غرفهاي براي 90 كانال تلگرامي
استندها را كنار هم رديف كردهاند، در غرفه هيچ چيزي به جز استندهاي يك اندازه قرار ندارد، هركدام از استندها يك كانال تلگرامي را معرفي كرده، بعضي از لوگوها و نامها بيشتر شناخته شده و بعضي هم به تازگي فعاليت خود را شروع كردهاند. اين نخستينبار است كه مسوولان برگزاري نمايشگاه مطبوعات فعاليت كانالهاي خبررسان را در تلگرام به رسميت شناختهاند و فضايي را به نام «شبكه 22» براي معرفي فعاليتهاي اين كانالها در نظر گرفتهاند. مصطفي فرحبخش، يكي از مسوولان غرفه است، كه در خصوص ارتباط اين كانالها با يكديگر ميگويد: «ما يك تيم خبري هستيم كه از زمان آغاز به كار دولت يازدهم در راستاي خبر رساني شروع به فعاليت كرديم، در ابتدا ابزار اطلاعرسانيمان وايبر بود كه محدوديتهايي هم داشت، اما تلگرام امكانات بيشتري را براي خبررساني در اختيار كاربران قرار ميدهد. از اواخر سال 93 فعاليتمان را در تلگرام شروع كرديم.» فرحبخش در خصوص صحت اخباري كه در كانالهاي مختلف خبريشان منتشر ميشود، ميگويد: «ما چند منبع موثق داريم كه اخبارمان را از آنها دريافت ميكنيم، اگر هم خبري از منابع ديگر به دستمان برسد قبل از انتشار با منابع قابل اعتمادي كه داريم مشورت ميكنيم و بعد اخبار را منتشر ميكنيم. اگر هم گاهي به قدر كافي از صحت خبري مطمئن نباشيم، با درج جمله «شنيدهها حاكي از اين است كه...» خبر را منتشر ميكنيم و در صورت تكذيب خبر هم تكذيبيه يا خبر صحيح را منتشر ميكنيم.» فرحبخش در مورد غرفهاي كه در نمايشگاه مطبوعات در اختيارشان گذاشتهاند، ميگويد: «ما در اين غرفه حدود 90 كانال تلگرامي حامي دولت و اصلاحات را معرفي ميكنيم و همين طور چند سايت خبري كه نوپا هستند و زمان زيادي از شروع فعاليتشان نميگذرد.» تاثيرگذاري كانالهاي خبررسان تلگرامي موضوعي غيرقابل انكار است، اين روزها اين كانالها تبديل به يكي از مهمترين منابع خبري عمومي شدهاند، منبع خبري موثقي كه مردم به آن اعتماد دارند و ترجيح ميدهند اخبار حوزههاي مختلف را با سرعت بيشتري از طريق آنها دنبال كنند. فرحبخش ميگويد: «ما با هزينه شخصي كانالها را اداره ميكنيم و حمايت خاصي هم از دولت يا ارگانهاي دولتي دريافت نميكنيم. در دولت تدبير و اميد سزاوار نيست حاميان دولت اينقدر مورد كم لطفي قرار گيرند، در دولت قبل حاميان دولت شرايط بهتري داشتند اما در حال حاضر ما به عنوان جوانان حامي دولت از سوي دولت حمايت نميشويم.» غزاله دلير هم يكي ديگر از اعضاي گروه خبري است كه در غرفه حضور دارد، معتقد است كانالهاي تلگرامي محدوديت زماني براي انتشار اخبار ندارند، بعضي اخبار اگر بخواهند در روزنامهها يا سايتها منتشر شوند، زمان طلايي انتشار خبر را از دست ميدهند. اما اخبار با وجود امكاني مثل كانال تلگرامي در نخستين فرصت ممكن امكان انتشار دارند و اضافه ميكند: «اگر اين امكان ايجاد شود كه در قانون مطبوعات همبندي در رابطه با خبرنگاراني كه در رسانههايي مثل كانالهاي تلگرامي فعاليت ميكنند، در نظر گرفته شود و افرادي مثل تيم خبري ما را هم به رسميت بشناسند تا بتوانيم فعاليت قانوني داشته باشيم و امكان برخورد قانوني با تخلفاتي كه در كانالها اتفاق ميافتد وجود داشته باشد، شرايط براي فعاليت بهتر و موثرتر فراهم ميشود.» اساتيد و بزرگان حوزه ارتباطات هم به اين موضوع معترفند كه امكاناتي كه اينترنت و شبكههاي خبررسان فراهم كردهاند موجي نو در عرصه رسانه و خبررساني ايجاد كردهاند و امكان انكار تاثيرگذاري اين ابزار تحت هيچ شرايطي وجود ندارد و شايد بتوان گفت كانالهاي تلگرامي مصداق بارز پديده انفجار اطلاعات هستند، اما هنوز هم برخي مسوولان با وجود استفاده از اين ابزار در زندگي روزانهشان، آن طور كه بايد اين ابزار خبررساني را به رسميت نميشناسند.
در جريان انتخابات 92 حسن روحاني بارها به تاثير مثبت فعاليت جوانان در فضاي مجازي اشاره كرد، اما حالا سه سال پس از پيروزي او در انتخابات، يكي از جواناني كه در طول اين سه سال از دولت او حمايت كرده است، كمي گلهمند است. مصطفي فرحبخش ميگويد: «يكي از ضعفهاي دولت يازدهم عدم حمايتهاي امنيتي از حاميان دولت است، عدم اطلاعرساني صحيح فعاليتهاي دولت يكي از مواردي است كه بايد مورد بحث قرار گيرد. ما از دولت حمايت كوركورانه نميكنيم، اگر جايي لازم باشد نقد سازنده هم از دولت داريم. سعي ميكنيم در خبررساني اصل انصاف را رعايت كنيم.» ابزارهاي نوين و بيش از همه شبكههاي اجتماعي هرچند گاهي فعاليت حرفهاي مطبوعات را به چالش ميكشند و بدون هيچ محدوديتي و گاهي در فضايي غيرحرفهاي و غيراصولي اخبار و اطلاعات را منتشر ميكنند، اما نقش تاثيرگذاري كه در انتقال اخبار و اطلاعات دارند غيرقابل انكار است، شايد حضور 90 كانال تلگرامي در كنار تمامي مطبوعات رسمي كشور، مقدمهاي باشد براي پذيرش رسمي اين ابزارها در دنياي رسانه و اطلاعات.
مهمانان غرفه «اعتماد»
هر چه به پايان نمايشگاه نزديك ميشويم، بر شور و هيجان و حجم بازديدكنندگان هم اضافه ميشود. از مسوولان گرفته تا هنرمندان و مردم عادي علاقهمند به رسانهها و روزنامهها و خبرگزاريها. ديروز هم غرفه «اعتماد» ميزبان مسوولان و مديران و شهروندان مختلف بود كه براي آشنايي بيشتر با روزنامه و همچنين آشنايي با خبرنگاران و مديران مجموعه، به غرفه آمده بودند. در بين اسامي فهرست بازديدكنندگان ديروز غرفه «اعتماد»، چهرههاي سرشناسي هم به چشم ميخورد. از محمود واعظي وزير ارتباطات گرفته كه قرار بود فقط عكسي در غرفه «اعتماد» بگيرد اما دقايق زيادي را در غرفه به گفتوگو با خبرنگاران و مديرمسوول «اعتماد» اختصاص داد تا شهيندخت مولاوردي؛ معاون امور زنان و خانواده رييسجمهوري هم كه گفتوگوي مفصلي با خبرنگار حوزه زنان «اعتماد» داشت. بهروز كمالوندي معاون بينالملل و سخنگوي سازمان انرژي اتمي نيز دقايقي ميهمان «اعتماد» بود. علي مطهري، نماينده مجلس نيز پس از برگزاري نشست خبري در نمايشگاه به غرفه «اعتماد» آمد، اسدالله امرايي نويسنده و مترجم، حسن قشقاوي، معاون كنسولي و امور مجلس وزير امور خارجه، شاپور محمدي، رييس سازمان بورس و اوراق بهادار، عبدالناصر همتي، رييس بيمه مركزي و همچنين ديريك باوئرمن، سرمربي تيم ملي بسكتبال ايران و امير هاموني، مديرعامل فرابورس، مسعود خوانساري رييس اتاق تهران و جمعي از دانشآموزان نخبه نيز از ديگر مهمانان غرفه «اعتماد» بودند. ديروز همچنين غرفه «اعتماد» ميزبان تعداد زيادي از مديران و معلمان و دبيران مدارس بود كه به بهانه صفحه «مدرسه» اعتماد گرد هم آمده بودند تا در يك هم انديشي نانوشته شركت كنند. از ديگر چهرههايي كه ديروز از غرفه «اعتماد» بازديد كردند ميتوان به تعدادي از نمايندگان شوراي عالي استانها، محمد سالاري؛ رييس كميسيون شهرسازي و معماري شوراي شهر تهران، محمد مهدي تند گويان؛ عضو شوراي شهر تهران و ناصر اماني؛ معاون برنامهريزي و شوراهاي شهردار تهران اشاره كرد.