موضوع خانواده نيازمند بازتعريف و بازشناسي وكاوش نظري
مهناز احمدي
مسوول دفتر امور زنان، وزارت آموزش وپرورش
در برخي از رسانهها به نقل از مهناز احمدي مسوول دفتر امور زنان، وزارت آموزش وپرورش آمده است: در اسلام به عنوان آييني جاودانه وآسماني كه حاوي دستوراتي سعادت بخش براي بشر است نهاد خانواده را پايدار، عاطفي و پاك ترسيم كرده است. مهمتر از «تشكيل خانواده » داشتن خانوادهاي سالم و پايدار، استوار، پاك و عاطفي و داشتن همسر همدل و همزبان وهمراه وهمدرد است.
خانواده مبناي جامعه انساني است
جوامع سرافراز، مستقل، سختكوش، ارزشمدار و دانا قطعا داراي خانوادههايي با همين صفات هستند. زن و مرد محور خانوادهاند و خانواده محور جامعه و جامعه سرنوشت بشريت را در يك برهه از تاريخ و جغرافياي مشخص معلوم ميكند. همه اينها ما را واميدارد تا به يك بازتعريف و بازشناسي وكاوش نظري در موضوع خانواده دست يابيم تا براساس آن بتوانيم وضعيت موجود، خانواده و جامعه را ترسيم و نقاط قوت را با قدرت ادامه دهيم.
خانواده مهمترين ايستگاه از قطار زندگي
وي در بخش ديگري از نظرات خود ميگويد: روانشناسان از منظر روانشناسي موضوع خانواده را مورد مطالعه قرار ميدهند كه چگونه حالات روحي و رفتاري افراد ضمن تاثير از محيط پيرامون و متغيرهاي ثابت دروني ميتواند در شرايط سلامت رواني به يك حدي از تعادل و تعالي برسد همه گروههاي فكري و عملي درهمه جوامع به موضوع خانواده از دو سو مينگرند، از سويي خانواده راهدف ميدانند و از سويي وسيله، چرا كه هم ميتواند به عنوان ابزاري براي رشد و توسعه افراد خانواده باشد و هم ميتوان با تلاش اعضاي آن موجبات تعالي خانواده را فراهم كرد.
خانواده واژهاي روشن و بينياز از تعريف است و نزد همگان اعم از عالم و عامي منظوراز بهكارگيري اين كلمه واضح است. «خانواده به گروهي از اشخاص گفته ميشود كه در اثر قرابت يا نكاح با هم بستگي دارند» (دكتر كاتوزيان حقوق خانواده جلد اول)
خانواده كهنترين ومهمترين نهاد انساني است كه در آن تمايلات جنس زن و مرد و تعلقات عاطفي آنها نسبت به هم و همچنين تمايل انسان به تداوم نسل پاسخ خود را مييابد و ازاين روي خانواده به حكم همه اين نيازهاي اساسي جايگاه منحصر به فردي را در زندگي انسان دارد ومرحله تشكيل آن جزو عظيمترين تصميمات در زندگي ومهمترين ايستگاه از قطار زندگي آدمي است.
قانون اساسي كشور و خانواده
خانم احمدي در بخش ديگري به جايگاه خانواده در قانون اساسي اشاره دارد و ميگويد: در اصل دهم قانون اساسي كشور خانواده به عنوان واحد بنيادي جامعه اسلامي است. قوانين ومقررات وبرنامهريزيهاي مربوط بايد درجهت آسان كردن تشكيل خانواده، پاسداري از قداست آن واستواري روابط خانوادگي در پايه حقوق واخلاق اسلامي باشد. به همين دليل وجود قانون نيز ضرورت دارد و نقش قانون مثل نقش
پدافند است. در اصل قانون در پيدور كردن اسباب ناامني از كيان خانواده است. زيرا خانواده سهم عظيمي در پيشرفت نوع انسان
و نوع جوامع دارد.
سهم خانواده در اقتدار ملي و اتحاد ميهن را ميتوان با جملهاي از ژوسران استاد فرانسوي كه ميگويد «بهطور معمول نخستين آفت و آسيب پس از آنكه در ساختمان نيرومند وسيعتر دولت پديدار شود در خانواده بروز ميكند.» دستيابي به خانواده متعادل اگرچه دشوار است اما غيرممكن نيست؛ درست مثل انسان شدن، خوب بودن كه دشوار است اما غيرممكن نيست.
خانواده متعادل چيست؟
وي در بخش ديگري به تعريف خانواده متعادل پرداخته و آورده است كه: در حركت به سمت خانواده متعادل ابتدا بايد ويژگيهاي خانواده متعادل را بشناسيم و نقش گفتاري، كرداري و پنداري اعضاي خانواده را در خانواده متعادل تبيين و سپس براي حركت به سوي آن بايد دقيقترين و ظريفترين شيوهها و متدهاي علمي متقاعدسازي را بهكارگيريم.
داشتن خانواده متعادل مستلزم ساختن خانواده متعادل است. لذا بايد براي آن براساس اركان اساسي آگاهي، ايمان، اخلاص وتلاش به شناخت مخاطب دست يافت. خانواده متعادل خانوادهاي است كه قدرت آن را دارد تا جامعه را به قطعهاي از بهشت تبديل كند. عقلانيت، معنويت، مديريت، محبت، صداقت، معاضدت، معاشرت و مقاومت از جمله معيارهاي
خانواده متعادل است.