نخستين رونمايي دونالد ترامپ از سياست خارجي دولتش:
روند سرنگوني رژيمهاي خارجي را متوقف خواهيم كرد
گروه جهان|شايد يكي از چالشهايي كه ايالات متحده در طول دههها درگير آن بود در راستاي طرح ملتسازي است كه همواره تلاش ميكند با مداخله در كشورها و حمايت از مخالفان داخلي يا جنگ مستقيم، دولتهاي نامتبوع خود را از كار بركنار و فردي را جايگزين كند كه به ايالات متحده نزديكتر باشد. اما اين سياست براي امريكا هيچگاه بدون چالش نبوده است. جنگ ويتنام، افغانستان و عراق از جمله مهمترين تلاشهاي ايالات متحده براي تغيير دولتها به شمار ميآيند كه ميراث دو جنگ عراق و افغانستان كماكان براي ايالات متحده پابرجاست. اما حالا دونالد ترامپ، رييسجمهور منتخب ايالات متحده كه از روز بيستم ژانويه 2017 قدرت را در امريكا به دست خواهد گرفت، در دوران مبارزات انتخاباتي خود همواره تاكيد كرده است كه ديگر نميخواهد ملتسازي در سراسر جهان انجام دهد. حالا يكبار ديگر؛ اينبار پس از پيروزي و در كاروليناي شمالي در جمع هواداران خود اعلام كرد كه ما روند سرنگوني رژيمهاي خارجي را متوقف خواهيم كرد و ديگر خود را در اين خصوص درگير نميكنيم. اين سخنراني كه در نزديكي پايگاه نظامي فورت براگ در كاروليناي شمالي برگزار شد، ترامپ عنوان كرد كه ما قصد داريم به جاي تمركز روي ملتسازي و تغيير رژيم، تمركز خود را روي شكست دادن تروريسم و از بين بردن داعش بگذاريم.
اين اظهارات ترامپ در حالي مطرح شد كه ساعاتي پس از آن باراك اوباما آخرين سخنراني خود در خصوص امنيت ملي را در دوره رياستجمهوري ايراد كرد. اوباما كه سخنراني خود را در تامپاي فلوريدا ايراد كرد، هرچند به صورت مستقيم به دونالد ترامپ اشاره نكرد اما به طور ضمني به جانشين خود هشدار داد لفاظيهاي گرم در خصوص جنگ با تروريسم و جلوگيري از اقدامات آنها ميتواند مشروعيتي نادرست را به داعش ببخشد كه نشان دهد طلايهدار نظم نوين جهاني است.
اوباما كه در پايگاه مك ديل سخنراني كرد، گفت: به جاي ارايه وعدههاي دروغين كه ما ميتوانيم تروريسم را با پرتاب بمب يا اعزام سربازان بيشتر و بيشتر از بين ببريم يا با جدا كردن خودمان از بقيه جهان يك نمايش طولاني از تهديدهاي تروريستي را ارايه دهيم، بايد دنبال يك استراتژي هوشمند و پايدار باشيم. گفتني است، دونالد ترامپ در طول مبارزات انتخاباتي خود به جاي ارايه يك استراتژي دقيق و مداوم براي مبارزه با داعش و مبارزه با تروريسم اعلام كرد كه بمب بر سر داعش خواهد ريخت. او همچنين عنوان كرده بود كه اجازه عبور تروريستها از مرز را نخواهد داد و سياست تهاجمي را در قبال مسلمانان اتخاذ خواهد كرد و مهاجرت آنها به امريكا را با ممنوعيت همراه ميكند. ترامپ كه اكنون در تور «متشكرم» به سر ميبرد و تا هشتم نوامبر ادامه خواهد داشت در آخرين سخنراني خود ژنرال جيمز متيس را به همراه خود داشت كه به عنوان نامزد وزارت دفاع امريكا توسط ترامپ معرفي شده است. متيس در كنار پايگاه نظامي ترامپ را همراهي ميكرد كه تاكنون به 90كشور در سراسر جهان سرباز اعزام كرده است.
ترامپ در سخنراني خود وعده داد كه ارتش ايالات متحده را قوي و به جاي سرمايهگذاري در جنگ، پول آن را خرج ساخت جادههاي جديد، پلها و فرودگاههاي امريكا خواهد كرد. اما اگرچه ترامپ عنوان ميكند كه به دنبال جنگ و نظاميگري نيست اما به نظر ميرسد كه قصد دارد تا بودجه نظامي امريكا را افزايش دهد. اين اقدام در حالي است كه در طول سالهاي اخير بودجه نظامي امريكا كاهش يافته است. او در اين سخنراني عنوان كرد كه ما نميخواهيم يك ارتش تهي داشته باشيم. جنگ نكردن به معناي تهي كردن ارتش نيست. با اين حال ترامپ عنوان كرد كه هر كشوري اهداف خود را با ما به اشتراك بگذارد يك شريك ايالات متحده محسوب ميشود. وي افزود: ما را فراموش نكنيد، ما ميخواهيم دوستيهاي قديمي را تقويت كنيم و به دنبال دوستيهاي جديد هستيم ولي در اين راستا بايد مداخله و هرج و مرج به پايان برسد. ترامپ تاكيد كرد كه ارتش ما نه به عنوان يك متجاوز بلكه به عنوان يك عامل پيشگيري خواهد بود. ما در كوتاهمدت به دنبال صلح از طريق اعمال قدرت هستيم.
با اين حال دونالد ترامپ هرچند شعارهايي در خصوص عدم مداخله و شروع يك جنگ دوباره را سر ميدهد و با صدايي ناراحت اعلام ميكند كه با مداخله نظامي سال 2003در عراق مخالف بوده در صورتي كه مداركي وجود دارد كه او از اين اقدام در آن سال حمايت كرده است. ولي حالا جورج بوش را متهم به دروغ گفتن به مردم امريكا و فريب دادن افكار عمومي در راستاي وجود سلاحهاي كشتار جمعي در عراق كرده است.
با اين حال جورج بوش نيز در رقابتهاي انتخاباتي سال 2000 همواره منتقد سياست خارجي بيل كلينتون بود و از موضوع ملتسازي به هيچ عنوان حمايت نميكرد و همواره بحث ملتسازي را مردود ميدانست اما در نهايت دو جنگ بزرگ را در خاورميانه به راه انداخت كه تاثيرات آن كماكان پا برجاست. حالا نيز ترامپ بهشدت روي مقابله با ملتسازي اصرار دارد. با اين وجود مشخص نيست كه آيا ترامپ به وعدهاي كه همواره روي آن تاكيد دارد عمل خواهد كرد يا خير. به طور مثال در بحث سوريه در خصوص شخص بشار اسد ميگويد: بشار اسد بد است اما او اضافه ميكند شايد افرادي كه جانشين او شوند بدتر باشند. ترامپ در كاروليناي شمالي همچنين به صراحت اعلام كرد كه از مهاجرت مسلمانان به امريكا جلوگيري ميكند اما اندكي موضع خود را تعديل و عنوان كرد مهاجرت از مناطقي كه نميتواند هويت افراد مورد ارزيابي قرار گيرد تعليق خواهد شد.
فلين؛ ضد اسلام
شايد يكي از مشخصههاي اصلي دونالد ترامپ و تيم كاري او در كاخ سفيد اسلامستيز بودن آنهاست. ترامپ بارها عليه مسلمانان موضعگيري كرده است و نزديكان او نيز از اين قاعده مستثني نبودند. مايكل فلين كه دونالد ترامپ اورا به عنوان نامزد مشاور امنيت ملي خود انتخاب كرده تبديل به اختلاف برانگيزترين گزينه در تيم انتقالي ترامپ شده است. روز سه شنبه 53 گروه حامي ترامپ در بيانيهاي مشترك خواستار آن شدند كه رييسجمهور منتخب تصميم خود در خصوص فلين را تغيير دهد. آنها فلين را انتخابي كاملا نامناسب براي مشاور امنيت ملي در كاخ سفيد خواندند. آنها معتقدند كه فلين هيچگونه احترامي به حقوق و منزلت مسلمانان امريكا نميگذارد. همچنين در ويديويي كه پيشتر ديده نشده و توسط لوبلاگ مورد بررسي قرار گرفته مربوط به مصاحبه فلين در كنوانسيون ملي جمهوريخواهان ميشود كه فلين در آن ويديو به صورت مستقيم به حضرت محمد (ص) و قرآن حمله ميكند و مدعي شده است كه ورود اسلام به خاورميانه موجب جلوگيري از مدرن شدن منطقه شده است ادعايي بيپايه و اساس كه نقش استعمار گران از جمله امريكا و انگليس را در عقبماندگي منطقه ناديده ميگيرد. فلين پيشتر نيز مدعي شده بود كه ترس از مسلمانان عقلاني است و اسلام را سرطان ناميده بود.
اين در حالي است كه سرطان اصلي افراد و گروهها و كشورهايي بودند كه به خاورميانه تاختند و هزاران مسلمان را به خاك و خون كشيدند و با حمايت از گروههاي افراطي آتشي كه در دامن منطقه افتاده است را ايجاد كردند.
بسياري معتقدند كه انتخاب شخصي مانند فلين به عنوان مشاور امنيت ملي در كاخ سفيد را ميتوان عاملي دانست كه به دنبال برنامه مبارزه ترامپ با اسلامگرايان افراطي است كه با توجه به افكار شخصيتي مثل فلين اين نام بهانهاي براي مبارزه با اسلام است. اما اين نكته را نبايد فراموش كرد كه جمعيت مسلمانان جهان 6/1ميليارد نفر است كه 23درصد از جمعيت جهان را تشكيل ميدهند و نميتوان اين تعداد از افراد را تروريست و افراطي دانست. اين نوع نگاه در صدر دولت كشوري مانند امريكا كه جمعيت مسلمانان زيادي را در خود جاي داده و سياستهاي آن ميتواند سراسر جهان را تحت تاثير قرار دهد بسيار نگرانكننده است. ايالات متحده در آخرين آمار منتشر شده 3/3 ميليون نفر مسلمان را در خود جاي داده كه يك درصد از جمعيت امريكا محسوب ميشود. حال دولت ترامپ و نزديكان رييسجمهور منتخب كه رويكردي ضد اسلام دارند چگونه با اين جامعه در امريكا و حتي خارج از مرزهاي امريكا برخورد خواهند كرد، جاي سوال دارد.
با اين حال اگرچه فلين همواره سعي كرده تا اسلام و اسلامگرايان افراطي را تلفيق كند تا فشار خبرنگاران را روي خود كم كند اما اين مصاحبه كه در حاشيه كنوانسيون ملي جمهوريخواهان انجام شده تفكرات فلين را به خوبي نشان ميدهد و مشخص ميكند كه مشاور امنيت ملي به صراحت به كل دين اسلام، پيامبر (ص)، قرآن و پيروان آن توهين ميكنند. هرچند براي سمت فلين نيازي به تاييد سنا وجود ندارد، اما با توجه به حضور پسر فلين در تيم انتقالي و اتهام او به ترويج تئوري توطئه كه منجر به خروج او از تيم انتقالي شده است فشارها روي ترامپ براي لغو انتصاب فلين افزايش يافته است. بسياري اميدوار هستند كه فلين تا روز سوگند رياستجمهوري از سمتي كه نامزد آن شده كنارهگيري يا عزل شود.