتيل توضيح دادهام بگذاريد متن پوستر/ تراكت را هم رونويسي كنم تا ببينيد از يك خبر ساده چه چيزهايي را ميشود بيرون كشيد: «دولت يازدهم كار را به جايي رسانده كه شيشليك خوري افتخار مردان دولت شده است.» از قول رييسجمهور يك جمله ديگر هم نوشتهاند: «كشور مدير ميخواهد نه نوكر» و جلويش هشت، 10 تا علامت تعجب گذاشتهاند. مقابل اين جمله رييسجمهور عكس فرماندار فربه با ريش آنكادر شده قرار دارد كه گفته «من اهل شيشليك هستم.» پايين اين خبرها يك كار زيركانه هم كردهاند. يك تصوير از شهيد بابا رجب با آن صورت آسيبديده از جنگش را گذاشتهاند و زيرش نوشتهاند «بابا رجب 29 سال با ني غذا خورد... شيشليك از گلويش پايين نميرفت.» با دوتا علامت تعجب قرمز. (البته نان و پنير هم از گلوي آن بزرگوار پايين نميرفت.) قصه هنوز ادامه دارد. علاوه بر تصوير بابارجب بخشهايي از نامه امام علي به عثمان ابن حنيف درباره پرهيز از غذاي چرب و نرم را هم آوردهاند... كسي كه از همه جا بيخبر باشد اين فعاليت سايبري را كه ببيند، چنين تلقي ميكند كه دولت از دست رفته و يك سري آدم وقيح بر مصدر امور سوار شدهاند كه نه تنها حقوقهاي نجومي ميگيرند و چاقي مفرط دارند بلكه جلوي يكسري مردم گرسنه و فقير تفاخر ميكنند به شيشليكخواري. اين وسط هم از رييس دولت كاري برنميآيد جز اينكه عرق شرم از جبينش پاك كند... اما حقيقت اين است كه عكس و خبر و شهيد بابارجب و بقيه چيزها ربطي به هم ندارند و اينجا يك كار زيركانه تبليغاتي صورت گرفته نه كار اطلاعرساني. از اين كارها كم نميشود. هر روز عكسها و خبرهايي را با هم مونتاژ ميكنند و به مخاطبين خود القا ميكنند كه كار از دست رييسجمهور در رفته و دولت از هر سو در محاصر نفوذيها و ضد انقلابها و بيدردها و غيره است... من البته موافقتي با فرماندار در نحوه سخن گفتنش ندارم اما هركس متن خبر را ديده باشد ميداند كه منظوراين بنده خدا تفاخر به كبابخوري و سوزاندن دل گرسنگان نبوده. او ميخواسته از اين شيوههاي مرسوم رياكاري و زاهدنمايي پرهيز كند و همين اول كاري سنگش را با همكارانش حق كند كه اهل ادا و اطوارهاي فريبكارانه نيست. يك دليلش همين است كه ملت از اين شيوهها آسيب بسيار ديدهاند و بعضي از رنود با تظاهر به نان و پنير خوردن و نوكري كردن ميلياردها تومان از بيتالمال مسلمين را بالا كشيدهاند يا هبا و هدر كردهاند. لذا پاكدست شيشليكخور هزار مرتبه بهتر است تا نان و پنيرخور دستكج... يك نكته ديگر هم به اختصار بگويم: با اين روش شما نهتنها دولت رقيب را، كه داريد كل فاميل را بدنام ميكنيد و حيثيت براي كسي باقي نخواهيد گذاشت.