12 ساعت بحراني در قلب پايتخت
ساعت 7:59
ساختمان پلاسكو طعمه حريق شد. آتشسوزي از يكي از واحدهاي طبقه 9 ساختمان پلاسكو (ضلع جنوبي ساختمان) شروع شد. با مشاهده دود افراد مختلف اين موضوع را به آتشنشاني خبردادند.
8:02 تا 9
حدود دو دقيقه بعد از تماس از نزديكترين ايستگاه اطراف (ايستگاه مخبرالدوله) گروههاي امدادي آتشنشاني به منطقه اعزام شدند و ساعت 8:30 دقيقه سخنگوي سازمان آتشنشاني تهران از اعزام آتشنشانان ۴ ايستگاه به همراه دو خودرو نردبام و تشك نجات به محل آتشسوزي ساختمان و شروع اطفاي حريق خبر داد. البته با گسترش حادثه به تعداد آتشنشانان افزوده شد و تعداد ايستگاههاي درگير حادثه به 10 ايستگاه رسيد. همچنين تعدادي آمبولانس براي امدادرساني به حادثه ديدگان در محل مستقر شدند.
9:00
دود غليظي اطراف منطقه و چهارراه استانبول را فرار گرفته بود و تصاوير حكايت از آن داشت كه آتشنشانان در تيمهاي مختلف از داخل ساختمان و بيرون (از طريق نردبام) در حال خارج كردن افراد از ساختمان، امدادرساني به حادثه ديدگان و تلاش براي اطفاي حريق هستند.
9:24
پليس راهور به دليل گستردهتر شدن حادثه و عمليات پرحجم امداد و نجات محدوديتهاي ترافيكي و تردد در منطقه ايجاد كرد تا امدادرسانيها سرعت بگيرد. سخنگوي آتشنشاني از گستردهتر شدن آتشسوزي و سرايت آن به طبقات بالايي ساختمان 15 طبقه پلاسكو خبر داد.
10:00
فيلمها و تصاوير مختلف از حادثه آتشسوزي در ساختمان پلاسكو در شبكههاي اجتماعي دست به دست ميشد و شبكه خبر به صورت زنده از محل حادثه گزارش ميداد. جمعيت زيادي در اطراف ساختمان و خيابانهاي اطراف جمع شده بودند و امدادرساني با كندي پيش ميرفت. ساعت 9:58 دقيقه سخنگوي سازمان اورژانس اعلام كرد كه هنوز حادثه مصدومي نداشته است.
10:39 تا 11
سخنگوي سازمان آتشنشاني شهر تهران از نجات ۵ نفر از گرفتارشدگان در آتشسوزي پلاسكو خبر داد و گفت تاكنون مورد فوتي از سوي ماموران آتشنشاني گزارش نشده است و هماكنون 200 نفر از ماموران آتشنشاني و شهرداري در حال اطفاي حريق هستند. روابط عمومي اورژانس تهران اعلام كرد يكي از آتشنشانان بهدليل استنشاق دود و حالت خفگي توسط تكنسينهاي اورژانس به بيمارستان پارس منتقل شد.
11:00
با وجود تلاش تيمهاي مختلف سازمان آتشنشاني شعلههاي آتش گسترده شده و طبقات بيشتري درگير آتش شدند. بخشي از ضلع شرقي ساختمان در طبقه 12 فرو ريخت و احتمال تخريب كل ساختمان قوت گرفت.
11:30
كل ساختمان پلاسكو 54 سال بعد از ساخت بر اثر آتشسوزي مهيب فرو ريخت. البته ساختمان به دليل سازه فلزي بودن به صورت عمودي فرو ريخت و به همين دليل آوار آن روي ساختمانهاي اطراف نريخت.
12:00
حدود 25 نفر از ماموران آتشنشاني كه زير ساختمان در حال اطفاي حريق و امدادرساني بودند با ريزش ساختمان مصدوم شدند و به بيمارستان انتقال پيدا كردند. در صحنه آتشسوزي همه آتشنشانان لحظههاي سختي را پشت سر ميگذاشتند زيرا تعدادي از همكارانشان زير آوار ساختمان پلاسكو مدفون شدند. تصاوير نشان ميداد كه آتشنشانان زيادي روي زمين نشستهاند و اشك ميريزند.
12:30
مسوولان سازمان آتشنشاني از احتمال مدفون شدند حداقل 20 تا 30 آتشنشان در زير آوارهاي ساختمان خبر دادند. با فرو ريختن ساختمان به جمعيتي كه براي تماشا حادثه آماده بودند اضافه ميشد. البته در بين جمعيت كسبه ساختمان پلاسكو و خانوادههاي نگران (آتشنشانان و كسبه) كه خود را به محل حادثه رسانده بودند نيز ديده ميشدند. مسوولان اورژانس تعداد مصدومان اوليه حادثه را 38 نفر اعلام كردند. شهردار تهران كه به قم رفته بود باتوجه به حادثه خود را به تهران رساند و مديريت بحران را برعهده گرفت.
1:00
با فرو ريختن كامل ساختمان پلاسكو و انتشار اخبار متعدد و تصاوير بسيار از اين حادثه بر شايعات هم دامن زده ميشد و هر لحظه آمارهاي مختلفي از تعداد جانباختگان و گرفتارشدگان روي سايتها و فضاي مجازي جاي ميگرفت؛ اخباري كه منابع رسمي همه آنها را تكذيب كردند. سخنگوي اورژانس كشور از آمادهباش تمام بيمارستانهاي پايتخت براي امدادرساني به حادثهديدگان خبر داد. همچنين عوامل امدادي مستقر در منطقه از احتمال نشت گاز خبر دادند و از مردم خواستند تا منطقه را ترك كنند.
1:30
كميته اضطراري مديريت بحران حادثه با حضور شهردار تهران، نيروهاي امدادي، مسوولان نيروي انتظامي و مديريت بحران تشكيل شد.
1:45 تا 2
اخباري از مستقر شدن نيروهاي يگان ويژه در منطقه و اطراف حادثه براي متفرق كردن مردم منتشر شد تا امدادرساني سرعت بيشتري بگيرد. پليس راهور در اطلاعيهاي از تمديد طرح ترافيك تهران تا ساعت 17 خبر داد. تعدادي سگ زندهياب توسط جمعيت هلالاحمر براي پيدا كردن افراد محبوس شده در زير آوار به محل حادثه انتقال داده شدند. قرارگاه ثارالله پس از درخواست رييس اورژانس براي پرواز بالگردهاي امدادي براي انتقال مجروحان حادثه آتشسوزي و فرو ريختن ساختمان پلاسكو مجوز پرواز بالگرد براي امدادرساني را صادر كرد. گازمنطقهاي در محدوده ساختمان پلاسكو بهطور كامل قطع شد.
2:22
سخنگوي سازمان اورژانس تعداد مصدومان حادثه را 70 نفر اعلام كرد. ۲۳ نفر به بيمارستان رفتهاند و باقي سرپايي درمان شدهاند. نخستين ليست از مصدومان حادثه در ساعت 2:33 دقيقه منتشر شد.
2:30
رييسجمهور با تاكيد بر اقدام فوري در رسيدگي به مجروحان و جبران خسارات آسيبديدگان توسط نهادهاي مسوول به وزير كشور دستور داد تا در اسرع وقت، علل و مسووليت حادثه بررسي و گزارش شود.
2:45 تا 3:15
تجهيزات ويژه آواربرداري از سوي ارگانها و سازمانها براي سرعت بخشيدن به آواربرداريها. اورژانس تهران ليست 23 نفرهاي را از حادثهديدگان و مصدومان منتشر كرد. شهردار تهران محمد قاليباف اعلام كرد كه بين 20 تا 25 نفر از آتشنشانان در محل و زير آوار گرفتار شدهاند.
3:30
معاون اول رييسجمهور اسحاق جهانگيري در محل حادثه حاضر شد و گزارشي از روند رسيدگي به بحران و امدادرساني را از مسوولان دريافت كرد. وزير كشور به همه ارگانها و سازمانهاي مسوول دستور ويژهاي براي مديريت بحران و رسيدگي به حادثه ديدگان داد.
4:30 تا 6
با شروع آواربرداريها و برداشته شدن لايههاي مختلف آوار دود غليظ سفيد رنگي دوباره منطقه را فرا گرفت. استاندار تهران اعلام كرد حادثه ساختمان پلاسكو تنها يك آتشسوزي بوده است و موضوع امنيتي در كار نبوده است. دادستان تهران با حضور در محل حادثه گفت به مسوولان محلي و شهرداري مجوزهاي لازم را داديم تا اگر نياز به تخريب مكاني براي نجات جان امدادگران است، اين اقدام را انجام دهند. سخنگوي اورژانس اعلام كرد تعداد مصدومان حادثه به 78 نفر رسيده است.
6:30
استاندار تهران با حضور مجدد در محل حادثه گفت در جلسه ستاد بحران تصميم گرفته شد نيروهاي امدادي از چند طرف وارد ساختمان شوند. هاشمي گفت آواربرداري ممكن است زمانبر باشد، هماكنون تمركز گروه امدادي رسيدن به افراد داخل ساختمان گير افتاده است.
7:00 تا 7:30
سخنگوي آتشنشاني تهران: كميته ثبت آمار از 2 ساعت پيش تشكيل شده است ولي هنوز آمار دقيقي از جان باختگان مشخص نيست. قاليباف گفت تاكنون ۲۰ نفر در حادثه فروريختن ساختمان پلاسكو به شهادت رسيدهاند. سخنگوي آتشنشاني گفت آتشنشانان به دنبال باز كردن راهي از طريق پاركينگ پاساژ كويتيها براي فرستادن سگهاي زندهياب به زير آوار پلاسكو هستند.
8:00 شب (12 ساعت بعد از وقوع حادثه)
با تاريك شدن هوا مسوولان سازمان آتشنشاني اعلام كردند احتمال شعلهور شدن دوباره آنش به دليل سرماي هوا وجود دارد. امداد رساني در طول شب و روز گذشته ادامه داشته است. مسوولان اعلام كردهاند كه حدود 20درصد آوار تاكنون برداشته شده است ولي همچنان هيچ اثري از افراد مفقود شده، كشف نشده است.
حرفهاي كسبه پلاسكو بعد از حادثه
تمام زندگيم دود شد رفت هوا سرمايهشان ميان تكههاي پلاسكو ماند و نابود شد. آنها تكههاي دسترنج سالهاي جوانيشان را بر آهن پارههايي ديدند كه يكي درميان از پيكر پلاسكو بيرون زده بود. يكي از كسبه كه از شدت استرس و اضطراب تندتند پلك ميزند و دست به پيشانياش ميكشد، ميگويد: صبحهاي پنجشنبه زيارت عاشورا داشتيم. پنجشنبهها معمولا شريكم مياد مغازه. زنگ زد گفت پاساژ آتيش گرفته. تا خودمو رسوندم ديدم همه چي ريخت پايين. شريكم هنوز زير آواره. تمام زندگيام دود شد رفت هوا.»يكي ديگر ميگويد: «من زودتر سركار اومدم و وقتي نزديك پلاسكو شدم دود را ديدم و جرثقيل را هم ديدم، خيلي تلاش كردم خودم را به پاساژ برسانم اما ديدم كه فرياد ميزنند و ساختمان را خالي ميكنند. وقتي ريخت چشمچشم را نميديد. اين همه چكهاي برگشتي را چه كار كنم؟ پساندازم همه رفت رو هوا. طلبكار مگه آتشسوزي سرش ميشه؟» ديگر عصباني است. ناگهان با شريكش جلوي در پاساژ درگير ميشود و فرياد ميزند: « كي به تو گفت امروز جنس بياري خالي كني؟ كي گفت.» شريكش ساكت است، مبهوت اطراف را تماشا ميكند. ديگري ميگويد: «امسال از اول دي سفارشهايمان را داديم. انبارها پر از جنس بوده. گفتند ۷۰۰ تا ۸۰۰ ميليارد تومان جنس در پلاسكو دپو شده باشد، شايد هم بيشتر. بخش زيادي از اين لباسها در طبقههاي پايين بود.» جوان لاغر اندامي كه در مغازه پدرش در پلاسكو كار ميكرد، ميگويد: «يه تهران بود و يه پلاسكو. اين همه جنس خريده بوديم واسه شب عيد. حالا بايد بشينيم گدايي كنيم. همه چكها و حوالهها دود شد رفت روي هوا. قراره فردا صبح همه جمع شيم يه كاري كنيم.» بعضي از مغازهدارها با خانوادههايشان آمدهاند. يكي از عمده فروشهاي پيراهن مردانه در پلاسكو ميگويد: «ظهر خانوادهام به زور من را خانه بردند اما يك لحظه شبكه شش را ديدم و اعصابم بهم ريخت. پاشدم اومدم اينجا. پلاسكو ايمن نبود درست، اما هيچوقت من يادم نمياد كسي اومده باشه در مغازه من و هشدار بده يا گير بده كه چرا سيستم ايمني درستي نداريد. هياتمديره هم بارها پيگير ايمن كردن بود اما ظاهرا پول خيلي سنگيني ميخواستن براي ايمن كردن پلاسكو. »