اصغر فرهادي در گفتوگو با «ورايتي»:
مهمترين حرف داستان
درباره حريم خصوصي است
بهار سرلك
اين روزها اصغر فرهادي خارج از ايران به سر ميبرد؛ ماه گذشته براي ساخت تازهترين درامش با بازي پنهلوپه كروز و خاوير باردم به اسپانيا سفر كرد. اما حالا براي اكران جهاني «فروشنده» در بخش نمايشهاي ويژه جشنواره فيلم تورنتو در كانادا به سر ميبرد. اين فيلم درباره رابطه زوجي به نامهاي عماد (با بازي شهاب حسيني) و رعنا (با بازي ترانه عليدوستي) است كه پس از نقل مكان به خانهاي جديد، اتفاقي آنها را به ورطه خشونت ميكشاند. در همين حين آنها در نمايشي از «مرگ فروشنده» اثر آرتور ميلر روي صحنه تئاتر ميروند. عماد شخصيت ويلي لومان و رعنا نقش ليندا لومان را ايفا ميكنند. فرهادي با حضور در جشنواره فيلم تورنتو پيشنهاد مصاحبه نشريه فيلم ورايتي را پذيرفت و در استوديوي آنها حضور يافت. در اين مصاحبه ويديويي او دليل موازي كردن داستان فيلم و نمايشنامه «مرگ فروشنده» را اينطور شرح ميدهد: «خيلي برايم مهم است كه وقتي مخاطب چه در ايران و چه خارج از ايران فيلمم را ميبيند، چه ارتباطي با آن برقرار ميكند؛ قبل از ورود به سينما در حوزه تئاتر فعاليت ميكردم و تئاتر ميخواندم و هميشه تئاتر جايگاه بزرگي در حرفهام داشت. هميشه فكر ميكردم فيلمي بسازم كه تئاتر در آن نقش بااهميتي داشته باشد كه من را به دنياي خاطراتي كه از تئاتر داشتم ببرد. وقتي بازيگرهاي تئاتر را در جاي دو شخصيت اصلي داستان نشاندم دنبال نمايشنامهاي بودم كه اين دو بازيگر در حال بازي در آن باشند. نمايشنامههاي زيادي از جمله سارتر، پينتر و يونسكو خواندم و وقتي نوبت به «مرگ فروشنده» رسيد متوجه شدم بهترين انتخاب، اين نمايشنامه خواهد بود چرا كه پيوندهاي زيادي بين اين نمايشنامه و داستان من وجود داشت.» فرهادي درباره درونمايه اصلي داستان ميگويد: «وقتي نوشتن نخستين پيشنويس فيلمنامه را تمام كردم دوباره آن را خواندم تا ببينم داستان درباره چه حرف ميزند. بعد به آنجا رسيدم كه مهمترين حرف داستان درباره حريم خصوصي است و وقتي اين حريم خصوصي مورد تعرض قرار ميگيرد چه چيزهايي از هم ميپاشد و فهميدم محيط و آدمهاي پيرامون اين شخصيت چطور او را به آن نقطهاي ميرسانند كه خشونتي را بروز بدهد؛ ابراز خشونتي كه ويژگي رفتاري اين شخصيت نيست اما محيط، او را به اين سمت سوق داده است.»فرهادي سال 2011 جايزه بهترين فيلم خارجي زبان اسكار را براي ساخت «جدايي نادر از سيمين» به دست آورد. پس از آن فيلم «گذشته» او جايزه كليساي جهاني جشنواره كن را دريافت كرد. فيلم «فروشنده» او نيز در شصتونهمين جشنواره فيلم كن جايزه بهترين فيلمنامهنويسي را براي فرهادي و بهترين بازيگري را براي شهاب حسيني به ارمغان آورد. اما فرهادي برقراري ارتباط مخاطب با اثرش را باارزشتر از تحسينهاي جشنوارهها ميداند. او ميگويد: «چنين نوع ارتباطي براي من مهمتر از جوايزي است كه اين اثر برايم به ارمغان ميآورد. مخصوصا وقتي روي داستاني كار ميكنم كه مختص به يك منطقه است موضوع بااهميت اين است كه مخاطبان خارجي از اين فيلم چه برداشتي دارند.» «فروشنده» نماينده ايران در بخش بهترين فيلم خارجيزبان اسكار هشتادونهم است. فرهادي با ساخت «فروشنده» چهارمين بار است كه از سوي ايران به آكادمي اسكار معرفي ميشود.